مسح

مسح

فرا نگرفتن ترى در هنگام مسح

سوال 457 :

اگر محلّ مسح را، مسح کشيديم ولى ترى دست به قدر واجب مسح، محلّ مسح را فرا نگرفت، وظيفه چيست؟

جواب :

بعد از خشک کردن، دوباره همان محل را مسح کند يا در موضع ديگر از همان عضو به قدر واجب مسح نمايد.

وظيفه کسى که با کف انگشتان نمى تواند مسح کند

سوال 458 :

به علت سوختگى، انگشتانم جمع شده است، به طورى که با کف انگشتانم نمى توانم مسح سر و پا نمايم، آيا بايد با دست ديگر مسح کنم يا با پشت انگشتان همان دست يا با مقدار باقى از کف همان دست؟

جواب :

اگر با مقدار باقى از کف همان دست مى توانيد، پس با همان کف دست مسح کنيد. هم چنين مى توانيد با کف دست ديگر سه موضع مسح را مسح نماييد.

شک در کافى بودن ترى در مسح

سوال 459 :

اگر بعد از مسح شک کرديم که ترى دست به قدر واجب مسح، محلّ مسح را فرا گرفته يا نه؟ آيا مى توان به آن اکتفا کرد؟

جواب :

اگر او وسواسى نيست، وظيفه ى او اعاده ى مسح بعد از خشک کردن محل يا در موضع ديگر از همان عضو است.

نجس شدن دست قبل از مسح

سوال 460 :

اگر کف يک دست يا هر دو دست پيش از مسح نجس شود، وظيفه چيست؟

جواب :

نجس شدن دست از مبطلات وضو نيست، مگر اين که از جهت مسح مشکل ايجاد شود. پس اگر يک دست نجس شده است با دست ديگر، مسح ها را انجام دهد و اگر هر دو دست نجس شده و به قدر واجب مسح، در کف دست رطوبت پاک دارد، مسح را با همان قسمت پاک انجام مى دهد و وضو صحيح است و بعد موضع نجس را تطهيرمى کند و در غير اين صورت بعد از تطهير دوباره وضو بگيرد.

مسح نمودن پا قبل از سر سهو

سوال 461 :

اگر در حال وضو سهوا کسى قبل از مسح سر، مسح پا را کشيد، آيا وضو باطل مى شود؟

جواب :

بايد بعد از مسح سر دوباره پا را مسح کند.

بستن شير قبل از مسح

سوال 462 :

کسى که قبل از مسح شير آب ـ که مقدارى آب روى آن باشد ـ را ببندد و بعد مسح کند، چه صورت دارد؟

جواب :

اگر با آب وضو، مسح به مقدار مسمّاى مسح واقع شده، صحيح است.

کشيدن دست چپ بر راست قبل از مسح

سوال 463 :

آيا مى توان قبل از مسح کشيدن سر و پا، با ترى دست چپ دوباره روى دست راست دست کشيد؟

جواب :

در اين صورت مسح ها را با کف دست چپ انجام ندهد، على الاحوط.

وصل شدن مسح سر به آب صورت

سوال 464 :

مسح سر اگر وصل به آب صورت شود، وضو را باطل مى کند؟

جواب :

با قسمت ديگر کف دست که ملاقات با آب صورت نکرده، پا را مسح کند.

استفاده ى سهوى از آب صورت قبل از مسح

سوال 465 :

اگر شخصى مدّت ها بدون توجّه [جاهل قاصر] در هنگام مسح سر و پاها از آب وضوى صورت يا اعضاى ديگر استفاده مى کرده و با آن مسح مى کرده است، تکليف نمازهاى گذشته ى او چيست؟

جواب :

اگر احتمال بدهد که به قدر مسح واجب، رطوبت کف دست با آب اعضاى ديگر مخلوط نشده، محکوم به صحّت است و در غير اين صورت بايد آن ها را قضا کند.

پاک بودن محل مسح

سوال 466 :

آيا براى مسح سر لازم است، تمام سر پاک باشد؟

جواب :

فقط پاک بودن محل مسح، شرط است و بقيه سر لازم نيست پاک باشد.

شک در کشيدن مسح بعد از وضو

سوال 467 :

اگر بعد از وضو شک کنيم که مسح را انجام داده ايم يا نه، چه کنيم؟

جواب :

اعتنا نکنيد.

شک در مسح کشيدن بعد از تمام شدن نماز

سوال 468 :

اگر بعد از نماز شک کنيم، آيا در وضو مسح پا يا سر را کشيده ايم يا نه، نماز چه حکمى خواهد داشت؟

جواب :

اشکالى ندارد.

مسح سر و پا با دست چپ در هنگام اختيار و اضطرار

سوال 469 :

مسح کردن سر و پا با دست چپ، چه حکمى دارد؟ آيا در غير ضرورت مى توان پشت سر را به جاى جلوى سر مسح کرد؟

جواب :

مورد اوّل جايز است و مورد دوم جايز و صحيح نيست.

تکرار چند بار مسح جهت احتياط

سوال 470 :

تکرار چند باره مسح براى احتياط چگونه است؟

جواب :

اگر به حدّ وسواس نرسد اشکالى ندارد. (به مسأله ى 262 رساله رجوع شود.)

کيفيت مسح

سوال 471 :

آيا براى مسح مى توان از غير آب وضو استفاده کرد؟ و آيا مسح سر حتما بايد از بالا به پايين باشد؟

جواب :

در حالت اختيار نمى توان با آب غير وضوى کف دست مسح کشيد، و بنابر احتياط واجب بايد از بالا به پايين مسح کرد.

فرق مسح زن و مرد

سوال 472 :

آيا حدّ مسح زن و مرد فرق دارد؟

جواب :

خير

خشک شدن دست قبل از مسح

سوال 473 :

اگر به جهت حرارت شديد قبل از مسح سر و پا، دست خشک شود، وظيفه چيست؟

جواب :

بايد از آب ريش و ابروها دست را مرطوب کرده و مسح نمايد. (توضيح بيشتر در مسايل 257 الى 259 رساله بيان شده است.)

مسح با انگشت

سوال 474 :

آيا مسح با يک انگشت کفايت مى کند؟

جواب :

بله، کفايت مى کند.

نگه داشتن دست بر روى عضو مسح

سوال 475 :

اگر شخصى قبل از مسح چند لحظه دست را روى عضو مسح شده نگه دارد و يا اين که بردارد و دوباره بکشد، آيا مسح او صحيح است؟

جواب :

صحيح است با مراعات خشک بودن محل، البته اگر مى خواهد دوباره بکشد.

مسح بر موهاى اطراف که جلوى سر جمع شده

سوال 476 :

آيا مسح بر موهايى که از اطراف بر جلو سر جمع شده کافى است؟ و کلاً در مورد موى بلند، چگونه بايد مسح شود.

جواب :

اگر موى جلوى سر به اندازه اى بلند است که اگر شانه کند به صورتش مى ريزد يا به جاهاى ديگر سر مى رسد، بايد بيخ موها را مسح کند يا فرق سر را باز کرده، پوست سر را مسح نمايد. (به مسأله ى 251 رساله رجوع شود.)

جهات مسح سر

سوال 477 :

آيا مسح سر در عقب سر و طرف راست و چپ صحيح است؟

جواب :

خير، صحيح نيست.

استفاده از آب صورت براى مسح

سوال 478 :

آيا شخص وضو گيرنده، قبل از آن که آب دست ها خشک شود و قبل از مسح کشيدن، مى تواند به ريش يا صورت خود دست بکشد؟

جواب :

خير.

توجه به عدم مسح سر بعد از نماز

سوال 479 :

اگر در بعد از نماز متوجه شود که مسح سر را انجام نداده تکليف چيست؟ در صورتى که نداند براى چه نمازى در طول روز بوده چه بايد بکند؟

جواب :

بايد دوباره وضو بگيرد و نمازى را که يقين دارد با آن وضو خوانده، اعاده يا قضا کند و اگر آن را نمى داند، توضيح حکم آن در مسأله ى 1126 رساله بيان شده است.

راه رفتن قبل از مسح سر

سوال 480 :

اگر قبل از مسح سر چند قدم راه برويم، وضويمان صحيح است يا خير؟

جواب :

در صورتى که موالات بين افعال وضو از بين نرود، اشکالى ندارد. (به توضيح بيشتر در مسأله ى 287 و 289 رساله رجوع شود.)

مسح موى بلند سر

سوال 481 :

اگر موى جلوى سر بلند باشد، چگونه مى توان بر آن مسح کرد و آيا بايد روى يک مسير مستقيم باشد؟

جواب :

بايد موهاى اضافى را کنار بزند و بر بن موهاى مربوط به جلوى سر مسح نمايد و همين که عرفا از بالا به پايين باشد، کافى است.

تر شدن محل مسح

سوال 482 :

شخصى براى اين که بيخ موهاى سر را مسح کند، موها را کنار مى زند و در نتيجه موهايش تر مى شود، آيا اين ترى براى مسح ضرر دارد؟

جواب :

خير ضرر ندارد، زيرا ميزان، جاى مسح است که بايد خشک باشد.

جريان آب مسح

سوال 483 :

اگر هنگام مسح سر، آب کف دست زياد باشد به گونه اى که موجب جريان آب شود، آيا لازم است آب کف دست را کم کنند؟

جواب :

خير، لازم نيست.

انتخاب دست براى کشيدن مسح

سوال 484 :

آيا مى شود با دست راست، پاى چپ را مسح نمود و با دست چپ پاى راست را مسح کشيد؟

جواب :

اشکال ندارد.

کشيده شدن دست به صورت هنگام مسح

سوال 485 :

اگر در هنگام مسح سر، دست به صورت کشيده شود چه حکمى دارد؟

جواب :

با آن رطوبت نبايد مسح پاها را انجام داد.

مسح سر به صورتى که نوک انگشتان به سمت راست يا چپ باشد

سوال 486 :

اگر هنگام مسح سر يا مسح پا دست را به صورتى قرار دهد که نوک انگشتان به طرف راست يا چپ باشد، چه حکمى دارد؟

جواب :

اشکال ندارد.

سربازى که از بيرون آوردن پوتين منع شده

سوال 487 :

سربازِ در حال ديده بانى يا پست نگهبانى قانونا نبايد پوتين خود را بيرون آورد. وى براى وضو (مسح) چه وظيفه اى دارد؟

جواب :

اگر از درآوردن چکمه در تمام وقت نماز قانونا ممنوع است، براى وضو بايد آن را بيرون آورده و معلوم نيست اين منع، عقلايى باشد و واجب الاطاعة نيست. بله اگر در معرض خطر باشد و بر خود بيم ناک باشد، از باب ضرورت، بر کفش مسح کند.

کيفيت مسح پا

سوال 488 :

آيا تمام قسمت روى پا از سر انگشت بزرگ تا برآمدگى روى پا، بايد مسح شود و آب به آن برسد يا کشيدن دست ـ هر چند بعضى از قسمت ها خشک بماند ـ کافى است؟

جواب :

لازم است منقطع نشود، ولى پهناى آن به هر اندازه باشد کافى است. (مسأله ى 253 رساله)

ملاک استهلاک رطوبت قبلى

سوال 489 :

اگر هنگام شستن اعضا مقدارى آب از دست ها بر روى پا بريزد آيا بايد خشک شود و آيا ملاک مستهلک بودن چيست؟ و نيز آبى که قبل از وضو بر روى پا مى ريزد، چه حکمى دارد؟

جواب :

جاى مسح بايد خشک باشد و اگر به قدرى تر باشد که رطوبت دست به آن اثر نکند، مسح باطل است. و مراد از مستهلک بودن آن است که ترى آن به قدرى کم باشد که رطوبتى که بعد از مسح در آن ديده مى شود، بگويند فقط از ترى کف دست است.

محدوده ى مسح پا

سوال 490 :

براى مسح پا چه مقدارى از پا بايد مسح شود؟

جواب :

از نوک انگشتان پا تا برآمدگى روى پا و احتياط مستحب تا مفصل پا است.

مسح هم زمان دو پا با هم

سوال 491 :

مسح کردن هر دو پا همزمان يا اين که ابتدا پاى چپ بعد پاى راست چه حکمى دارد؟

جواب :

اولى (يعنى مسح کردن هر دو هم زمان) جايز و دومى (يعنى ابتدا مسح پاى چپ و بعد پاى راست) خلاف احتياط واجب است.

مسح زير انگشتان پا

سوال 492 :

آيا مسح قسمت پايين پا که موقع راه رفتن با زمين تماس پيدا مى کند استحباب دارد؟

جواب :

استحبابى ندارد.

تکرار مسح پا

سوال 493 :

دو مرتبه کشيدن مسح پا چه حکمى دارد؟

جواب :

در صورتى که به حد وسواس نرسد، اشکالى ندارد.

مسح پا برعکس

سوال 494 :

آيا مى شود مسح پا را از برآمدگى پا تا نوک انگشتان (به صورت عکس) کشيد؟

جواب :

جايز است.

مسح پا با قسمتى از دست که با آب صورت مخلوط نشده

سوال 495 :

اگر در حال مسح سر، قسمتى از دست به آب صورت رسيده آيا مى تواند با قسمت باقى دست که متصل به آب صورت نشده پاها را مسح کند؟

جواب :

بله مى تواند.

وجود چند قطره آب در محل مسح

سوال 496 :

آيا بودن چند قطره آب بر روى پا هنگام مسح اشکال دارد؟

جواب :

به طورى که آب مسح غالب باشد اشکال ندارد و هم چنين اگر پا به مقدار واجب مسح، خشک باشد.

مسح نشدن کل پا

سوال 497 :

چنان چه هنگام مسح، تمام روى پا مسح نشود و مقدارى از وسط پا از مسح قطع شود، آيا بايد دوباره مسح کند يا کافى است؟

جواب :

بايد دوباره مسح نمايد.

مسح پا فقط روى پا

سوال 498 :

آيا کسى که مسح پا را از سر انگشتان نمى کشيده و فقط روى پا را مسح مى کرده، وضويش اشکال دارد؟ و تکليف نمازهايش چيست؟

جواب :

آن وضو و نمازها باطل بوده است.

مسح پايى که رطوبت دارد

سوال 499 :

وظيفه ما در مسح، موقعى که پا رطوبت دارد چيست؟

جواب :

ابتدا بايد پا را خشک کرد و سپس مسح نمود، البته اگر رطوبت پا به قدرى کم است که آب مسح بر آن غالب است، اشکالى ندارد.

مسح پاى نجس

سوال 500 :

در صورتى که روى پا نجس باشد و نشود آن را آب کشيد، وظيفه ما براى مسح چيست؟

جواب :

اگر جبيره ممکن نباشد، بايد تيمم نمايد و اگر جبيره ممکن بود، بنابر احتياط واجب بايد هم تيمم کند و هم وضو بگيرد.