قبله
سوال 365 :
خواهشمنديم به سوالات زير پاسخ فرمائيد: 1 - به استناد بعضى از کتابهاى فقهى، گفته شده که در روزهاى چهارم خرداد و بيست و ششم تير آفتاب بطور عمودى بر کعبه مىتابد. آيا در اين هنگام، تشخيص جهت قبله با{. P يعنى در روز بيست و پنجم ماه پنجم و هفدهم ماه هفتم از سال ميلادى P} نصب شاخص در زمانى که صداى اذان مکه بلند مىشود، امکان دارد؟ اگر جهت قبله در محراب مساجد با جهت سايه شاخص اختلاف داشت، کداميک صحيحتر است؟
2 - آيا اعتماد بر قبله نما صحيح است؟
ج: اعتماد بر شاخص يا قبله نما در صورتى که موجب اطمينان براى مکلّف شود، صحيح است و بايد طبق آن عمل گردد، و در غير اين صورت مىتوان بر اساس محراب مساجد و قبور مسلمين جهت قبله را تشخيص داد.
سوال 366 :
اگر شدت درگيرى و جنگ مانع تعيين جهت قبله شود، آيا نماز خواندن به هر طرف صحيح است؟ ج: اگر گمانش به هيچ طرف نمىرود و وقت هم باشد بنابر احتياط، بايد به چهار طرف نماز خوانده شود. ولى اگر وقت نباشد، به مقدار وسعت وقت به هر طرف که احتمال مىدهد قبله است، نماز بخواند.
سوال 367 :
اگر نقطه مقابل کعبه مکرمه در طرف ديگر زمين مشخص شود به طورى که اگر خط مستقيمى از وسط زمين کعبه عبور کند و زمين را شکافته و از مرکز آن بگذرد، از سمت ديگر اين نقطه بيرون آيد، در اين جا چگونه مىتوان رو به قبله ايستاد؟ ج: ملاک روبه قبله بودن اين است که انسان از سطح کره زمين به طرف بيت عتيق باشد، يعنى از طرف سطح زمين رو به طرف کعبه که روى زمين در مکه مکرمه ساخته شده است، بايستد. بنابراين اگر انسان در يک نقطهاى از کره زمين باشد که اگر خطوط مستقيمى از چهار جهت آن مکان بر سطح کره زمين به طرف مکه مکرمه ترسيم شود، از نظر مسافت با هم مساوى باشند، مخير است براى قبله به هر طرف که خواست بايستد و نماز بخواند. ولى اگر مسافت خطوط در بعضى از جهتها کمتر و کوتاهتر باشد به مقدارى که با آن، صدق عرفى رو به قبله بودن اختلاف پيدا کند، بر انسان واجب است جهت کوتاهتر را انتخاب کند.
سوال 368 :
اگر انسان در وضعيتى باشد که اصلا جهت قبله را نداند و گمانش نيز به هيچ طرف نرود، وظيفهاش نسبت به نماز چيست، يعنى به کدام جهت نماز بخواند؟ ج: در مفروض سوال بنابر احتياط بايد به چهار طرف نماز بخواند و اگر براى چهار نماز وقت ندارد، به هر اندازه که وقت دارد، نماز بخواند.
سوال 369 :
تشخيص قبله در قطب شمال و جنوب چگونه است و نماز چگونه خوانده مىشود؟ ج: ملاک تعيين جهت قبله در قطب شمالى و جنوبى، تعيين کوتاهترين خط از مکان نمازگزار از روى سطح زمين به طرف کعبه است، و پس از تعيين آن خط، بايد به همان طرف نماز خواند.