فصل سى ام: احکام لعان
سوال 767 :
لطفاً نظر مبارک را درباره مسائل مطرح شده ذيل مرقوم فرماييد:
1ـ آيا اجراى لعان نزد قضات مأذون، در صورت نبودن مجتهد جامع الشرايط، صحيح مى باشد؟
جواب :
اجراى آن اشکالى ندارد.
2ـ اگر زنِ شاکى حاضر نباشد که قذف را ثابت کند، آيا مرد بايد تقاضاى لعان کند؟
جواب :
لعان بايد در حضور طرفين اجرا شود.
3ـ در فرض بالا، آيا مرد مى تواند براى اجراى حدّ زنا بر زن، ادّعاى اجراى لعان کند؟ يعنى لعان مرد مى تواند حدّ زنا را براى زن ثابت کند؟
جواب :
از جواب بالا روشن شد.
4ـ زوجه شاکى نيست، و زوج نيز تقاضاى لعان ندارد، و مسأله لعان را نمى داند. آيا دادگاه وظيفه دارد از آنها بخواهد تا لعان انجام شود؟
جواب :
در صورتى که زوج شکايت کند و شهود لازم را نداشته باشد، حاکم بايد طريقه لعان را به او بياموزد.
سوال 768 :
نظر به اين که امام راحل، رحمة الله عليه، در جلد دوّم تحرير الوسيله صفحه 361 فرموده اند: «مراسم لعان بايد در حضور حاکم شرع انجام شود، و احتياط آن است که به اجراى اين مراسم نزد نماينده خاصّ حاکم شرع، که فقط براى اين مسأله وکالت دارد، نيز اکتفا نشود.»
آيا قاضى منصوب از ناحيه رئيس محترم قوّه قضائيّه، که اجازه ويژه دادرسى در محاکم خانواده را نيز دارد، مى تواند در خصوص لعان وارد دادرسى، و عند الاقتضاء مبادرت به اجراى صيغه لعان نمايد؟
جواب :
آرى مى تواند ناظر بر اجراى صيغه لعان باشد.
سوال 769 :
آيا نفى ولد متعه هم، مانند فرزند نکاح دائم، تنها از راه لعان صورت مى گيرد، يا در اين جا نفى ولد بدون لعان نيز ممکن است؟
جواب :
در مورد متعه لعان جارى نيست، و بدون لعان نفى ولد ممکن است.
سوال 770 :
خواهشمند است پاسخ سوالات زير را مرقوم فرماييد:
الف) آيا نفى ولد شبهه بدون لعان ممکن است، يا تنها از راه لعان امکان پذير است؟
جواب :
نفى ولد شبهه، که شرعاً ملحق به فراش است، تنها از راه لعان ممکن است.
ب) در مورد اطفالى که پيش از شش ماه يا پس از ده ماه از تاريخ وقوع نزديکى متولّد مى شوند اماره فراش جارى نيست; امّا آيا نسب اين اطفال خود به خود منتفى است، و نيازى هم به لعان ندارد؟ زيرا موضوع لعان جايى است که امکان لحوق وجود داشته باشد، و در اين جا الحاق طفل به زوج ممکن نيست. يا در مورد اطفال متولّد پيش از شش ماه لعان لازم نيست، ولى در مورد طفل متولّد پس از ده ماه، نفى ولد بايد به وسيله لعان صورت گيرد؟ يا در مواردى که اماره فراش جارى نمى شود، زوج مخيّر بين نفى ولد و اعتراف به ولد مى باشد؟
جواب :
در اين گونه موارد ولد ملحق نيست، و نياز به لعان ندارد.
جواب :
آيا اقرار به اُبّوت طفلى که پيش از شش ماه يا پس از ده ماه از تاريخ وقوع نزديکى متولّد شده، صحيح و نافذ است، و دعواى نفى ولد پس از آن مسموع نخواهد بود، يا اصولا اين اقرار از اصل باطل است؟
جواب :
اين اقرار باطل است.