پاسخ : سزاوار است انسان نماز را در اوّل وقت بخواند و به آن اهمّیّت بسیار دهد و از تند خواندن نماز که ممکن است مایه خرابى نماز گردد جدّاً بپرهیزد. در حدیث آمده است روزى پیغمبر اکرم (ص) مردى را در مسجد مشغول نماز دید که رکوع و سجود را بطور کامل انجام نمىدهد، فرمود: اگر این مرد از دنیا برود در حالى که نمازش اینگونه باشد به دین من از دنیا نخواهد رفت.
پاسخ : نماز رابطه انسان با خداست و مایه صفاى روح و پاکى دل و پیدایش روح تقوا و تربیت انسان و پرهیز از گناهان است. نماز مهمترین عبادات است که طبق روایات اگر قبول درگاه خدا شود عبادات دیگر نیز قبول خواهد شد و اگر قبول نگردد اعمال دیگر نیز قبول نخواهد شد. و نیز بر طبق روایات، کسى که نمازهاى پنجگانه را انجام مىدهد از گناهان پاک مىشود همانگونه که اگر شبانه روز پنج مرتبه در نهر آبى شست و شو کند اثرى از آلودگى در بدنش باقى نمىماند. به همین دلیل، در آیات قرآن مجید و روایات اسلامى و وصایا و سفارشهاى پیغمبر اکرم(ص)و ائمّه هدى(ع) از مهمترین کارهایى که روى آن تاکید شده همین نماز است.
پاسخ : براى قبولى نماز و کمال و فضیلت آن علاوه بر شرایط واجب باید امور زیر را نیز رعایت کند: قبل از نماز از خطاهاى خود توبه و استغفار نماید و از گناهانى که مانع قبول نماز است مانند «حسد» و «تکبّر» و «غیبت» و «خوردن مال حرام» و «آشامیدن مسکرات» و «ندادن خمس و زکات» بلکه هر معصیتى بپرهیزد. همچنین سزاوار است کارهائى که ارزش نماز و حضور قلب را کم مىکند انجام ندهد، مثلًا در حال خوابآلودگى و خوددارى از بول و در میان سر و صداها و در برابر منظرههایى که جلب توجّه مىکند به نماز نایستد و کارهایى که ثواب نماز را زیاد مىکند انجام دهد، مثلًا لباس پاکیزه بپوشد، موهاى خود را شانه زند و مسواک کند و خود را خوشبو نماید و انگشتر عقیق به دست کند.
پاسخ : روح نماز «حضور قلب» است و سزاوار است از آنچه مایه پراکندگى حواس مىشود بپرهیزد، معانى کلمات نماز را بفهمد و در حال نماز به آن توجّه داشته باشد و با حال خضوع و خشوع نماز را انجام دهد، بداند با چه کسى سخن مىگوید و خود را در مقابل عظمت و بزرگى خداوند بسیار کوچک ببیند. در حالات معصومین (ع) آمده است به هنگام نماز آنچنان غرق یاد خدا مىشدند که از خود بىخبر مىگشتند، تا آنجا که پیکان تیرى در پاى امیرالمومنین على (ع) مانده بود، در حال نماز بیرون آوردند و آن حضرت متوجّه نشد.
پرسش : آیا بر پدر و مادر واجب است که فرزند خود را که به سن تکلیف رسیده اند برای ادای نماز صبح از خواب بیدار کنند؟
پاسخ : واجب نیست مگر اینکه آنها عادت به ترک نماز صبح کنند و آن را سبک بشمارند، در این صورت واجب است به نحو مطلوبی آنها را بیدار کنند بنابراین در صورتی که علم به رضایت او دارد، او را بیدار کند همچنین اگر بیدار نکردن آنها باعث هتک و کم ارزش شدن نماز نزد آنها شود باید آنها را بیدار کنند و اگر شبها زودتر بخوابند و غذای سبک و کمتری بخورند راحت تر بیدار می شوند.
پرسش : اگر بیدار کردن فرزند مکلّف براى نماز موجب ناراحتى او شود و از نماز زده شود، بیدار کردن او چه حکمى دارد؟
پاسخ : برای تحصیل حضور قلب رعایت امور زیر لازم است: 1-معرفت خداوند بزرگ که مانع توجه به مسائل کم اهمیّت دنیوی می گردد. 2- تمرکز حواس و عدم توجّه به مسائل و کارهای پراکنده. 3- انتخاب محلّ مناسب. 4- دوری از گناه. 5- شناخت فلسفه و معنی نماز. 6- انجام مستحبّات. 7- تمرین و استمرار که شرح بیشتر این مورد را در تفسیر نمونه، جلد 14، اوایل سوره مومنون نوشته ایم.
پاسخ : برای جلوگیری از سستی و کاهلی در نماز، رعایت امور زیر لازم است: 1-معرفت خداوند بزرگ که مانع توجه به مسائل کم اهمیّت دنیوی می گردد. 2- شناخت فلسفه و معنی نماز. 3- آگاهی از عواقب ترک نماز و سستی در آن. 4-انتخاب دوست مناسب و اهل نماز. 5- شرکت در نماز جماعت. 6- مداومت بر نماز اول وقت. 7- دوری از گناه. 8- انجام مستحبات. 9- تمرین و استمرار با برنامه ریزی مناسب. ما هم برای موفقیت شما دعا می کنیم.
پاسخ : نماز رابطه انسان با خداست و مایه صفاى روح و پاکى دل و پیدایش روح تقوا و تربیت انسان و پرهیز از گناهان است و مهمترین عباداتی است که طبق روایات اگر قبول درگاه خدا شود عبادات دیگر نیز قبول خواهد شد و اگر قبول نگردد اعمال دیگر نیز قبول نخواهد شد. ترک نماز از بزرگترین گناهان کبیره محسوب مىشود. کسی که نماز را ترک کند برکت از روزی و زندگی اش می رود، دعایش مستجاب نمی شود، قبرش تنگ و تاریک می گردد و در روز قیامت، حساب سختی در انتظار او خواهد بود.
پاسخ : دوستى با آنها، براى راهنمایى و تشویق به خواندن نماز خیلى خوب است; ولى اگر فایده اى ندارد از آنها جدا شود.
پرسش : گاهی اوقات در برخی برنامه های کوهنوردی، شرایط آب و هوایی و جسمانی انسان به حدی است که قرائت نماز جز در حال حرکت و یا با کفش امثالهم، امکان ندارد و موجب خطر جانی می گردد. در فرض مذکور و با توجه به اینکه گاهی اوقات پیش بینی حدوث شرایط فوق از قبل امکان پذیر می باشد، حکم انجام چنین برنامه هایی همچنین قرائت نماز چگونه است؟