Skip Navigation Linksخانه موضوعات عبادات امر به معروف و نهی از منکر انواع امر به معروف و نهی از منکر در چه مواردی امر به معروف و نهی از منکر از نظر شرعی، حرام محسوب می شود؟

در چه مواردی امر به معروف و نهی از منکر از نظر شرعی، حرام محسوب می شود؟

در چه مواردی امر به معروف و نهی از منکر از نظر شرعی، حرام محسوب می شود؟

پاسخ

    اولین مورد:

  • امام، خویی، بهجت، تبریزی، فاضل، سیستانی، وحید، مکارم، صافی و نوری: : اگر جلوگیری از منکرات و اقامه واجبات وابسته به مجروح کردن یا کشتن و یا شکستن عضوی باشد، بدون اذن امام یا حاکم شرع جایز نمی باشد (و انجام آن حرام است).[1]

    • دومین مورد:

  • خامنه ای، بهجت و صافی: تعرض به حریم خصوصی افراد در امر به معروف و نهی از منکر جایز نیست.[2]

    • سومین مورد:

  • امام، فاضل و نوری: اگر بر ضرر جانی یا آبروئی یا مالی قابل توجه نسبت به خودش و یا مؤمنین دیگر، بترسد، امر و نهی حرام است مگر در مواردی که شارع به خاطر اهمیت زیاد، اهتمام خاصی برای موضوع داشته باشد.[3]

    • چهارمین مورد:

  • امام، فاضل و نوری: امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد که در صورت حصول نتیجه از مرتبه پایین تر تجاوز به مرتبه بالا جایز نیست.[4]

    • پنجمین مورد:

  • امام: اگر در جایی امر یا نهی نسبت به بعضی، موجب وهن شریعت مقدس ولو نزد غیر او باشد، جایز نمی باشد.[5]

    • ششمین مورد:

  • امام، فاضل و نوری: اگر امر یا نهی یا تأثیر امر و نهی متوقف بر ارتکاب حرام یا ترک واجبی باشد، جایز نیست مگر اینکه مورد از مواردی باشد که شارع به هیچ وجه به تخلّف از آن راضی نیست و باید ملاحظه ی اهمیّت را در این فرض نماید.[6]

    • هفتمین مورد:

  • امام: اگر مسأله مورد اختلاف باشد و احتمال داده شود که نظر انجام دهنده آن کار یا ترک کننده آن و یا مرجع تقلیدش مخالف او باشد و آنچه را که وی انجام می دهد نزد خودش جایز باشد، امر و نهی او واجب بلکه جایز نیست..[7]

    • هشتمین مورد:

  • امام: اگر مرتکب شونده ی حرام یا ترک کننده واجب شرعاً و عقلاً در انجام یا ترک فعل معذور باشد امر و نهی او واجب بلکه جایز نیست[8]

    • نهمین مورد:

  • خامنه ای و مکارم: در زمان حاکمیت و اقتدار اسلامی تجاوز از مرحله امر و نهی زبانی جایز نیست بلکه مراحل بعد بر عهده ی نیروهای امنیتی و قوه ی قضائیه می باشد مگر در موارد با اهمیتی مثل حفظ نفس محترمه و جلوگیری از قتل که مستلزم دخالت فوری و مستقیم باشد.[9]
  • تبریزی: مرتبه ی سوم از امر و نهی مترتب بر عدم تأثیر دو مرتبه اولی می باشد و بنابر احتیاط در این مرتبه باید از حاکم شرع باید اذن گرفت.[10]

منابع:

  1. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، شرائط وجوبهما، الشرط الاول، م 2 و 10 و الشرط الثانی، م 12 و 16 و الشرط الثالث، م 11 و الشرط الرابع، م 4، 5 و 22 و مقدمه مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالث، م 11؛ خویی، تبریزی، وحید: منهاج الصالحین، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، م 1273؛بهجت: رساله، م 1611 و استفتائات، س 3854 و 3865؛ فاضل: رساله، م 2094، 2098 و 2105 و جامع المسائل، س 930، وجه چهارم؛سیستانی: منهاج الصالحین، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، م 1273 و المسائل المنتخبة، س 633؛ مکارم: رساله، م 2419 و استفتائات، ج 2، س 1377؛صافی: جامع الاحکام، ج 2، م 1456، 1461 و 1465؛نوری: رساله، م 2789، 2795، 2811 و 2803.
  2. خامنه ای: اجوبة الاستفتائات، س 1056، 1063، 1064 و 1067؛بهجت: رساله، م 1611 و استفتائات، س 3854 و 3865؛ صافی: جامع الاحکام، ج 2، م 1456، 1461 و 1465.
  3. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، شرائط وجوبهما، الشرط الاول، م 2 و 10 و الشرط الثانی، م 12 و 16 و الشرط الثالث، م 11 و الشرط الرابع، م 4، 5 و 22 و مقدمه مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالث، م 11؛ فاضل: رساله، م 2094، 2098 و 2105 و جامع المسائل، س 930، وجه چهارم؛ نوری: رساله، م 2789، 2795، 2811 و 2803.
  4. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، شرائط وجوبهما، الشرط الاول، م 2 و 10 و الشرط الثانی، م 12 و 16 و الشرط الثالث، م 11 و الشرط الرابع، م 4، 5 و 22 و مقدمه مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالث، م 11؛ فاضل: رساله، م 2094، 2098 و 2105 و جامع المسائل، س 930، وجه چهارم؛ نوری: رساله، م 2789، 2795، 2811 و 2803.
  5. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، شرائط وجوبهما، الشرط الاول، م 2 و 10 و الشرط الثانی، م 12 و 16 و الشرط الثالث، م 11 و الشرط الرابع، م 4، 5 و 22 و مقدمه مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالث، م 11.
  6. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، شرائط وجوبهما، الشرط الاول، م 2 و 10 و الشرط الثانی، م 12 و 16 و الشرط الثالث، م 11 و الشرط الرابع، م 4، 5 و 22 و مقدمه مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالث، م 11؛فاضل: رساله، م 2094، 2098 و 2105 و جامع المسائل، س 930، وجه چهارم؛نوری: رساله، م 2789، 2795، 2811 و 2803.
  7. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، شرائط وجوبهما، الشرط الاول، م 2 و 10 و الشرط الثانی، م 12 و 16 و الشرط الثالث، م 11 و الشرط الرابع، م 4، 5 و 22 و مقدمه مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالث، م 11.
  8. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، شرائط وجوبهما، الشرط الاول، م 2 و 10 و الشرط الثانی، م 12 و 16 و الشرط الثالث، م 11 و الشرط الرابع، م 4، 5 و 22 و مقدمه مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، المرتبة الثالث، م 11.
  9. خامنه ای: اجوبة الاستفتائات، س 1056، 1063، 1064 و 1067؛ مکارم: رساله، م 2419 و استفتائات، ج 2، س 1377.
  10. تبریزی: منهاج الصالحین، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، م 1273.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

Powered by TayaCMS