Skip Navigation Linksخانه موضوعات عبادات امر به معروف و نهی از منکر آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

آیا قبل از امر و نهی زبانی، مرتبه اظهار ناراحتی قلبی در امر به معروف و نهی از منکر لازم است؟

پاسخ

  • خویی و وحید: امر به معروف و نهی از منکر قلبی و زبانی در یک مرتبه قرار دارند و آمر و ناهی در هر کدام احتمال تأثیر دید مختار است آن را انتخاب کند و گاهی باید بین ایندو جمع کند. [1]
  • فاضل و نوری: جایز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه ی پایین، به مراتب دیگر عمل شود. اگر در مرتبه ی قلبی درجاتی باشد با تأثیر درجه ی خفیف تر به همان اکتفا شود. اما اگر گناهکار معصیت را ترک نمی کند مگر در صورتی که بین مرتبه ی اول و دوم جمع شود، واجب است بین این دو مرتبه جمع کرد.[2]
  • امام: جایز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه ی پایین ـ حتی با احتمال حصول آن ـ به مراتب دیگر عمل شود و واجب است با احتمال تأثیر و رفع منکر با مرتبه ی قلبی به همان بسنده شود. اما اگر بعضی از مراتب امر و نهی زبانی اهانت و اذیّت کمتری نسبت به مرتبه ی قلبی داشت، واجب است به امر و نهی زبانی اکتفا شود و بر امر و نهی قلبی مقدم است. اگر بر فرض بعضی از درجات مرتبه ی قلبی با بعضی از مراحل مرتبه ی زبانی مساوی باشد، رعایت ترتیب لازم نیست بلکه مخیّر است.[3]
  • بهجت: اگر انسان بدون گفتن، به هر وسیله ی دیگر ناراحتی قلبی خود را به گناهکار نشان دهد و این کار موجب ترک گناه شود، لازم نیست با زبان امر به معروف و یا نهی از منکر کند، البته در صورتی که هیچ گونه اشکال شرعی دیگری در این کار نباشد.[4]
  • تبریزی: امر و نهی زبانی بر امر و نهی قلبی مقدم است و گاهی اوقات باید بین آنها جمع کرد.[5]
  • سیستانی: در امر و نهی زبانی و قلبی هر کدام تأثیرش بیشتر باشد و اذیّتش نسبت به شخص گناهکار کمتر باشد، واجب است همان مقدم شود.[6]
  • مکارم: امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد که بعضی از این مراتب احتیاج به اجازه ی شارع ندارد و بعضی دارد، آنچه احتیاج به اجازه حاکم شرع ندارد همان امر به معروف با زبان و دل و نصیحت کردن با اعراض و بی اعتنایی و ترک مراوده نمودن است و اگر تأثیر نکرد جایز است با کلمات تند و خشن که خالی از گناه باشد او را امر و نهی کرد.[7]
  • صافی: اگر به مجرد اظهار کراهت از این عمل ـ هر چند با اعراض و ترک معاشرت ـ گناهکار دست از گناه بکشد، کافی است و نیازی به امر و نهی بیشتر نیست.[8]

    • منابع:

    1. خویی و وحید: منهاج الصالحین، ج 1، م 1272، الثالث.
    2. فاضل: رساله، م 2098، 2100 و 2106؛ نوری: رساله، م 2795، 2797 و 2804.
    3. امام: تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، القول فی مراتب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، مقدمه بحث و المرتبة الاولی، م 1 و المرتبة الثانی، م 6 و 7.
    4. بهجت: رساله، م 1610.
    5. تبریزی: منهاج الصالحین، ج 1، م 1272، الثالث.
    6. سیستانی: المسائل المنتخبة، م 633.
    7. مکارم: رساله، م 2419.
    8. صافی: رساله، م 2864.

    این موضوعات را نیز بررسی کنید:

    جدیدترین ها در این موضوع

    No image

    مستحبات امر به معروف و نهی از منکر چیست؟

    No image

    اگر نهى از منكر در امور بسيار مهم مانند حفظ نفس محترمه، متوقف بر كتك زدنى كه منجر به زخمى شدن مهاجم و احيانا قتل او باشد، و فرصت کسب اجازه از حاکم شرع یا اطلاع رسانی به نهاد های مربوطه در نظام اسلامی نباشد، در این مورد وظیفه چیست؟

    No image

    آیا تنبیه بدنی کودکان توسط والدین به عنوان نهی از منکر عملی یا به عنوان عادت دادن بر انجام واجبات و امر به معروف جایز است؟

    No image

    آیا می توان برای نهی از منکر در وسایل معصیت تصرف نمود یا آنها را از بین برد و در صورت وقوع چنین چیزی آیا شخص امر و نهی کننده ضامن می باشد؟

    No image

    اگر در مواردی ـ مانند فروش و پخش مواد مخدر یا خانه های فساد و ... ـ که نهی از منکر قلبی یا زبانی تأثیری ندارد و به نهی از منکر و برخورد عملی نیاز می باشد، آیا بر کسی که از آنها اطلاع پیدا می کند واجب است به مراجع مربوطه مانند نیروی انتظامی اطلاع رسانی کند؟

    Powered by TayaCMS