شرايط کسانى که مستحق زکاتند
مسأله 1959 :
کسى که زکات مى گيرد بايد شيعهء دوازده امامى باشد ، و اگر انسان کسى را شيعهء دوازده امامى بداند و به او زکات بدهد ، و بعد معلوم شود نبوده ، بايد دوباره زکات بدهد .
مسأله 1960 :
اگر طفل يا ديوانه اى از شيعهء دوازده امامى ، فقير باشد ، انسان مى تواند به ولى او زکات بدهد به قصد اين که آنچه مى دهد ملک طفل يا ديوانه باشد و ولى آنها هم به همين قصد بگيرد .
مسأله 1961 :
اگر به ولى طفل و ديوانه دسترسى ندارد ، مى تواند خودش يا به وسيلهء يک نفر امين زکات را به مصرف طفل يا ديوانه برساند ، و بايد موقعى که زکات به مصرف آنان مى رسد نيت زکات کند ، و در صورتى که به ولى طفل و ديوانه دسترسى دارد بنابر احتياط واجب به وسيلهء ولى يا به اذن او به مصرف آنان برساند .
مسأله 1962 :
به فقيرى که گدايى مى کند ، مى شود زکات داد ، ولى به کسى که زکات را در معصيت صرف مى کند ، نمى شود زکات داد .
مسأله 1963 :
به کسى که معصيت کبيره را آشکارا به جا مى آورد ، و به تارک نماز و به شرابخوار - بنابر احتياط واجب - نمى شود زکات داد .
مسأله 1964 :
کسى که بدهکار است و نمى تواند بدهى خود را بدهد ، اگر چه مخارج او بر انسان واجب باشد ، مى شود قرضش را از زکات داد .
مسأله 1965 :
انسان نمى تواند مخارج کسانى را که مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد ، ولى اگر مخارج آنان را ندهد ، ديگران مى توانند به آنها زکات بدهند .
مسأله 1966 :
اگر انسان زکات را به پسرش بدهد که خرج زن و نوکر و کلفت خود بنمايد ، اشکال ندارد .
مسأله 1967 :
اگر پسر به کتابهاى علمى و دينى احتياج داشته باشد ، پدر مى تواند آنها را از زکات خريده و در معرض استفاده ء پسر قرار دهد ، و اگر بخواهد از سهم سبيل الله بخرد ، بنابر احتياط بايد بر آن مصلحت عمومى مترتب باشد .
مسأله 1968 :
پدر مى تواند به پسرى که احتياج به زن گرفتن دارد ، زکات خود را بدهد که زن بگيرد ، و همچنين است پسر نسبت به پدر
مسأله 1969 :
به زنى که شوهر مخارج او را مى دهد ، و زنى که شوهرش خرجى او را نمى دهد ولى مى تواند او را به دادن خرجى مجبور کند ، نمى شود زکات داد .
مسأله 1970 :
زنى که به عقد موقت در آمده اگر فقير باشد ، شوهرش و ديگران مى توانند به او زکات بدهند ، ولى اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند که مخارج او را بدهد يا به جهت ديگرى دادن مخارجش بر او واجب باشد ، در صورتى که مخارج آن زن را بدهد ، نمى شود به آن زن زکات داد .
مسأله 1971 :
زن مى تواند به شوهر فقير خود زکات بدهد ، اگر چه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نمايد .
مسأله 1972 :
سيد نمى تواند از غير سيد زکات بگيرد ، ولى اگر خمس و ساير وجوهات کفايت مخارج او را نکند و از گرفتن زکات غير سيد ناچار باشد ، مى تواند به قدر مخارج روزانه بگيرد . مسأله 1973 - به کسى که معلوم نبست سيد است يا نه ، مى شود زکات داد . نيت زکات
مسأله 1974 :
انسان بايد زکات را به قصد قربت - چنان که در وضو گذشت - و با اخلاص بدهد، و در نيت معين کند که آنچه را مى دهد زکات مال است يا زکات فطره .
مسأله 1975 :
کسى که زکات چند مال بر او واجب شده ، بنابر احتياط واجب بايد معين کند که آنچه را مى دهد زکات کدام مال است ، چه آن چيزى که مى دهد پول يا همجنس يکى از آنها باشد .
مسأله 1976 :
اگر کسى را وکيل کند که زکات مال او را بدهد ، بايد وکيل وقتى زکات را به فقير مى دهد ، نيت اداى زکات از طرف مالک بکند ، و مالک هم بنابر احتياط نيت اداى زکات در آن وقت داشته باشد ، و اگر او را وکيل کند که زکاتى را که به او مى دهد به فقير برساند ، بايد مالک وقت دادن وکيل به فقير نيت کند ، و احتياط مستحب آن است که از وقت دادن به وکيل نيت کند و تا زمان رسيدن زکات به فقير استمرار داشته باشد .
مسأله 1977 :
اگر بدون قصد قربت زکات را به فقير بدهد و پيش از آن که آن مال از بين برود نيت زکات کند ، زکات حساب مى شود .