خلاصه نماز

اكنون كه چگونگى نمازهاى روزانه بيان شد، يادآورى اين نكته لازم است كه؛ آنچه در نماز خوانده مى‌شود و ياد گرفتن آنها لازم‌است، تنها بيست جمله مى‌باشد، پس هرگز يادگيرى نماز را دشوار ندانيم، و اين دستور زندگى ساز اسلام را كوچك نشماريم بلكه با چند ساعت صرف وقت و چند مرتبه تكرار اين جملات، به آسانى مى‌توان نماز را فرا گرفت. براى توجّه بيشتر، با حذف جمله‌هاى تكرارى، بيست جمله واجب نماز راياد آورمى‌شويم :

1 ـ «اَللهُ اَكْبَر»

2 ـ «بِسْمِ آ للهِ آ لرَّحْمنِ آ لرَّحيمِ»

3 ـ «اَلْحَمْدُلِلّهِ رَبّ ِ آ لْعالَمينَ»

4 ـ «اَلرَّحْمنِ آ لرَّحيمِ»

5 ـ «مالِکِ يَوْمِ آ لدّينِ»

6 ـ «إِيّاکَ نَعْبُدُ وَ إِيّاکَ نَسْتَعينُ»

7 ـ «إِهْدِنَا آ لصّـِراطَ آ لْمُسْتَقيمَ»

8 ـ «صِراطَ آ لَّذينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ»

9 ـ «غَيْرِ آ لْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلاَ آ لضّالّيـنَ»

10 ـ «قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ»

11 ـ «اَللهُ الصَّمـَدُ»

12 ـ «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يوُلَدْ»

13 ـ «وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ»

14 ـ «سُبْحانَ رَبّـِىَ الْعَظيمِ وَ بِحَمْـدِهِ»

15 ـ «سُبْحانَ رَبّـِىَالاَْعْلى وَ بِحَمْـدِهِ»

16 ـ «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلّا آللهُ وَحْدَهُ لا شَريـکَ لَهُ»

17 ـ «وَ اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً عَبْـدُهُ و رَسُـولُـهُ»

18 ـ «اَلّلهُـمَّ صَـلِّ عَلـى مُحمَّـدٍ وَ الِ مُحمَّـدٍ»

19 ـ «سُبْحانَ اللهِ وَالْحَمْدُلِلّهِ وَلااِلهَ اِلااللهُ وَاللهُ اَكْبَـرُ»

20 ـ «اَلسَّلامُ عَلَيْـكُـمْ وَ رَحْـمَـةُ اللهِ وَ بَـركـاتُـهُ» [1]

احكام نماز

1 ـ اگر نمازگزار پيش از آنكه به مقدار ركوع خم شود و بدن آرام گيرد عمدآ ذكر ركوع را بگويد، باطل است.

2 ـ اگر پيش از تمام شدن ذكر واجب، عمدآ سر از ركوع بردارد نمازش باطل است.

3 ـ واجب است بعد از ركوع بطور كامل بايستد و سپس به سجده برود و چنانچه عمدآ بطور كامل نايستد نماز باطل است.

4 ـ اگر كسى پيش از آنكه پيشانى‌اش به زمين برسد و آرام گيرد، عمدآ ذكر سجده را بگويد، نمازش باطل است و چنانچه از روى فراموشى باشد بايد دوباره در حال آرام بودن، ذكر را بگويد.

5 ـ نمازگزار بايد بعد از تمام شدن ذكر سجده اوّل بنشيند تا بدن آرام گيرد و دوباره به سجده رود.

6 ـ اگر نمازگزار پيش از تمام شدن ذكر، عمدآ سر از سجده بردارد نمازش باطل است.

7 ـ بهتر است در نماز بر خاك قبر امام حسين 7[2] سجده كنيم كه يادآور

جهاد و شهادت برترين انسانها، در راه مكتب اسلام است و اين عمل، هر روز به ما درس ايثار و فداكارى مى‌دهد.

8 ـ سجده براى غير خدا حرام است؛ چرا كه سجده حالت بندگى انسان است و عبادت و بندگى تنها در پيشگاه پروردگار و به دستور او صحيح است.

برخى از مستحبّات نماز

1 ـ پس از تمام شدن قرائت و قبل از ركوع، مستحب است «الله‌اكبر» بگوييم.

2 ـ بعد از برخاستن از ركوع، مستحب است «الله‌اكبر» بگوييم و بهتر است اين جمله را هم بگوييم: «سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ» .

3 ـ قبل از سجده‌ها و بعد از آنها، مستحب است «الله‌اكبر» بگوييم.

4 ـ بين دو سجده، مستحب است بگوييم :

«اَسْتَغْفِرُاللهَ رَبّى وَ اَتوُبُ اِلَيْهِ»

5 ـ در پايان هر ركعت و هنگام بر خاستن براى ركعت بعد، مستحب است بگوييم: «بِحَـوْلِ اللهِ وَ قُـوَّتِهِ اَقُـومُ وَ اَقْعُـد».

تَعقيب نماز

تعقيب‌نماز، ادامه‌دادن حالت‌عبادت است بعد از نماز.

مستحب است انسان، بعد از نماز، مقدارى مشغول گفتن ذكر و خواندن دعا و قرآن شود و لازم نيست دعاها را به عربى بخواند و از بهترين تعقيبها، براى همه نمازها، تسبيحات معروفى است كه پيامبر اكرم 9 به دختر گراميش حضرت زهرا 3 آموخت و به «تسبيحات حضرت زهرا» معروف است،و آن عبارت است از :

اَللهُ اَكْبَرُ 34 مرتبه

اَلْحَمدُ لِلّهِ 33 مرتبه

سُبْحانَ اللّهِ 33 مرتبه

و نيزمستحب است بعد از نماز، سجده شكر بجا آوريم؛ يعنى‌به قصدشكر نعمتهاى‌پروردگار، به سجده‌رفته و صد مرتبه يا سه مرتبه و يا يك مرتبه بگوييم: «شُكْراً لِلّه».

پـرسـش؟

1 ـ اگر نمازگزار به گمان اينكه پيشانى‌اش به زمين رسيده ذكر سجده را بگويد، وظيفه‌اش چيست؟

2 ـ سجده بر تربت امام حسين 7 يادآور چه مطلبى است و چه درسى به ما مى‌آموزد.

3 ـ اگر نمازگزار پيش از تمام شدن ذكر، سر از ركوع بردارد نمازش چه حكمى دارد؟

4 ـ در چه مواردى از نماز تكبير گفتن مستحب‌است.

5 ـ سجده شكر چيست و جزو كداميك از اعمال نمازاست؟