مسائل متفرّقه خريد و فروش
مسأله 2335 :
اگر فروشنده قيمت خريد جنس را به مشترى بگويد، بايد تمام چيزهايى را که به واسطه آنها قيمت مال کم يا زياد مى‌شود بگويد، اگرچه به همان قيمت يا به کمتر از آن بفروشد، مثلاً بايد بگويد که نقد خريده است يا نسيه.
مسأله 2336 :
اگر انسان کالايى را به کسى بدهد و قيمت آن را معيّن کند و بگويد: «اين کالا را به اين قيمت بفروش و هرچه زيادتر فروختى مال خودت باشد»، هرچه زيادتر از آن قيمت بفروشد مال آن دلاّل است و نيز اگر بگويد: «اين کالا را به اين قيمت به تو فروختم» و او بگويد: «قبول کردم» يا به قصد فروختن، جنس را به او بدهد و او هم به
(425)
قصد خريدن بگيرد، خريدار آن کالا را هر چه زيادتر از آن قيمت بفروشد، مال خود اوست.
مسأله 2337 :
اگر قصاب گوشت گوسفند نَر بفروشد و به جاى آن، گوشت گوسفند ماده تحويل بدهد معصيت کرده است، پس اگر آن گوشت را معيّن کرده و بگويد: «اين گوشت گوسفند نر را مى‌فروشم»، مشترى مى‌تواند معامله را به هم بزند و اگر آن را معيّن نکند، در صورتى که مشترى به گوشتى که گرفته راضى نشود، قصاب بايد گوشت گوسفند نر به او بدهد.
مسأله 2338 :
اگر مشترى به بزّاز بگويد: «پارچه‌اى مى‌خواهم که رنگ آن نرود» و بزّاز پارچه‌اى را به او بفروشد که رنگ آن مى‌رود، مشترى مى‌تواند معامله را به هم بزند.
مسأله 2339 :
قسم خوردن در معامله اگر راست باشد مکروه است و اگر دروغ باشد، حرام است و طبق بيان اميرمؤمنان عليه‌السلام : «قسم خوردن در معامله، سبب نابودى برکت مى‌گردد.»(1)