نمازهای مستحب (آیت الله محمد فاضل لنکرانی (ره))

نمازهاى مستحبّ

مسأله 769 :

نمازهاى مستحبّى زياد است و آنها را نافله گويند. در بين نمازهاى مستحبّى به خواندن نافله هاى شبانه روز بيشتر سفارش شده و آنها در غير روز جمعه سى و چهار رکعت هستند که هشت رکعت آن نافله ظهر و هشت رکعت نافله عصر و چهار رکعت نافله مغرب و دو رکعت نافله عشا و يازده رکعت نافله شب و دو رکعت نافله صبح مى باشد. و چون دو رکعت نافله عشا را بنابر احتياط مستحب بايد نشسته خواند، يک رکعت حساب مى شود. ولى در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر، چهار رکعت اضافه مى شود.

مسأله 770 :

از يازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن بايد به نيّت نافله شب و دو رکعت آن به نيّت نماز شفع و يک رکعت آن به نيّت نماز وتر خوانده شود. دستور کامل نافله شب در کتابهاى دعا گفته شده است.

مسأله 771 :

نمازهاى نافله را مى شود نشسته خواند، ولى بهتر است دو رکعت نماز نافله نشسته را يک رکعت حساب کند، مثلاً کسى که مى خواهد نافله ظهر را که هشت رکعت است نشسته بخواند بهتر است شانزده رکعت بخواند و اگر مى خواهد نماز وتر را نشسته بخواند، دو نماز يک رکعتى نشسته بخواند.

مسأله 772 :

نافله ظهر و عصر در سفر ساقط است و نبايد خواند ولى نافله عشا را به نيّت اينکه شايد مطلوب باشد مى تواند بجا آورد.

[136]

وقت نافله هاى يوميّه

مسأله 773 :

نافله نماز ظهر پيش از نماز ظهر خوانده مى شود و وقت آن از اوّل ظهر است تا موقعى که سايه شاخص که بعد از ظهر پيدا مى شود به اندازه دو هفتم شاخص شود، مثلاً اگر ارتفاع شاخص هفتاد سانتيمتر باشد، هر وقت مقدار سايه اى که بعد از ظهر پيدا مى شود به بيست سانتيمتر برسد آخر وقت نافله ظهر است.

مسأله 774 :

نافله عصر پيش از نماز عصر خوانده مى شود و وقت آن تا موقعى است که سايه شاخص که بعد از ظهر پيدا مى شود به چهار هفتم شاخص برسد. و چنانچه بخواهد نافله ظهر يا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند بنابر احتياط واجب بايد نافله ظهر را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند و بنابر احتياط واجب نيّت اداء و قضا نکند.

مسأله 775 :

وقت نافله مغرب بعد از تمام شدن نماز مغرب است تا وقتى که سرخى طرف مغرب که بعد از غروب کردن آفتاب در آسمان پيدا مى شود از بين برود.

مسأله 776 :

وقت نافله عشا بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب است و بهتر است بعد از نماز عشا بلافاصله خوانده شود.

مسأله 777 :

نافله صبح پيش از نماز صبح خوانده مى شود و وقت آن بعد از گذشتن از نصف شب به مقدار خواندن يازده رکعت نماز شب است ولى احتياط آن است که قبل از فجر اوّل نخوانند مگر آنکه بعد از نافله شب بلافاصله بخوانند که در اين صورت مانعى ندارد.

مسأله 778 :

وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزديک اذان صبح خوانده شود.

مسأله 779 :

مسافر و کسى که براى او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند يا ترس آن دارد که در وقت بيدار نمى شود مى تواند آن را در اوّل شب بجا آورد.

نماز غفيله

مسأله 780 :

يکى از نمازهاى مستحبّى نماز غفيله است که بين نماز مغرب و

[137]

عشا خوانده مى شود، و وقت آن بعد از نماز مغرب است تا وقتى که سرخى طرف مغرب از بين برود و آن دو رکعت است، در رکعت اوّل بعد از حمد بايد بجاى سوره اين آيه را بخوانند:

«وَذَاالنُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ اَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَى فِى الظُّلُماتِ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّى کُنتُ مِنَ الظّالِمينَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّيْناهُ مِنَ الغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِى الْمُؤمِنينَ».

و در رکعت دوّم بعد از حمد به جاى سوره اين آيه را بخوانند:

«وَعِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ لا يَعلَمُها اِلاّ هُوَ وَيَعْلَمُ ما فِى البَرِّ وَالْبَحْرِ وَما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقة اِلاّ يَعْلَمُها وَلا حَبَّة فىِ ظُلُماتِ الاَرْضِ وَلا رَطْب وَلا يابس اِلاّ فِي کتاب مُبين».

و در قنوت آن بگويند: «اَللّهُمَّ اِنّى اَسأَلُکَ بِمَفاتِحِ الغَيْبِ الَّتى لا يَعْلَمُها اِلاّ اَنْتَ اَنْ تُصَلِىّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاَنْ تَفْعَلَ بى کذا وکذا». و به جاى کلمه کذا و کذا حاجتهاى خود را بگويند، بعد بگويند:

«اَللّهُمَّ اَنْتَ وَلِىُّ نِعْمَتى وَالْقادِرُ عَلى طَلِبَتى تَعْلَمُ حاجَتى فَأساَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمُ السَّلامُ لَمَّا قَضَيْتَها لى».