چيزهايى که سجده بر آنها صحيح است
مسأله 1085 :
سجده بايد بر زمين و چيزهاى غير خوراکى و پوشاکى که از زمين مى رويد - مانند چوب و برگ درخت - باشد و سجده بر چيزهاى خوراکى و پوشاکى ، مانند گندم و جو و پنبه ، و چيزهايى که زمين و روييدنى از زمين بر آنها صدق نمى کند ، مانند طلا و نقره و قير و زفت و امثال اينها صحيح نيست ، و همچنين است بنابر احتياط واجب سجده بر سنگهاى گرانبها مانند زمرد و فيروزه .
مسأله 1086 :
سجده بر برگ مو تا وقتى که معمولا خوردنى است جايز نيست .
مسأله 1087 :
سجده بر چيزهايى که از زمين مى رويد و خوراک حيوان است ، مثل علف و کاه صحيح است .
مسأله 1088 :
سجده بر گلهايى که خوراکى نيستند صحيح است ، و اما دواهاى خوراکى که از زمين مى رويد چنانچه خود آنها خوردنى باشد سجده بر آنها صحيح نيست ، و بنابر احتياط مستحب بر دواهايى که مىجوشانند يا دم مى کنند و از آب آنها استفاده مى کنند ، سجده نکند . مسأله 1089 - سجده بر گياهى که خوردن آن در بعضى از جاها معمول است و در جاهاى ديگر معمول نيست ، و نيز سجده بر ميوه ء نارس صحيح نيست .
مسأله 1090 :
سجده بر سنگ آهک و سنگ گچ صحيح است ، و احتياط مستحب آن است که در حال اختيار به گچ و آهک پخته و آجر و کوزه ء گلى و مانند اينها سجده نکند .
مسأله 1091 :
اگر کاغذ را از چيزى که سجده بر آن صحيح است - مثلا از کاه - ساخته باشند ، مى شود بر آن سجده کرد ، ولى سجده بر کاغذى که از پنبه و مانند آن ساخته شده باشد محل اشکال است .
مسأله 1092 :
براى سجده بهتر از هر چيز تربت حضرت سيد الشهداء ( عليه السلام ) مى باشد ، بعد از آن خاک ، بعد از خاک سنگ و بعد از سنگ گياه است .
مسأله 1093 :
اگر چيزى که سجده بر آن صحيح است ندارد ، يا اگر دارد به واسطهء سرما يا گرماى زياد و مانند اينها نمى تواند بر آن سجده کند ، بايد به لباسش سجده کند به شرط آن که از حرير و ابريشم نباشد ، و احوط اين است که لباسى که از پنبه و کتان است بر غير آن مانند لباسى که از پشم و کرک است مقدم بدارد و اگر لباس ميسر نشد - بنابر احتياط واجب - بر فيروزه و عقيق و امثال اينها و بر کاغذى که از پنبه ساخته اند سجده کند ، و اگر آن هم فراهم نشد ، بر کاغذى که از ابريشم و حرير ساخته اند سجده کند ، و اگر آن هم ميسر نشد ، بر هر چيز ديگرى که در حال اختيار سجده بر آن جايز نيست سجده نمايد ، ولى احتياط مستحب آن است که تا سجده بر پشت دست ممکن است ، بر غير آن از چيزهايى که سجده بر آنها جايز نيست سجده نکند ، و اگر پشت دست هم ميسر نشد ، تا پنبه و کتان و قير و زفت فراهم مى شود ، بر چيز ديگر سجده نکند .
مسأله 1094 :
سجده بر گل و خاک سستى که پيشانى روى آن آرام نمى گيرد باطل است .
مسأله 1095 :
اگر در سجده ء اول مهر به پيشانى بچسبد ، بايد براى سجده ء دوم مهر را بر دارد . مسأله 1096 - اگر در بين نماز چيزى که بر آن سجده مى کند گم شود ، و چيزى که سجده بر آن صحيح است نداشته باشد ، چنانچه وقت وسعت دارد بايد نماز را بشکند ، و اگر وقت تنگ است بايد به ترتيبى که در مسألهء " 1093 " گذشت ، عمل نمايد .
مسأله 1097 :
هرگاه در حال سجده بفهمد پيشانى را بر چيزى گذاشته که سجده بر آن باطل است ، چنانچه وقت نماز وسعت دارد و ممکن است بر چيزى که سجده بر آن صحيح است سجده نمايد پيشانى را از روى آن بر داشته و بر چيزى که سجده بر آن صحيح است سجده نمايد ، و بنابر احتياط واجب دو سجده ء سهو به جا آورد ، و اگر ممکن نيست نماز را از سر گيرد ، و چنانچه وقت تنگ است به ترتيبى که در مسألهء " 1093 " گذشت عمل نمايد .
مسأله 1098 :
اگر بعد از سجده بفهمد پيشانى را روى چيزى گذاشته که سجده بر آن باطل است ، بايد بر چيزى که سجده بر آن صحيح است سجده نمايد ، و بنابر احتياط واجب دو سجده ء سهو به جا آورد ، و اگر اين کار در دو سجده از يک رکعت اتفاق افتاد نمازش باطل است .
مسأله 1099 :
سجده کردن براى غير خداوند متعال حرام مى باشد ، و بعضى از مردم که مقابل قبر امامان ( عليهم السلام ) پيشانى را بر زمين مى گذارند ، اگر براى شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد ، و اگر نه حرام است .