احکام حواله دادن (آیت الله سید محمد صادق روحانی)

احکام حواله دادن

مسأله 2285 :

اگر انسان طلبکار خود را حواله بدهد که طلب خود را از ديگرى بگيرد وطلبکار قبول نمايد ، بعد از آنکه حواله درست شد ، کسى که به او حواله شده بدهکار مى شود ، وديگر طلبکار نمى تواند طلبى را که دارد از بدهکار اولى مطالبه نمايد .

مسأله 2286 :

بدهکار وطلبکار وکسى که سر او حواله شده ، بايد مکلف وعاقل باشند وکسى آنها را مجبور نکرده باشد ونيز بايد سفيه نباشند ، يعنى مال خود را در کارهاى بيهوده مصرف نکنند بلى در صورتى که حواله بر کسى باشد که مديون نيست به بدهکار سفيه بدون بدهکار مانعى ندارد . / صفحة 395 /

مسأله 2287 :

حواله دادن سر کسى که بدهکار نيست ، در صورتى صحيح است که او قبول کند ، ونيز اگر انسان بخواهد به کسى که جنسى بدهکار است ، جنس ديگر حواله دهد مثلا به کسى که جو بدهکار است گندم حواله دهد ، تا او قبول نکند حواله صحيح نيست .

مسأله 2288 :

موقعى که انسان حواله مى دهد بايد بدهکار باشد ، پس اگر بخواهد از کسى قرض کند ، تا وقتى از او قرض نکرده نمى تواند او را به کسى حواله دهد که آنچه را بعدا قرض مى دهد از آن کس بگيرد .

مسأله 2289 :

بايد مقدار حواله وجنس آن معين باشد واقعا پس اگر مثلا ده من گندم وده تومان پول به يکنفر بدهکار باشد وبه او بگويد يکى از دو طلب خود را از فلانى بگير وآن را معين نکند ، حواله درست نيست .

مسأله 2290 :

اگر بدهى واقعا معين باشد ولى بدهکار وطلبکار در موقع حواله دادن ، مقدار آن يا جنس آن را ندانند حواله صحيح است مثلا اگر طلب کسى را در دفتر نوشته باشد وپيش از ديدن دفتر حواله بدهد وبعد دفتر را ببيند وبه طلبکار مقدرا طلبش را بگويد ، وحواله صحيح مى باشد .

مسأله 2291 :

طلبکار مى تواند حواله را قبول نکند ، اگر چه کسى که به او حواله شده فقير نباشد ودر پرداختن حواله هم کوتاهى ننمايد .

مسأله 2292 :

اگر سر کسى حواله بدهد که بدهکار نيست ، چنانچه او حواله را قبول کند ، پيش از پرداختن حواله نمى تواند مقدار حواله را از حواله دهنده مطالبه نموده وبگيرد ، واگر طلبکار طلب خود را به مقدار کمترى صلح کند ، کسى که حواله را قبول کرده ، همان قدر را مى تواند از حواله دهنده مطالبه نمايد . 2293 - بعد از آنکه حواله درست شد ، حواله دهنده وکسى که به او حواله شده ، نمى توانند حواله را بهم بزنند ، وهر گاه کسى که به او حواله شده در موقع حواله فقير نباشد ، اگر چه بعدا فقير شود . طلبکار نمى تواند حواله را بهم بزند ، وهمچنين است اگر موقع حواله فقير باشد . وطلبکار بداند فقير / صفحة 396 / است ، ولى اگر نداند فقير است وبعد بفهمد ، اگر چه در آن وقت مالدار شده باشد ، طلبکار مى تواند حواله را بهم بزند وطلب خود را از حواله دهنده بگيرد .

مسأله 2294 :

اگر بدهکار وطلبکار وکسى که به او حواله شده ، يا يکى از آنان براى خود حق بهم زدن حواله را قرار دهند ، مطابق قرارى که گذاشته اند ، مى توانند حواله را بهم بزنند .

مسأله 2295 :

اگر حواله دهنده خودش طلب طلبکار را بدهد ، چنانچه به خواهش کسى که به او حواله شده داده است ، مى تواند چيزى را که داده از او بگيرد واگر بدون خواهش او داده وقصدش اين بوده که عوض آن را نگيرد ، نمى تواند چيزى را که داده از او مطالبه نمايد .