کساني که نمي توانند در مال خود تصرف کنند
مسأله 2357 :
بچه اي که بالغ نشده شرعاً نمي تواند در مال خود تصرف کند. نشانه بالغ شدن يکي از سه چيز است:
اول: روييدن موي درشت زير شکم بالاي عورت.
دوّم: بيرون آمدن مني.
سوّم: تمام شدن پانزده سال قمري در مرد و تمام شدن نه سال قمري در زن.
مسأله 2358 :
روييدن موي درشت در صورت و پشت لب و در سينه و زير بغل و درشت شدن صدا و مانند اينها نشانه بالغ شدن نيست، مگر انسان بهواسطه اينها يقين کند بالغ شده است.
مسأله 2359 :
ديوانه و سفيه يعني کسي که مال خود را در کارهاي بيهوده مصرف مي کند نمي توانند در مال خود تصرف نمايند و تصرّفات آنها بايد زير نظر ولي آنها باشد، و همچنين است ورشکسته اي که مجتهد جامع الشرائط او را از تصرف در اموالش جلوگيري کرده باشد.
مسأله 2360 :
کسي که گاهي عاقل و گاهي ديوانه است، تصرفي که موقع ديوانگي در مال خود مي کند صحيح نيست.
مسأله 2361 :
انسان مي تواند در مرضي که به آن مرض از دنيا مي رود هر قدر از مال خود را به مصرف خود و عيال و مهمان و کارهايي که اسراف شمرده نمي شود برساند. و اظهر اين است که اگر مال خود را به کسي ببخشد يا ارزانتر از قيمت بفروشد يا اجاره دهد اگر چه بيشتر از ثلث باشد و ورثه هم اجازه ننمايند تصرّف او صحيح است.