مسأله 84 :
نجاسات يازده چيز است : اول - بول .
دوم - غائط.
سوم - منى .
چهارم - مردار.
پنجم - خون .
ششم وهفتم - سگ و خوک .
هشتم - کافر.
نهم - شراب .
دهم - فقاع .
يازدهم - عرق حيوان نجاستخوار که بنابر احتياط واجب بايد از آن اجتناب کرد .
1 و 2 - بول وغائط
مسأله 85 :
بول و غائط انسان وهر حيوان حرام گوشتى که خون جهنده دارد يعنى اگر رگ آن را ببرند, خون از آن جستن مى کند, نجس است و بنابر احتياط واجب بايداز بول حيوان حرام گوشتى کـه خـون آن جـسـتـن نمى کنداجتناب کرد, ولى فضله آنهاخواه بزرگ باشند ياکوچک مثل پشه ومگس که گوشت ندارند پاک است .
مسأله 86 :
فضله پرندگان حرام گوشت پاک است ولى خوب است احتياطا از آن اجتناب شود خصوصا در خفاش و مخصوصا نسبت به بول آن .
مسأله 87 :
بول و غائط حيوان نجاستخوار نجس است .
و همچنين است بول وغائط حيوانى که انـسان آن را وطى کرده , يعنى با آن نزديکى نموده , و گوسفند بلکه بنا بر احتياط لازم هر حيوان حلال گوشتى که گوشت آن از خوردن شير خوک محکم شده است .
3 - منى
مسأله 88 :
منى حيوانى که خون جهنده دارد نجس است .
4 - مردار
مسأله 89 :
مـردار حـيـوانى که خون جهنده دارد نجس است , چه خودش مرده باشد يا به غير دسـتـورى کـه در شـرع معين شده آن را کشته باشند.
و ماهى چون خون جهنده ندارد, اگر چه درآب بميرد پاک است .
مسأله 90 :
چيزهايى از مردار - مثل پشم و مو و کرک و استخوان و دندان - که روح ندارند پاک است .
مسأله 91 :
اگر از بدن انسان يا حيوانى که خون جهنده دارد در حالى که زنده است گوشت يا چيز ديگرى را که روح دارد جدا کنند نجس است .
مسأله 92 :
پوستهاى مختصر لب و جاهاى ديگر بدن که موقع افتادنشان رسيده ,اگر چه آنها را بکنند پاک است .
ولى بنابر احتياط واجب بايد از پوستى که موقع افتادنش نرسيده و آن را کنده اند اجتناب نمود.
مسأله 93 :
تخم مرغى که از شکم مرغ مرده بيرون مى آيد, اگر پوست روى آن سفت شده باشد, پاک است ولى ظاهر آن را بايد آب کشيد.
مسأله 94 :
اگر بره و بزغاله پيش از آن که علفخوار شوند بميرند, پنير مايه اى که درشيردان آنها مى باشد, پاک است ولى ظاهر آن را بايد آب کشيد.
مسأله 95 :
دواهاى روان و عطر و روغن و واکس و صابون که از خارج مى آورند,اگر انسان يقين به نجاست آنها نداشته باشد, پاک است .
مسأله 96 :
گوشت و پيه و چرمى که در بازار اسلام از دست مسلمانان گرفته شودپاک است و اگـر از دسـت کـافـر گرفته شود بنابر احتياط واجب بايد از آن اجتناب شودمگر آن که بدانيم از دسـت مـسلمان گرفته و اگر در بازار کفار از دست کفار بگيرندنجس است مگر آن که بدانيم از بـلاد اسلام بوده و اگر يکى از اينها در بازار کفار دردست مسلمان باشد احتياط واجب اجتناب از آن است مگرآن که مسلمان با آن معامله طهارت کند و احتمال داده شود که طهارت آن را بدست آورده که در اين صورت پاک است .
5 - خون
مسأله 97 :
خون انسان و هر حيوانى که خون جهنده دارد - يعنى : حيوانى که اگررگ آن را ببرند خـون از آن جـسـتـن مى کند - نجس است , پس خون حيوانى که مانندماهى و پشه خون جهنده ندارد پاک مى باشد.
مسأله 98 :
اگـر حـيوان حلال گوشت را بدستورى که در شرع معين شده بکشند وخون آن بمقدار معمول بيرون آيد خونى که در بدنش مى ماند پاک است , ولى اگر به علت نفس کشيدن يا بواسطه اين که سر حيوان در جاى بلندى بوده , خون به بدن حيوان برگردد, آن خون نجس است و احتياط لازم اجتناب از خون باقيمانده دراجزاى حرام حلال گوشت است .
مسأله 99 :
بنابر احتياط واجب از تخم مرغى که ذره اى خون در آن است بايداجتناب کرد ولى اگر خون در زرده باشد تا پوست نازک روى آن پاره نشده سفيده پاک مى باشد.
مسأله 100 :
خـونـى کـه گاهى موقع دوشيدن شير ديده مى شود, نجس است و شيررا نجس مى کند.
مسأله 101 :
خونى که از لاى دندانها مى آيد, اگر بواسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود, پاک است , ولى بهتر آن است که آن را فرو نبرند.
مسأله 102 :
خونى که بواسطه کوبيده شدن , زيرناخن يا زيرپوست مى ميرد, اگرطورى شود که ديـگـر بـه آن خـون نـگويند پاک است , و اگر به آن خون بگويند نجس است و در اين صورت اگر مـشـقـت نـدارد بـايـدبراى وضو و غسل آن را برطرف سازندو اگر مشقت دارد بايد اطراف آن را بـطـورى کـه نـجاست زياد نشود بشويند و پارچه ياچيزى مثل پارچه بر آن بگذارند و روى پارچه دست تر بکشند و احتياطا تيمم هم بکنند.
مسأله 103 :
اگر انسان نداند که خون , زير پوست مرده يا گوشت بواسطه کوبيده شدن به آن حالت در آمده پاک است .
مسأله 104 :
اگر موقع جوشيدن غذا ذره اى خون در آن بيفتد, تمام غذا و ظرف آن نجس مى شود و جوشيدن و حرارت و آتش پاک کننده نيست .
مسأله 105 :
زردابه اى که در حال بهبودى زخم در اطراف آن پيدا مى شود, اگرمعلوم نباشد که با خون مخلوط است , پاک مى باشد.
6 و 7 - سگ و خوک
مسأله 106 :
سـگ وخوکى که در خشکى زندگى مى کنند حتى مو واستخوان وپنجه وناخن و رطوبت هاى آنها نجس است , ولى سگ و خوک دريايى پاک است .
8 - کافر
مسأله 107 :
کافر يعنى کسى که منکر خدا است يا براى خدا شريک قرار مى دهد,يا رسالت حضرت خـاتـم الانـبيا محمد بن عبداللّه (ص ) را قبول ندارد, نجس است .
و نيز کسى که يکى از ضروريات ديـن مـبـيـن اسلام را منکر شود, چنانچه بداند آن چيزضرورى دين است , نجس مى باشد, و اگر نداند احتياطا بايد از او اجتناب کرد.
و نيزکافر کتابى بنا بر قول مشهور نجس است و احتياط واجب رعايت اين قول است .
مسأله 108 :
تمام بدن کافر حتى مو و ناخن و رطوبت هاى او نجس است .
مسأله 109 :
اگر پدر و مادر و جد و جده بچه نابالغ کافر باشند آن بچه هم نجس است , و اگر يکى از اينها مسلمان باشد بچه پاک است .
مسأله 110 :
کسى که معلوم نيست مسلمان است يا نه پاک مى باشد ولى اگراماره اى بر اسلام او نـباشد ودر بلاد اسلام هم نباشد, احکام ديگر مسلمانان را ندارد,مثلا زن مسلمان نمى تواند با او از دواج کند و نبايد در قبرستان مسلمانان دفن شود.
مسأله 111 :
اگر مسلمانى به يکى از دوازده امام (ع ) دشنام دهد, يا با آنان دشمنى داشته باشد, نجس است .
9 - شراب
مسأله 112 :
شراب و هر چيزى که انسان را مست مى کند, چنانچه بخودى خودروان باشد نجس است , و اگر مثل بنگ و حشيش روان نباشد اگر چه چيزى در آن بريزند که روان شود پاک است .
مسأله 113 :
الکل صنعتى که براى رنگ کردن درب و ميز و صندلى و مانند اينهابکار مى برند, اگـر انـسـان نداند که مست کننده است و يا نداند که آن را ابتدا از چيزمست کننده روان درست کرده اند, پاک است .
مسأله 114 :
اگـر انـگور و آب انگور بخودى خود, يا بواسطه پختن جوش بيايد پاک است , ولى خـوردن آن حـرام است وآنچه به آتش جوش آمده اگر به آتش دو ثلث آن کم شود حلال مى شود وآنچه به غير آتش جوش آمده با سرکه شدن حلال مى شود.
مسأله 115 :
خرما و مويز و کشمش و آب آنها اگر جوش بيايند پاک و خوردن آنهاحلال است , اگر چه احتياط غير لازم آن است که از آنها اجتناب کنند.
10 - فقاع
مسأله 116 :
فقاع که از جو گرفته مى شود و به آن آب جو مى گويند نجس است ,ولى آبى که بدستور طبيب از جو مى گيرند و به آن ما الشعير مى گويند, پاک مى باشد.
11 - عرق حيوان نجاستخوار
مسأله 117 :
بنا بر احتياط واجب بايد از عرق شتر نجاستخوار و هر حيوانى که به خوردن نجاست انسان عادت کرده اجتناب کرد.
مسأله 118 :
عرق جنب از حرام پاک است چه در حال جماع بيرون آيد يا بعد ازآن , از مرد باشد يا از زن , از زنـا بـاشد يا از لواط, يا از وطى و نزديکى کردن باحيوانات يا استمنا, (و استمنا آن است که انسان با خود کارى کند که منى از او بيرون آيد) لکن بنابر احتياط واجب با بدن يا لباسى که آلوده به آن است نمى شود نمازخواند.
مسأله 119 :
اگر انسان در موقعى که نزديکى با زن حرام است مثلا در روزه ماه رمضان , با زن خود نزديکى کند, بنابر احتياط واجب نبايد با بدن ولباسى که آلوده به آن عرق است نماز بخواند.
مسأله 120 :
اگر جنب از حرام عوض غسل تيمم نمايد و بعد از تيمم عرق کند , تاعذر او باقى است نماز خواندن با آن عرق مانع ندارد.
مسأله 121 :
اگر کسى از حرام جنب شود و بعد با حلال خود نزديکى کند احتياطواجب آن است که با لباس يا بدن آلوده به عرق خود نماز نخواند, و اگر اول از حلال جنب شده و بعد از حرام , نماز خواندن با آن مانع ندارد.