احکام ارث (آیت الله سید محمد حسینی شاهرودی)

احکام ارث

مسأله 2736 :

کسانى که به واسطه خويشى ارث مى برند سه دسته هستند:

دسته اول ـ پدر و مادر و اولاد ميت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هر چه پائين روند، هر کدام آنان که به ميت نزديکتر است ارث مى برد و تا يکنفر از اين دسته هست دسته دوم ارث نمى برند.

دسته دوم ـ جد يعنى پدربزرگ و جده يعنى مادربزرگ و خواهر و برادر است و با نبودن برادر و خواهر، اولاد ايشان هر کدام آنان که به ميت نزديکتر است ارث مى برد و تا يکنفر از اين دسته هست دسته سوم ارث نمى برند.

دسته سوم ـ عمو و عمه و دائى و خاله و اولاد آنان است و تا يکنفر از عموها و عمه ها و دائى ها و خاله هاى ميت زنده اند، اولاد آنان ارث نمى برند ولى اگر ميت عموى پدرى و پسر عموى پدر و مادرى داشته باشد، ارث به پسرعموى پدر و مادرى مى رسد، و عموى پدرى ارث نمى برد. حسب اجماع علماء شيعه، و مرسله شيخ صدوق قدس سره و خبر حسن بن عمارة(1) و فقه الرضا(2) و مرسله طبرسى در مجمع البيان(3).

مسأله 2737 :

اگر عمو و عمه و دائى و خاله خود ميت و اولاد آنان، و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دائى و خاله پدر و مادر ميت ارث مى برند، و اگر اينها نباشند اولادشان ارث مى برند، و اگر اينها هم نباشند، عمو و عمه و دائى و خاله جد و جده ميت و اگر اينها نباشند اولادشان ارث مى برند.

مسأله 2738 :

زن و شوهر به تفصيلى که در مسائل (2778) به بعد گفته مى شود از يکديگر ارث مى برند.