کفّاره روزه
مسأله 1676 :
کسي که کفّاره روزه رمضان بر او واجب است، بايد يک بنده آزاد کند يا به دستوري که در مسأله بعد گفته مي‌شود دو ماه روزه بگيرد يا شصت فقير را سير کند يا به هرکدام يک مدّ که تقريباً ده سير است طعام يعني گندم يا جو ومانند اينها بدهد و چنانچه اينها برايش ممکن نباشد، مخيّر است ياهيجده روز پي در پي روزه بگيرد و يا هر چند مد که مي‌تواند به فقير اطعام بدهد واحوط مستحبّ آن است که اختيار نمايد تصدّق بر فقراء را و اگر نتواند روزه بگيرد وطعام بدهد، بايد استغفار کند اگرچه مثلاً يک مرتبه بگويد «أسْتَغْفِرُ اللّه» وواجب آن است که هر وقت بتواند، کفّاره را بدهد.
مسأله 1677 :
کسي که مي‌خواهد دو ماه کفّاره روزه رمضان رابگيرد، بايد سي ويک روز آن را پي در پي بگيرد و اگر بقيّه آن پي در پي نباشد اشکال ندارد.
مسأله 1678 :
کسي که مي‌خواهد دو ماه کفّاره روزه رمضان را بگيرد، نبايد موقعي شروع کند که در بين سي ويک روز، روزي باشد که مانند عيد قربان، روزه آن‌حرام‌است‌اگر بداند وامّا اگر نداند وغافل‌بوده ضرر ندارد.
مسأله 1679 :
کسي که بايد پي در پي روزه بگيرد، اگر در بين آن بدون عذر يک روز روزه را نگيرد، يا وقتي شروع کند که مي‌داند بين آن به روزي برسد که روزه آن واجب است، مثلاً به روزي برسد که نذر کرده آن روز را روزه بگيرد، بايد روزه‌ها را از سر بگيرد.
مسأله 1680 :
اگر در بين روزهايي که بايد پي در پي روزه بگيرد، عذري غير اختياري پيدا شود مثل حيض، يا نفاس، يا سفري که در رفتن آن مجبور است براي او پيش آيد، بعد از برطرف شدن عذر واجب نيست روزها را از سر بگيرد بلکه بقيّه را بعد از برطرف شدن عذر بجا مي‌آورد.
مسأله 1681 :
اگر به چيز حرامي روزه خود را باطل کند، چه آن چيز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زنا، يا به جهتي حرام شده باشد مثل خوردن غذاي حلالي که براي انسان ضرر دارد ونزديکي کردن با عيال خود در حال حيض، کفّاره جمع بر او واجب مي‌شود يعني بايد يک بنده آزاد کند ودو ماه روزه بگيرد وشصت فقير را سير کند يا به هرکدام آنها يک مدّ که تقريباً ده سير است گندم يا جو يا نان ومانند اينها بدهد و چنانچه هرسه برايش ممکن نباشد، هرکدام آنها که ممکن است بايد انجام دهد.
مسأله 1682 :
اگر روزه دار دروغي را به خدا و پيغمبر # نسبت دهد، بنابر احتياط واجب کفّاره جمع بر او واجب مي‌شود.
مسأله 1683 :
اگر روزه‌دار در يک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، بنابر احتياط براي هر دفعه يک کفّاره بر او واجب است و اگر جماع او حرام باشد براي هر دفعه يک کفّاره جمع واجب مي‌شود.
مسأله 1684 :
اگر روزه دار در يک روز ماه رمضان چند مرتبه غير جماع کار ديگري که روزه را باطل مي‌کند انجام دهد، براي همه آنها يک کفّاره کافي‌است.
مسأله 1685 :
اگـر روزه دار غير از جماع کار ديگري که روزه را باطل مي‌کند انجام دهد و بعد با حلال خود جماع نمايد براي هرکدام يک کفّاره واجب‌مي‌شود.
مسأله 1686 :
اگر روزه دار غير جماع کار ديگري که حلال است وروزه را باطل مي‌کند، انجام دهد مثلاً آب بياشامد و بعد کار ديگري که حرام است وروزه را باطل مي‌کند غير جماع انجام دهد، مثلاً غذاي حرامي بخورد، يک کفّاره کافي است اگرچه بنابر احتياط مستحبّ کفّاره جمع بدهد.
مسأله 1687 :
اگر روزه دار آروغ بزند وچيزي در دهانش بيايد، چنانچه عمداً آن را فرو ببرد، روزه‌اش باطل است و بايد قضاي آن را بگيرد وکفّاره هم بر او واجب مي‌شود و اگر خوردن آن چيز حرام باشد مثلاً موقع آروغ زدن خون يا غذايي که از صورت غذا بودن خارج شده، به دهان او بيايد وعمداً آن را فرو برد بايد قضاي آن روزه را بگيرد و بنابر احتياط کفّاره جمع هم بر او واجب مي‌شود.
مسأله 1688 :
اگر نذر کند که روز معيّني را روزه بگيرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند، بايد يک بنده آزاد نمايد يا دو ماه پي در پي روزه بگيرد يا به شصت فقير طعام دهد.
مسأله 1689 :
کسي که مي‌تواند وقت را تشخيص دهد، اگر به گفته کسي که مي‌گويد مغرب شده واطمينان براي او حاصل نشده باشد افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا وکفّاره بر او واجب مي‌شود.
مسأله 1690 :
کسي که عمداً روزه خود را باطل کرده، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، يا پيش از ظهر براي فرار از کفّاره سفر نمايد، کفّاره از او‌ساقط نمي‌شود و همچنين است اگر قبل از ظهر مسافرتي براي او پيش آمد‌کند.
مسأله 1691 :
اگر عمداً روزه خود را باطل کند و بعد عذري مانند حيض يا نفاس يا مرض براي او پيدا شود، کفّاره بر او واجب است بنابر احتياط.
مسأله 1692 :
اگر يقين کند که روز اوّل ماه رمضان است وعمداً روزه خود را باطل کند، بعد معلوم شود که آخر شعبان بوده کفّاره بر او واجب نيست اگرچه احتياط مستحبّ آن است که کفّاره بدهد.
مسأله 1693 :
اگر انسان شک کند که آخر رمضان است يا اوّل شوّال وعمداً روزه خود را باطل کند، بعد معلوم شود اوّل شوّال بوده کفّاره بر او واجب نيست.
مسأله 1694 :
اگر روزه دار در ماه رمضان با زن خود که روزه‌دار است جماع کند، چنانچه زن را مجبود کرده باشد کفّاره روزه خودش وروزه زن را بايد بدهد و اگر زن به جماع راضي بوده بر هرکدام يک کفّاره واجب مي‌شود.
مسأله 1695 :
اگر زني شوهر روزه‌دار خود را مجبور کند که جماع نمايد يا کار ديگري که روزه را باطل مي‌کند انجام دهد، واجب نيست کفّاره روزه شوهر را بدهد.
مسأله 1696 :
اگر روزه دار در ماه رمضان، زن خود را مجبور به جماع کند و در بين جماع، زن راضي شود بنابر احتياط واجب بايد مرد دو کفّاره و زن يک کفّاره بدهد.
مسأله 1697 :
اگر روزه‌دار در ماه رمضان با زن روزه‌دار خود که خواب است جماع نمايد، يک کفّاره بر او واجب مي‌شود و روزه زن صحيح است و کفّاره هم بر او واجب نيست.
مسأله 1698 :
اگر مرد زن خود را مجبور کند که غير جماع کار ديگري که روزه را باطل مي‌کند بجا آورد، کفّاره زن را نبايد بدهد وبر خود زن هم کفّاره واجب نيست.
مسأله 1699 :
کسي که به واسطه مسافرت يا مرض روزه نمي‌گيرد، نمي‌تواند زن روزه‌دار خود را مجبور به جماع کند ولي اگر او را مجبور نمايد، کفّاره بر مرد واجب نيست.
مسأله 1700 :
انسان نبـايد در بجـا آوردن کفّاره کـوتاهي کنـد ولي لازم نيست فوراً آن را انجام دهد.
مسأله 1701 :
اگر کفّاره بر انسان واجب شود وچند سال آن را بجا نياورد، چيزي بر آن اضافه نمي‌شود.
مسأله 1702 :
کسي که بايد براي کفّاره يک روز، شصت فقير را طعام بدهد اگر به شصت فقير دسترسي دارد، نبايد به هرکدام از آنها بيشتر از يک مد که تقريباً ده سير است طعام بدهد، يا يک فقير را بيشتر از يک مرتبه سير نمايد، ولي مي‌تواند براي هر يک از عيالات فقير اگرچه صغير باشند يک مد به آن فقير بدهد اگر ولي يا وکيل آنان باشد.
مسأله 1703 :
کسي که قضـاي روزه رمضـان را گـرفته، اگر بعد از ظهر عمداً کاري که روزه را باطل مي‌کند انجام دهد، بايد به ده فقير هرکدام يک مدّ که تقريباً ده سير است طعام بدهد و اگر نمي‌تواند، سه روز روزه بگيرد.