5 - جواهرى که بواسطه فرو رفتن در دريا بدست مى آيد:
مسأله 1828 :
اگـر بـواسطه غواصى ( يعنى فرو رفتن در دريا ) لؤلؤ و مرجان يا جواهر ديگرى بـيرون آورند, روئيدنى باشد يا معدنى , بايدخمس آن را بدهند, و بنابر احتياط نصابى در آن معتبر نيست , پس هر مقدار که باشد بايد خمس آن را داد, چه بيرون آورنده يک نفر باشد ياچند نفر.
مسأله 1829 :
اگر بدون فرو رفتن در دريا بوسيله اسبابى جواهر بيرون آورد, بنابر احتياط خمس آن واجـب است .
ولى اگر از روى آب دريايا از کنار دريا جواهر بگيرد, در صورتى بايد خمس آن را بدهد که آنچه را بدست آورده به تنهائى يا با منفعتهاى ديگر کسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.
مسأله 1830 :
خمس ماهى و حيوانات ديگرى که انسان بدون فرو رفتن در دريا مى گيرد, در صورتى واجب است که به تنهائى يا بامنفعتهاى ديگر کسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.
مسأله 1831 :
اگـر انـسان بدون قصد اينکه چيزى از دريا بيرون آورد, در دريا فرو رود واتفاقا جواهرى بدستش آيد, بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1832 :
اگـر انسان در دريا فرو رود و حيوانى را بيرون آورد و در شکم آن جواهرى پيدا کند, چنانچه آن حيوان مانند صدف باشد که نوعا در شکمش جواهر هست , بايد خمس آن را بدهد, و اگـر اتـفـاقا جواهر بلعيده باشد, در صورتى خمس آن واجب است که به تنهائى يا بامنفعت هاى ديگر کسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.
مسأله 1833 :
اگر در رودخانه هاى بزرگ مانند دجله و فرات فرو رود و جواهرى بيرون آورد, چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل مى آيد, بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1834 :
اگـر در آب فـرو رود و مقدارى عنبر بيرون آورد, بايد خمس آن را بدهد, بلکه چنانچه از روى آب يا از کنار دريا بدست آورد, بنابر احتياط خمس آن واجب است .
مسأله 1835 :
کسى که کسبش غواصى يا بيرون آوردن معدن است , اگر خمس آنها را بدهد و چيزى از مخارج سالش زياد بيايد, لازم نيست دوباره خمس آن را بدهد.
مسأله 1836 :
اگر بچه اى معدنى را بيرون آورد, يا گنجى پيدا کند, يا بواسطه فرو رفتن در دريا جواهرى بيرون آورد, خمس ندارد, ولى اگرمال حلال مخلوط به حرام داشته باشد ولى او بايد آن مال را تطهير نمايد.