ارث دسته سوم (آیت الله محمد تقی بهجت (ره))

ارث دسته سوم

مسأله 2914 :

دسته سوّم عمو و عمه و دائي و خاله و اولاد آنان هستند که اگر از طبقه اوّل و دوم کسي نباشد، اينها ارث مي برند.

مسأله 2915 :

اگر وارث ميت فقط يک عمو يا يک عمه است، چه پدر و مادري باشد يعني با ميت از يک پدر و مادر باشد، يا پدري باشد يا مادري همه مال به او مي رسد و اگر چند عمو يا چند عمّه باشند و همه پدر و مادري، يا همه پدري باشند، مال به طور مساوي بين آنان قسمت مي شود و اگر عمو و عمه هر دو باشند و همه پدر و مادري يا همه پدري باشند عمو دو برابر عمه ارث مي برد مثلا اگر وارث ميت دو عمو و يک عمه باشند، مال را پنج قسمت مي کنند، يک قسمت را به عمه مي دهند و چهار

[500]

قسمت را عموها به طور مساوي بين خودشان قسمت مي کنند.

مسأله 2916 :

اگر وارث ميت فقط چند عموي مادري يا چند عمّه مادري باشد مال به طور مساوي بين آنان قسمت مي شود، ولي اگر فقط چند عمو و عمّه مادري داشته باشد بنابر احتياط واجب بايد با هم صلح کنند.

مسأله 2917 :

اگر وارث ميت عمو و عمه باشد و بعضي پدري و بعضي مادري و بعضي پدر و مادري باشند، عمو و عمه پدري ارث نمي برند، پس اگر ميت يک عمو يا يک عمه مادري دارد، مال را شش قسمت مي کنند، يک قسمت را به عمو يا عمه مادري و بقيه را به عمو وعمه پدري و مادري مي دهند و عموي پدر و مادري دو برابر عمه پدر و مادري ارث مي برد و اگر هم عمو و هم عمّه مادري دارد مال را سه قسمت مي کنند، دو قسمت را به عمو و عمّه پدر و مادري مي دهند و عمو دو برابر عمّه مي برد و يک قسمت را به عمو و عمّه مادري مي دهند و احتياط واجب آن است که در تقسيم با يکديگر صلح کنند.

مسأله 2918 :

اگر وارث ميت فقط يک دائي يا يک خاله باشد، همه مال به او مي رسد و اگر هم دائي و هم خاله باشد و همه پدر و مادري، يا پدري، يا مادري باشند، مال به طور مساوي بين آنان قسمت مي شود و احتياط آن است که در تقسيم با يکديگر صلح کنند.

مسأله 2919 :

اگر وارث ميت فقط يک دائي، يا يک خاله مادري و دائي و خاله پدر و مادري و دائي و خاله پدري باشد، دائي و خاله پدري ارث نمي برد، و مال را شش قسم مي کنند، يک قسمت را به دائي يا خاله مادري و بقيه را به دائي و خاله پدر و مادري مي دهند که به طور مساوي بين خودشان قسمت کنند.

مسأله 2920 :

اگر وارث ميت فقط دائي و خاله پدري و دائي و خاله مادري و دائي و خاله پدر و مادري باشد، دائي و خاله پدري ارث نمي برد و بايد مال را سه قسمت کنند، يک قسمت آنرا دائي و خاله مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت نمايند و بقيه را به دائي و خاله پدر و مادري بدهند که به طور مساوي بين خودشان قسمت مي کنند.

مسأله 2921 :

اگر وارث ميت يک دائي و يا يک خاله و يک عمو يا يک عمه باشد مال را سه قسمت مي کنند، يک قسمت را دائي يا خاله و بقيه را عمو يا عمه مي برد.

[501]

مسأله 2922 :

اگر وارث ميّت يک دائي يا يک خاله و عمو و عمه باشد چنانچه عمو و عمه پدر و مادري يا پدري باشند، مال را سه قسمت مي کنند، يک قسمت را دائي يا خاله مي برد و از بقيه دو قسمت به عمو و يک قسمت به عمه مي دهند، بنابر اين اگر مال را نُه قسمت کنند سه قسمت را به دائي يا خاله و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمه مي دهند.

مسأله 2923 :

اگر وارث ميت يک دائي يا يک خاله و يک عمو يا يک عمه مادري و عمو و عمه پدري و مادري يا پدري باشد، مال را سه قسمت مي کنند، يک قسمت آن را به دائي يا خاله مي دهند و دو قسمت باقيمانده را شش قسمت مي کنند، يک قسمت را به عمو يا عمه مادري و بقيه را به عمو و عمه پدر و مادري يا پدري مي دهند و عمو دو برابر عمه مي برد. بنابر اين اگر مال را نُه قسمت کنند، سه قسمت را به دائي يا خاله و يک قسمت را به عمو يا عمه مادري و پنج قسمت ديگر را به عمو و عمه پدر و مادري يا پدري مي دهند.

مسأله 2924 :

اگر وارث ميت يک دائي يا يک خاله و عمو و عمه مادري و عمو و عمه پدر و مادري يا پدري باشد، مال را به سه قسمت مي کنند يک قسمت را دائي يا خاله مي برد و دو قسمت باقيمانده را سه سهم مي کنند: يک سهم آن را به عمو و عمه مادري مي دهند که بنابر احتياط واجب با هم مصالحه مي کنند و دو سهم ديگر را بين عمو و عمه پدر و مادري يا پدري قسمت مي نمايند و عمو دو برابر عمه مي برد، بنابر اين مال را نُه قسمت کنند، سه قسمت آن، سهم خاله يا دائي و دو قسمت سهم عمو و عمه مادري و چهار قسمت سهم عمو و عمه پدر و مادري يا يدري مي باشد.

مسأله 2925 :

اگر وارث ميت چند دائي و چند خاله باشد که همه پدر و مادري يا پدري يا مادري باشند و عمو و عمه هم داشته باشد، مال سه سهم مي شود، دو سهم آن را به دستوري که در مسأله پيش گفته شد، عمو و عمه بين خودشان قسمت مي کنند و يک سهم آن را دائي ها و خاله ها به طور مساوي بين خودشان قسمت مي نمايند.

مسأله 2926 :

اگر وارث ميت دائي يا خاله مادري و چند دائي و خاله پدر و

[502]

مادري يا پدري و عمو و عمه باشد، مال سه سهم مي شود، دو سهم آن را به دستوري که سابقاً گفته شد عمو و عمه بين خودشان قسمت مي کنند، پس اگر ميت يک دائي يا يک خاله مادري دارد، يک سهم ديگر را شش قسمت مي کنند، يک قسمت را به دائي يا خاله مادري مي دهند و بقيه را به دائي و خاله پدر و مادري يا پدري مي دهند و به طور تساوي قسمت مي کنند و اگر چند دائي مادري يا چند خاله مادري يا هم دائي مادري و هم خاله مادري دارد آن يک سهم را سه قسمت مي کنند، يک قسمت را دائي ها و خاله ها مادري به طور مساوي بين خودشان قسمت مي کنند و بقيه را به دائي و خاله پدر و مادري يا پدري مي دهند که به طور مساوي قسمت کنند.

مسأله 2927 :

اگر ميت عمو و عمه و دائي و خاله نداشته باشد، مقداري که به عمو و عمه مي رسد، به اولاد آنان و مقداري که به دائي و خاله ميرسد، به اولاد آنان داده مي شود.

مسأله 2928 :

اگر وارث ميت عمو و عمه و دائي و خاله پدر و عمو و عمه و دائي و خاله مادر او باشند، مال سه سهم مي شود، يک سهم آن مال عمو و عمه و دائي و خاله مادر ميت است به طور مساوي، ولي احتياط واجب در عمو و عمه مادري مادر ميت آن است که با هم صلح کنند، و دو سهم ديگر آن را سه قسمت مي کنند يک قسمت را دائي و خاله پدر ميت به طور مساوي بين خودشان قسمت مي نمايند و دو قسمت ديگر آن را به عمو و عمه پدر ميت مي دهند و عمو دو برابر عمّه مي برد.

مسأله 2929 :

اگر عمو و عمّه و دائي و خاله خود ميّت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دائي و خاله پدر و مادر ميت ارث مي برند و اگر اينها نباشند اولادشان ارث مي برند و اگر اينها هم نباشند عمو وعمه و دائي و خاله جدّ و جدّه ميت و اگر اينها نباشند، اولادشان ارث مي برند.

مسأله 2930 :

اگر ميت عموي پدري و پسرعموي پدري و مادري داشته باشد، در صورتي که وارث ديگري نداشته باشد تمام ارث به پسرعموي پدري و مادري مي رسد و عموي پدري ارث نمي برد.