مسائل متفرّقه
مسأله 2974 :
گوسفند يا حيوانات ديگر که در کشتارگاهها با دستگاه ذبح مى‌شوند، اگر شرائط ذبح را مانند تسميه و رو به قبله بودن رعايت کنند، حلال و خريد و فروش آنها جايز است.
مسأله 2975 :
گوشت‌ها يا مرغ‌هاى سر بريده‌اى که از کشورهاى غير مسلمان مى‌آورند، اگر ذبح شرعى آنها ثابت نشود محکوم به نجاست و حرمت و مردار بودن است.
مسأله 2976 :
اگر کسى بخواهد پولى قرض کند و ربا بدهد يا قرض بدهد و ربا بگيرد و به يکى از راه‌هايى که در بعض رساله‌هاى عمليّه ذکر شده بخواهد از ربا فرار کند اشکال ندارد و زياده‌اى که مى‌گيرد بر او حلال است.
مسأله 2977 :
قرضى که در آن قرار رباست صحيح است، لکن شرط و قرار باطل مى‌باشد و شرط زياده علاوه بر بطلانش، نيز حرام است.
مسأله 2978 :
کسانى که مى‌خواهند از بانک‌ها يا غير آنها قرض بگيرند و دهنده بدون ربا قرض نمى‌دهد، جايز است اصل قرض را قبول کنند و شرط را در واقع و به طور جدّ قبول نکنند و در اين صورت اگر اظهار قبول کنند بدون جدّ و قصد حقيقى، اين قرار صورى حرام نيست، بنابر اين اصل قرض صحيح است و شرط باطل، و مرتکب حرام هم نشده‌اند.
مسأله 2979 :
اگر پولى به بانک يا غير آن بدهند و بانک به آنها ربا بدهد جايز نيست بگيرند، اگرچه قرار هم نگذاشته باشند، ولى اگر قرض گيرنده مجّاناً چيزى بدهد حرام نيست و جايز است گرفتن آن.
مسأله 2980 :
در بيع مثل به مثل اگر قيمت‌ها با هم اختلاف داشته باشد و بخواهند از بيع مثل به مثل فرار کنند - نه از زيادى - جايز است حيله، مثلاً اگر يک کيلو گندم خوب به دو کيلو گندم بد ارزش دارد و مى‌خواهند يک کيلو خوب بدهند و دو کيلو بد بگيرند در اين مورد اگر چيزى ضميمه کنند که از بيع مثل به مثل فرار کنند جايز است.
مسأله 2981 :
اگر بخواهند مثل به مثل را مبادله کنند و ربا بگيرند با حيله جايز نيست. مثلاً يک خروار گندم را که ارزش آن نصف دو خروار است اگر بخواهند مبادله کنند که يک خروار بدهند و بعد از شش ماه دو خروار بگيرند زيادى رباست و با ضمّ چيزى صحيح نمى‌شود و علاوه بر آن که معامله حرام است باطل هم مى‌باشد و مثل باب قرض نيست که قرض صحيح باشد و شرط باطل، بلکه اصل معامله باطل است.