نصاب گوسفند
مسأله 1983 :
گوسفند پنج نصاب دارد:
اوّل: چهل و زکات آن يک گوسفند است و تا گوسفند به چهل نرسد زکات ندارد.
دوم: صد و بيست و يک و زکات آن دو گوسفند است.
سوم: دويست و يک و زکات آن سه گوسفند است.
چهارم: سيصد و يک و زکات آن بنابر احتياط واجب، چهار گوسفند است.
پنجم: چهارصد و بالاتر از آن است، که بايد آنها را صد تا صد تا حساب کند و براى هر صد تاى آنها يک گوسفند بدهد. و لازم نيست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند ديگرى بدهد، يا مطابق قيمت گوسفند، پول بدهد کافى است ولى اگر بخواهد جنس ديگر بدهد، در صورتى بى اشکال است که براى فقرا بهتر باشد، اگرچه لازم نيست.
مسأله 1984 :
زکات مابين دو نصاب واجب نيست، پس اگر شماره گوسفندهاى کسى از نصاب اوّل که چهل است بيشتر باشد تا به نصاب دوم که صد و بيست و يک است نرسيده، فقط بايد زکات چهل تاى آن را بدهد و زيادى آن زکات ندارد و همچنين است در نصابهاى بعد.
مسأله 1985 :
زکات شتر و گاو و گوسفندى که به مقدار نصاب برسد واجب است، چه همه آنها نر باشند يا ماده، يا بعضى نر باشند و بعضى ماده.
مسأله 1986 :
در زکات، گاو و گاوميش يک جنس حساب مى‌شود و شتر عربى و غير عربى يک جنس است و همچنين بز و ميش و شيشک در زکات با هم فرق ندارند.
مسأله 1987 :
اگر گوسفند براى زکات بدهد، بنابر احتياط واجب اقلاًّ داخل سال دوم شده باشد، و اگر بز بدهد احتياطاً داخل سال سوم شده باشد.
مسأله 1988 :
گوسفندى را که بابت زکات مى‌دهد، اگر قيمتش از قيمت گوسفندهاى متوسّط در بين نصاب کمتر باشد اشکال دارد و بهتر است گوسفندى را که قيمت آن از تمام گوسفندهايش بيشتر است بدهد و همچنين است در گاو و شتر.
مسأله 1989 :
اگر چند نفر با هم شريک باشند، هر کدام آنان که سهمش به نصاب اوّل رسيده، بايد زکات بدهد و بر کسى که سهم او کمتر از نصاب اوّل است زکات واجب نيست.
مسأله 1990 :
اگر يک نفر در چند جا گاو يا شتر يا گوسفند داشته باشد و روى هم به اندازه نصاب باشند، بايد زکات آنها را بدهد.
مسأله 1991 :
اگر گاو و گوسفند و شترى که دارد مريض و معيوب هم باشند، بايد زکات آنها را بدهد.
مسأله 1992 :
اگر گاو و گوسفند و شترى که دارد همه مريض يا معيوب يا پير باشند، مى‌تواند زکات را از خود آنها بدهد. ولى اگر همه سالم و بى عيب و جوان باشند نمى‌تواند زکات آنها را مريض، يا معيوب، يا پير بدهد. بلکه اگر بعضى از آنها سالم و بعضى مريض و دسته‌اى معيوب و دسته ديگر بى عيب و مقدارى پير و مقدارى جوان باشند، احتياط واجب آن است که براى زکات آنها سالم و بى عيب و جوان بدهد.
مسأله 1993 :
اگر پيش از تمام شدن ماه يازدهم، گاو و گوسفند و شترى را که دارد با چيز ديگر عوض کند، يا نصابى را که دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نمايد، مثلاً چهل گوسفند بدهد و چهل گوسفند ديگر بگيرد، زکات بر او واجب نيست.
مسأله 1994 :
کسى که بايد زکات گاو و گوسفند و شتر را بدهد، اگر زکات آنها را از مال ديگرش بدهد، تا وقتى شماره آنها از نصاب کم نشده، همه ساله بايد زکات را بدهد و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اوّل کمتر شوند، زکات بر او واجب نيست مثلاً کسى که چهل گوسفند دارد، اگر از مال ديگرش زکات آنها را بدهد تا وقتى که گوسفندهاى او از چهل کم نشده، همه ساله بايد يک گوسفند بدهد و اگر از خود آنها بدهد تا وقتى به چهل نرسيده، زکات بر او واجب نيست.