احکام کسانى که نمىتوانند در مال خود تصرّف کنند
مسأله 2341 :
ديوانه و بچّهاى که بالغ نشده شرعاً نمىتوانند در مال خود تصرّف کنند و نشانه بالغ شدن، يکى از سه چيز است: اوّل: روييدن موى درشت زير شکم بالاى عورت. دوم: بيرون آمدن منى. سوم: تمام شدن پانزده سال قمرى در مرد و تمام شدن نه سال قمرى در زن.
مسأله 2342 :
روييدن موى درشت در صورت و پشت لب و در سينه و زير بغل و درشت شدن صدا و مانند اينها نشانه بالغ شدن نيست، مگر انسان به واسطه اينها به بالغ شدن يقين کند.
مسأله 2343 :
سفيه (کسى که مال خود را در کارهاى بيهوده مصرف مىکند) اگر در حال بالغ شدن سفيه باشد يا حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش جلوگيرى کرده باشد، نمىتواند در مال خود تصرّف نمايد، ولى تصرّفات غير مالى سفيه و محجور اشکال ندارد.
مسأله 2344 :
کسى که گاهى عاقل و گاهى ديوانه است، تصرّفى که موقع ديوانگى در مال خود مىکند صحيح نيست.
مسأله 2345 :
انسان مىتواند در مرضى که به آن مرض از دنيا مىرود، هر قدر از مال خود را به مصرف خود و عيال و مهمان و کارهايى که اسراف شمرده نمىشود برساند و اگر مال خود را به کسى ببخشد و يا ارزانتر از قيمت بفروشد، بنابر احتياط در بيش از ثلث به اجازه ورثه باشد.