شرایط عقد (آیت الله ناصر مکارم شیرازی)

شرايط عقد ازدواج

مسأله 2032 :

عقد ازدواج شرايطى دارد از جمله:

1ـ احتياط آن است که صيغه آن به عربى صحيح خوانده شود، ولى در صورتى که مرد و زن نتوانند صيغه را به عربى بخوانند مى توانند به زبان خود بخوانند و گرفتن وکيل براى خواندن صيغه به زبان عربى واجب نيست، ولى بايد لفظى بگويند که معنى همان صيغه عربى را بفهماند.

2ـ کسى که صيغه را مى خواند بايدقصد انشاء داشته باشد يعنى قصدشان اين باشد که با گفتن اين الفاظ همسرى در ميان آن دو برقرار گردد، زن خود را همسر مرد قرار دهد و مرد اين معنى را قبول کند، وکيل نيز بايد چنين قصدى را داشته باشد.

3ـ کسى که صيغه عقد را مى خواند بايد عاقل و احتياطاً بالغ باشد هر چند از طرف ديگرى وکيل باشد.

4ـ ولى يا وکيل در اجراى صيغه عقد بايد زن و شوهر را معيّن کند، بنابراين اگر کسى چند دختر دارد نمى تواند به مردى بگويد : «زَوَّجْتُکَ اِحْدى بَناتي» (يکى از دخترانم را به همسرى تو درآوردم).

5ـ زن و مرد بايد از روى اختيار به ازدواج راضى باشند ولى اگر يکى از آن دو ظاهراً با کراهت اجازه مى دهد، امّا مى دانيم قلباً راضى است عقد صحيح است.

6ـ صيغه عقد بايد صحيح خوانده شود و اگر طورى غلط بخوانند که معنى آن را عوض کند عقد باطل است، امّا اگر معنى عوض نشود اشکالى ندارد.

مسأله 2033 :

کسى که دستور زبان عربى را نمى داند ولى کلمات عقد را صحيح ادا مى کند و معنى آن را نيز مى داند عقد او صحيح است.

مسأله 2034 :

اگر عقد زنى را براى مردى بدون اجازه آنها بخوانند و بعداً آنها راضى شوند و اجازه دهند عقد صحيح است.

[394]

مسأله 2035 :

اگر زن و مردى يا يکى از آن دو را مجبور به ازدواج نمايند ولى بعد از خواندن عقد راضى شوند و اجازه دهند احتياط واجب آن است که صيغه عقد را از نو بخوانند.

مسأله 2036 :

پدر و جدّ پدرى مى توانند (در صورت ضرورت) براى فرزند نابالغ يا ديوانه خود ازدواج کنند و بعد از آن که طفل بالغ شد يا ديوانه عاقل گرديد بنابر احتياط واجب نبايد آن را به هم زد.

مسأله 2037 :

دخترى که به حدّ بلوغ رسيده و رشيده است، يعنى مصلحت خود را تشخيص مى دهد چنانچه باکره باشد احتياط آن است که با اجازه پدر يا جدّ پدرى ازدواج نمايد ولى اگر همسر مناسبى براى دختر پيدا شود و پدر مخالفت کند اجازه او شرط نيست، همچنين اگر به پدر يا جدّ پدرى دسترسى نباشد و دختر هم احتياج به شوهر کردن داشته باشد، يا اين که دختر قبلاً شوهر کرده باشد که در اين دو صورت نيز اجازه پدر و جد در ازدواج جديد لازم نيست.