مبطلات نماز
مساله 1126 :
دوازده چيز نماز را باطل مى‌کند و آنها را مبطلات مى‌گويند:
اول : آنکه در بين نماز يکى از شرطهاى آن از بين برود مثلا در بين نماز بفهمد مکانش غصبى است.
دوم: آنکه در بين نماز عمدا يا سهوا يا از روى ناچارى، چيزى که وضو يا غسل را باطل مى‌کند پيش آيد، مثلا بول از او بيرون آيد. ولى کسى که نمى‌تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى کند، اگر چه در بين نماز بول يا غائط از او خارج شود چنانچه به دستورى که در احکام وضو گفته شد رفتار نمايد، نمازش باطل نمى شود. و نيز اگر در بين نماز از زن مستحاضه خون خارج شود، در صورتى که به دستور استحاضه رفتار کرده باشد، نمازش صحيح است.
مساله 1127 :
کسى که بى‌اختيار خوابش برده اگر نداند که در بين نماز خوابش برده يا بعد از آن بنابر احتياط واجب بايد نمازش را دوباره بخواند ولى اگر تمام شدن نماز را بداند و شک کند که خواب در بين نماز بوده يا بعد نمازش صحيح است.
مساله 1128 :
اگر بداند به اختيار خودش خوابيده و شک کند که بعد از نماز بوده يا در بين نماز يادش رفته که مشغول نماز است و خوابيده نمازش صحيح است.
مساله 1129 :
اگر در حال سجده از خواب بيدار شود و شک کند که در سجده آخر نماز است‌يا در سجده شکر بايد آن نماز را دوباره بخواند.
سوم: از مبطلات نماز آن است که مثل بعض کسانى که شيعه نيستند دستها را روى هم بگذارد.
مساله 1130 :
هرگاه براى ادب دستها را روى هم بگذارد اگرچه مثل آنها نباشد بنابر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند، ولى اگر از روى فراموشى يا ناچارى يا براى کار ديگر مثل خاراندن دست و مانند آن، دستها را روى هم بگذارد اشکال ندارد.
چهارم: از مبطلات نماز آن است که بعد از خواندن حمد آمين بگويد ولى اگر اشتباها از از روى تقيه بگويد، اشکال ندارد.
پنجم: از مبطلات نماز آن است که عمدا يا از روى فراموشى پشت به قبله کند، يا به طرف راست‌يا چپ قبله برگردد، بلکه اگر عمدا بقدرى برگردد که نگويند رو به قبله است، اگر چه به طرف راست‌يا چپ نرسد، نمازش باطل است.
مساله 1131 :
اگر عمدا همه صورت را به طرف راست‌يا چپ قبله برگرداند نمازش باطل است، بلکه اگر سهوا هم صورت را به اين مقدار برگرداند احتياط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند و لازم نيست که نماز اول را تمام نمايد،ولى اگر سر را کمى بگرداند عمدا باشد يا اشتباها نمازش باطل نمى‌شود.
ششم: از مبطلات نماز آن است که عمدا کلمه‌اى بگويد که از آن کلمه قصد معنى کند، اگر چه معنى هم نداشته باشد و يک حرف هم باشد، بلکه اگر قصد هم نکند، بنا بر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند در صورتى که دو حرف يا بيشتر باشد. ولى اگر سهوا بگويد، نماز باطل نمى‌شود.
مساله 1132 :
اگر کلمه‌اى بگويد که يک حرف دارد چنانچه آن کلمه معنى داشته باشد مثل (ق) که در زبان عرب به معناى اين است که «نگهدارى کن» چنانچه معنى آن را بداند و قصد آن را نمايد نمازش باطل مى‌شود، بلکه اگر قصد معناى آن را نکند ولى ملتفت معناى آن باشد احتياط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند.
مساله 1133 :
سرفه کردن و آروغ زدن و آه کشيدن در نماز اشکال ندارد ولى گفتن آخ و آه و مانند اينها که دو حرف است اگر عمدى باشد نماز را باطل مى‌کند.
مساله 1134 :
اگر کلمه‌اى را به قصد ذکر بگويد، مثلا به قصد ذکر بگويد: «الله اکبر» ودر موقع گفتن آن، صدا را بلند کند که چيزى را به ديگرى بفهماند اشکال ندارد ولى چنانچه به قصد اين که چيزى به کسى بفهماند بگويد اگرچه قصد ذکر هم داشته باشد نماز باطل مى‌شود.
مساله 1135 :
خواندن قرآن در نماز غير از چهار سوره‌اى که سجده واجب دارد و در احکام جنابت گفته شد و نيز دعا کردن در نماز اشکال ندارد اگر چه به فارسى يا زبان ديگر باشد.
مساله 1136 :
اگر چيزى از حمد و سوره و ذکرهاى نماز را عمدا يا احتياطا چند مرتبه بگويد اشکال ندارد.
مساله 1137 :
در حال نماز انسان نبايد به ديگرى سلام کند و اگر ديگرى به او سلام کند بايد طورى جواب دهد که سلام مقدم باشد مثلا بگويد: «السلام عليکم» يا «سلام عليکم» و نبايد «عليکم السلام» بگويد.
مساله 1138 :
انسان بايد جواب سلام را چه در نماز يا در غير نماز فورا بگويد و اگر عمدا يا از روى فراموشى جواب سلام را به قدرى طول دهد که اگر جواب بگويد جواب آن سلام حساب نشود چنانچه در نماز باشد نبايد جواب بدهد و اگر در نماز نباشد جواب دادن واجب نيست.
مساله 1139 :
بايد جواب سلام را طورى بگويد که سلام کننده بشنود، ولى اگر سلام کننده کر باشد چنانچه انسان بطور معمول جواب او را بدهد کافى است.
مساله 1140 :
نمازگزار جواب سلام را به قصد جواب بگويد نه به قصد دعا.
مساله 1141 :
اگر زن يا مرد نامحرم يا بچه مميز يعنى بچه‌اى که خوب و بد را مى‌فهمد به نمازگزار سلام کند نمازگزار بايد جواب او را بدهد.
مساله 1142 :
اگر نمازگزار جواب سلام را ندهد معصيت کرده، ولى نمازش صحيح است.
مساله 1143 :
اگر کسى به نمازگزار غلط سلام کند به طورى که سلام حساب نشود جواب او واجب نيست.
مساله 1144 :
جواب سلام کسى که از روى مسخره يا شوخى سلام مى‌کند واجب نيست و احتياط واجب آن است که در جواب سلام مرد و زن غير مسلمان بگويد:«سلام» يا فقط «عليک».
مساله 1145 :
است، ولى اگريکى از آنان جواب دهد کافى است.
مساله 1146 :
اگر کسى به عده‌اى سلام کند و کسى که سلام کننده قصد سلام دادن به او را نداشته، جواب دهد باز هم جواب سلام او بر آن عده واجب است.
مساله 1147 :
اگر به عده‌اى سلام کند و کسى که بين آنها مشغول نماز است‌شک کند که سلام کننده قصد سلام کردن به او را هم داشته يا نه نبايد جواب بدهد و همچنين است اگربداند قصد او را هم داشته ولى ديگرى جواب سلام را بدهد، اما اگر بداند که قصد اورا هم داشته و ديگرى جواب ندهد بايد جواب او را بگويد.
مساله 1148 :
سلام کردن مستحب است و خيلى سفارش شده است که سواره به پياده و ايستاده به نشسته و کوچکتر به بزرگتر سلام کند.
مساله 1149 :
اگر دو نفر با هم به يکديگر سلام کنند بر هر يک واجب است جواب سلام ديگرى را بدهد.
مساله 1150 :
در غير نماز مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگويد مثلا اگر کسى گفت: «سلام عليکم» در جواب بگويد: «سلام عليکم و رحمة الله».
هفتم: از مبطلات نماز خنده با صدا و عمدى است و چنانچه سهوا هم با صدا بخندد يا عمدا لبخند بزند نمازش باطل نمى‌شود.
مساله 1151 :
اگر براى جلوگيرى از صداى خنده حالش تغيير کند مثلا رنگش سرخ شود چنانچه از صورت نمازگزار بيرون رود بايد نمازش را دوباره بخواند.
هشتم: از مبطلات نماز آن است که براى کار دنيا عملا با صدا گريه کند ولى اگر براى کار دنيايى بى صدا گريه کند اشکال ندارد ولى اگر از ترس خدا يا براى آخرت گريه کند آهسته باشد يا بلند اشکال ندارد بلکه از بهترين اعمال است.
نهم: از مبطلات نماز کارى است که صورت نماز را به هم بزند مثل دست زدن و به هوا پريدن و مانند اينها کم باشد يا زياد عمدا باشد يا از روى فراموشى ولى کارى که صورت نماز را به هم نزنند مثل اشاره کردن به دست اشکال ندارد.
مساله 1152 :
اگر در بين نماز به قدرى ساکت بماند که نگويند نماز مى‌خواند نمازش باطل مى‌شود.
مساله 1153 :
اگر در بين نماز کارى انجام دهد يا مدتى ساکت‌شود و شک کند که نماز به‌هم خورده يا نه، نمازش صحيح است. دهم: از مبطلات نماز خوردن و آشاميدن است، اگر در نماز طورى بخورد يا بياشامد که نگويند نماز مى‌خواند.
مساله 1154 :
احتياط واجب آن است که در نماز هيچ چيز نخورد و نياشامد چه موالات نماز به هم بخورد يا نخورد و چه بگويند نماز مى‌خواند يا نگويند.
مساله 1155 :
اگر در بين نماز غذايى را که لاى دندانها مانده فرو ببرد نمازش باطل نمى‌شود و اگر قند يا شکر و مانند اينها در دهان مانده باشد و در حال نماز کم کم آب شود و فرو رود نمازش اشکال پيدا مى‌کند. يازدهم: از مبطلات نماز شک در رکعتهاى نماز دو رکعتى يا سه رکعتى يا در دو رکعت اول نمازهاى چهار رکعتى است. دوازدهم: از مبطلات نماز آن است که رکن نماز را عمدا يا سهوا کم يا زياد کند، يا چيزى را که رکن نيست عمدا کم يا زياد نمايد.
مساله 1156 :
اگر بعد از نماز شک کند که در بين نماز کارى که نماز را باطل مى‌کند انجام داده يا نه، نمازش صحيح است.