احکام مسابقات و سرگرمىها
مسأله 2779 :
مسابقات «اسبدوانى» و «تيراندازى» همراه با شرطبندى مسابقه دهندگان جايز است و بعيد نيست مسابقه با انواع ابزارها و وسايل جنگى روز مانند تفنگ، هواپيماى جنگى و تانک نيز با شرطبندى جايز باشد.
مسأله 2780 :
در مسابقاتى که شرطبندى در آنها جايز است، امور زير بايد رعايت شود:
اوّل: ايجاب و قبول را ـ به لفظ يا کارى که دلالت بر آن کند مانند نوشتن و امضا ـ رعايت نمايند.
دوم: دو طرف بايد عاقل، بالغ و داراى اختيار و قصد باشند.
سوم: مقدار جايزه، خواه به صورت عين يا دين، معيّن باشد و يکى از دو طرف يا شخص سوم آن را پرداخت نمايد.
چهارم: جهاتى که جهل به آنها موجب نزاع مىشود روشن گردد، مانند هدف، مقدار مسافت و خط شروع و پايان.
مسأله 2781 :
انواع مسابقات ورزشى مانند شنا، دو، کُشتى و فوتبال، جايز است بلکه براى حفظ سلامت و ايجاد نشاط فردى و اجتماعى در حدّ معقول پسنديده مىباشد، به شرط اين که ضرر جسمى يا روانى قابل توجّه نداشته باشند و بدون شرطبندى انجام شوند و همراه با اعمال نامشروع نباشند، هر چند اگر شخص سوم يا مؤسّسهاى و يا دولت به برندگان، جوايز نقدى يا غير نقدى اهدا کنند، اشکال ندارد.
مسأله 2782 :
برگزارى مسابقاتى که در بالا بردن شئون دينى، علمى، ادبى، هنرى يا
(522)
فنّى جامعه مؤثّرند، مانند مسابقات حفظ قرآن و احکام، علوم رياضى و مقاله نويسى، بدون شرط بندى دو طرف جايز و پسنديده است و اگر فرد سوم يا مؤسّسه و يا دولت برگزار کننده، به برندگان، جوايز نقدى يا غير نقدى اعطا کند، اشکال ندارد و برنده مالک مىشود.
مسأله 2783 :
بازى و مسابقه با آلات و وسايلى که وضع آنها براى قمار است، مانند شطرنج، ورق و نرد، به قصد برد و باخت و با شرطبندى حرام است، بلکه چنانچه به قصد سرگرمى و بدون شرطبندى باشد نيز بنابر احتياط جايز نيست؛ ولى بازى و مسابقه با آلاتى که در نظر عرف مردم مخصوص قمار نيستند و قبلاً هم نبودهاند و يا قبلاً مخصوص قمار بودهاند، ولى اکنون از آلت قمار بودن به طور کلّى خارج شدهاند، بدون شرطبندى، اشکال ندارد.
مسأله 2784 :
اگر شرکت يا مؤسّسهاى براى کمک به مؤسّسات خيريّه، بليتهايى منتشر کند و مردم هم براى کمک به اين مؤسّسات مبلغى بدهند و آن شرکت يا مؤسّسه از پول خودش يا از وجوهى که از انتشار بليت به دست مىآيد، با اطّلاع و اجازه تمام کسانى که پول را دادهاند با قرعهکشى مبلغى به عنوان جايزه بدهد، مانعى ندارد، ولى نبايد اين گونه امور وسيلهاى براى انباشت ثروت و يا تضعيف توان اقتصادى مردم و يا دولت مسلمين قرار گيرد.
مسأله 2785 :
به طور کلّى سرگرمىهاى گوناگون اگر همراه با کار حرام يا مستلزم حرام نباشند، اشکال ندارد؛ بنابر اين گوشدادن و ديدن برنامههاى سينما، تئاتر، راديو، تلويزيون، ماهواره و مانند آن، چنانچه مستلزم فساد افکار و اخلاق فرد يا جامعه و يا ترويج باطل نباشد، اشکال ندارد؛ ولى بايد مواظب باشند مانع از کارهاى واجب و مهم نشود و مخصوصا نسبت به کودکان دقّت بيشترى اعمال گردد.
مسأله 2786 :
نمايشهاى متداول چنانچه مستلزم نظر و لمس نامحرم يا موجب اشاعه فساد و تهييج شهوت و يا توهين به مقدّسات مذهب و اولياى دين و دروغ و باطل نباشد، اشکال ندارد. همچنين بازىهاى مختلف اگر در آنها آلات قمار و برد و باخت و ضرر جسمى يا روحى و يا اِتلاف و اِسراف مال در بين نباشد، اشکال ندارد.
(523)