1 - آب
مسأله 150 :
آب با چهار شرط چيز نجس را پاک مىکند: ((اول)) آن که مطلق باشد، پس آب مضاف مانند گلاب وعرق بيد چيز نجس را پاک نمىکند. ((دوم)) آن که پاک باشد. ((سوم)) آن که وقتى چيز نجس را مىشويند آب مضاف نشود، و در شستنى که بعد از آن شستن ديگر لازم نيست بايد بو يا رنگ يا مزه نجاست هم نگيرد، و در غير آن شستن تغيير ضرر ندارد، مثلا چيزى را بآب کر يا قليل بشويد، و دو دفعه شستن در او لازم باشد، در دفعه اول اگر چه تغيير کند، و در دفعه دوم بآبى تطهير کند که تغيير نکند پاک مىشود. ((چهارم)) آن که بعد از آب کشيدن چيز نجس عين نجاست در آن نباشد. و پاک شدن چيز نجس بآب قليل يعنى آب کمتر از کر شرط هاى ديگرى هم دارد که بعدا گفته مىشود.
مسأله 151 :
ظرف نجس را با آب قليل بايد سه مرتبه شست، و در کر و جارى يکمرتبه کافى است، ولى ظرفى را که سگ از آن آب يا چيز روان ديگر خورده بايد اول با خاک با ريختن مقدارى آب پاک خاک مالى کرد، وبنابر احتياط خاک بايد پاک باشد. سپس آب بريزند که خاک او زائل شود و بعد يکمرتبه در کر يا جارى يا دو مرتبه با آب قليل شست. و همچنين ظرفى را که سگ ليسيده بنابر احتياط واجب بايد پيش از شستن خاک مالى کرد. و اگر آب دهان سگ در ظرفى بريزد خاک مالى لازم نيست.
مسأله 152 :
اگر دهانه ظرفى که سگ دهن زده، تنگ باشد بايد خاک را در آن بريزند و مقدارى آب ريخته با شدت حرکت دهند تا خاک به همه آن ظرف برسد. و بعد بترتيبى که ذکر شد بشويند.
مسأله 153 :
ظرفى را که خوک بليسد يا از آن چيز روانى بخورد، يا اين که در او موش صحرائى مرده باشد، با آب قليل يا کر يا جارى بايد هفت مرتبه شست و لازم نيست آنرا خاک مالى کنند.
مسأله 154 :
ظرفى را که بشراب نجس شده، بايد سه مرتبه بشويند و فرقى بين آب قليل و کر و جارى نيست.
مسأله 155 :
کوزه اى که از گل نجس ساخته شده و يا آب نجس در آن فرو رفته اگر در آب کر يا جارى بگذارند، بهر جاى آن که آب برسد پاک مىشود. و اگر بخواهند باطن آن هم پاک شود، بايد بقدرى در آب کر يا جارى بماند که آب بتمام آن فرو رود، و اگر ظرف رطوبتى داشته باشد که از رسيدن آب بباطن آن مانع باشد بايد خشکش نمايند، و بعدا در آب کر يا جارى بگذارند.
مسأله 156 :
ظرف نجس را با آب قليل دو قسم مىشود آب کشيد: يکى آن که سه مرتبه پر کنند و خالى کنند، ديگر آن که سه دفعه قدرى آب در آن بريزند و در هر دفعه آب را طورى در آن بگردانند که بجاهاى نجس آن برسد و بيرون بريزند.
مسأله 157 :
اگر ظرف بزرگى مثل پاتيل و خمره نجس شود، چنانچه سه مرتبه آنرا از آب پر کنند و خالى کنند پاک مىشود. و همچنين است اگر سه مرتبه از بالا آب در آن بريزند، بطورى که تمام اطراف آنرا بگيرد، و در هر دفعه آبى که ته آن جمع مىشود بيرون آورند و واجب است که در مرتبه دوم و سوم ظرفى را که با آن آبها را بيرون مىآورند آب بکشند.
مسأله 158 :
اگر مس نجس و مانند آنرا آب کنند و آب بکشند، ظاهرش پاک مىشود.
مسأله 159 :
تنورى که ببول نجس شده است، اگر يک مرتبه از بالا آب در آن بريزند، بطورى که تمام اطراف آنرا
بگيرد پاک مىشود، ودر غير بول اگر با بر طرف شدن نجاست يکمرتبه بدستورى که گفته شد آب در آن بريزند کافى است. و بهتر است که گودالى ته آن بکنند تا آبها در آن جمع شود و بيرون بياورند بعد آن گودال را با خاک پاک پر کنند.
مسأله 160 :
اگر چيز نجس را يک مرتبه در آب کر يا جارى فرو برند که آب بتمام جاهاى نجس آن برسد، پاک مىشود. و در فرش و لباس و مانند اينها فشار يا مانند آن از ماليدن پا يا لگد کردن لازم نيست، و در صورتى که لباس ومانند آن متنجس ببول باشد در کر نيز دو مرتبه شستن لازم است.
مسأله 161 :
اگر بخواهند چيزى را که ببول نجس شده با آب قليل آب بکشند، چنانچه يکمرتبه آب روى آن بريزند و از آن جدا شود، در صورتى که بول در آن چيز نمانده باشد، يکمرتبه ديگر که آب روى آن بريزند پاک مىشود، ولى در لباس وفرش و مانند اينها بايد بعد از هر دفعه فشار دهند تا غساله آن بيرون آيد. (و غساله آبيست که معمولا در وقت شستن و بعد از آن چيزى که شسته مىشود خود بخود يا بوسيله فشار مىريزد).
مسأله 162 :
اگر چيزى ببول پسر شيرخوارى که غذا خور نشده نجس شود چنانچه يک مرتبه آب روى آن بريزند که به تمام جاهاى نجس آن برسد پاک مىشود، ولى احتياط مستحب آنست که يک مرتبه ديگر هم آب روى آن بريزند. و در لباس و فرش ومانند اينها فشار لازم نيست.
مسأله 163 :
اگر چيزى بغير بول نجس شود، چنانچه با بر طرف کردن نجاست يک مرتبه آب روى آن بريزند و از آن جدا شود پاک مىگردد ولى لباس و مانند آنرا بايد فشار دهند تا غساله آن بيرون آيد.
مسأله 164 :
اگر حصير نجس را که با نخ بافته شده بخواهند آب بکشند، بايد بهر قسم که ممکن است - اگر چه به لگد کردن باشد - فشار دهند تا غساله آن جدا شود.
مسأله 165 :
اگر ظاهر گندم و برنج و صابون ومانند اينها نجس شود، بفرو بردن در کر و جارى پاک مىگردد، و اگر باطن آنها نجس شود تطهير آنها مثل تطهير کوزه نجس
است که در مسأله (155) گذشت.
مسأله 166 :
اگر انسان شک کند که آب نجس بباطن صابون رسيده يا نه، باطن آن پاک است.
مسأله 167 :
اگر ظاهر برنج و گوشت يا چيزى مانند اينها نجس شده باشد چنانچه آنرا در کاسه ومانند آن بگذارند و سه مرتبه آب روى آن بريزند و خالى کنند پاک مىشود و آن ظرف هم پاک مىگردد ولى اگر بخواهند لباس يا چيزى را که فشار لازم دارد در ظرفى بگذارند و آب بکشند، بايد در هر مرتبه اى که آب روى آن مىريزند آن را فشار دهند و ظرف را کج کنند تا غساله اى که در آن جمع شده بيرون بريزد.
مسأله 168 :
لباس نجسى را که به نيل و مانند آن رنگ شده اگر در آب کر يا جارى فرو برند يا با آب قليل بشويند، چنانچه موقع فشار دادن، آب مضاف از آن بيرون نيايد پاک مىشود.
مسأله 169 :
اگر لباسى را در کر يا جارى آب بکشند، و بعد مثلا لجن آب در آن ببينند، چنانچه احتمال ندهند که جلوگيرى از رسيدن آب کرده آن لباس پاک است.
مسأله 170 :
اگر بعد از آب کشيدن لباس و مانند آن خورده گل يا اشنان در آن ديده شود پاک است، ولى اگر آب نجس بباطن گل يا اشنان رسيده باشد ظاهر گل و اشنان پاک و باطن آنها نجس است.
مسأله 171 :
هر چيز نجس، تا عين نجاست را از آن بر طرف نکنند پاک نمىشود. ولى اگر بو يا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشکال ندارد، پس اگر خون را از لباس بر طرف کنند و لباس را آب بکشند و رنگ خون در آن بماند پاک مىباشد، اما چنانچه بواسطه بو يا رنگ يقين کنند يا احتمال دهند که ذره هاى نجاست در آن چيز مانده نجس است.
مسأله 172 :
اگر نجاست بدن را در آب کر يا جارى بر طرف کنند بدن پاک مىشود، و بيرون آمدن و دو مرتبه در آب رفتن لازم نيست.
مسأله 173 :
غذاى نجس که لاى دندانها مانده، اگر آب در دهان بگردانند و به تمام غذاى نجس برسد پاک مىشود.
مسأله 174 :
اگر موى سر و صورت را با آب قليل آب بکشند، لازم نيست فشار دهند که غساله آن جدا شود.
مسأله 175 :
اگر جائى از بدن يا لباس را با آب قليل آب بکشند، اطراف آنجا که متصل به آن است و معمولا موقع آب کشيدن آب بآنها سرايت مىکند، با پاک شدن جاى نجس پاک مىشود. باين معنى که آب کشيدن اطراف مستقلا لازم نيست بلکه اطراف و محل نجس به آب کشيدن با هم پاک مىشوند، و همچنين است اگر چيز پاکى را پهلوى چيز نجس بگذارند و روى هر دو آب بريزند. پس اگر براى آب کشيدن يک انگشت نجس، روى همه انگشتها آب بريزند وآب نجس به همه آنها برسد، بعد از پاک شدن انگشت نجس تمام انگشتها پاک مىشود.
مسأله 176 :
گوشت و دنبه اى که نجس شده، مثل چيزهاى ديگر آب کشيده مىشود. و همچنين است اگر بدن يا لباس، چربى کمى داشته باشد که از رسيدن آب بآنها جلوگيرى نکند.
مسأله 177 :
اگر ظرف يا بدن نجس باشد، و بعد بطورى چرب شود که جلوگيرى از رسيدن آب به آنها کند، چنانچه بخواهند ظرف و بدن را آب بکشند، بايد چربى را بر طرف کنند تا آب به آنها برسد.
مسأله 178 :
آب شيرى که متصل بکر است حکم کر را دارد.
مسأله 179 :
اگر چيزى را آب بکشد و يقين کند پاک شده و بعد شک کند که عين نجاست را از آن بر طرف کرده يا نه، بايد دوباره آنرا آب بکشد و يقين کند که عين نجاست بر طرف شده است.
مسأله 180 :
زمينى که آب در او فرو مىرود مثل زمينى که روى آن شن يا ريگ باشد، اگر نجس شود با آب قليل نيز پاک مىشود.
مسأله 181 :
زمين سنگ فرش وآجر فرش وزمين سختى که آب در آن فرو نمىرود، اگر نجس شود با آب قليل پاک مىگردد، ولى بايد بقدرى آب روى آن بريزند که جارى شود.
مسأله 182 :
اگر ظاهر نمک سنگ و مانند آن نجس شود، با آب کمتر از کر هم پاک مىشود.
مسأله 183 :
اگر شکر نجس آب شده را قند بسازند و در آب کر يا جارى بگذارند پاک نمىشود.