غسلهاى مستحب
مسأله 567 :
غسلهاى مستحب در شرع مقدس اسلام بسيار است که برخى از آنان در ذيل و در مسأله بعدى مى‌آيد:
(108)
الف ـ غسل جمعه؛ و وقت آن از اذان صبح تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزديک ظهر بجا آورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد، بهتر است که بدون نيّت ادا و قضا تا غروب جمعه آن را بجا آورد و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تا غروب قضاى آن را بجا آورد و کسى که مى‌ترسد در روز جمعه آب پيدا نکند، مى‌تواند روز پنجشنبه و يا شب جمعه غسل را بجا آورد و مستحب است انسان در هنگام غسل جمعه بگويد: «أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللّه‌ُ وَحْدَهُ لا شَريکَ لَهُ وَأَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنى مِنَ التَّوّابينَ وَاجْعَلْنى مِنَ المُتَطَهِّرينَ».
ب ـ غسل شب اوّل ماه رمضان و تمام شبهاى «فرد» آن؛ مثل شب سوم، پنجم و هفتم، ولى از شب بيست و يکم مستحب است همه شب‌ها غسل کند و براى غسل شبهاى پانزدهم، هفدهم، نوزدهم، بيست و يکم، بيست و سوم، بيست و پنجم، بيست و هفتم و بيست و نهم، بيشتر سفارش شده است و وقت غسل شبهاى ماه رمضان، تمام شب است و بهتر است غسل مقارن غروب آفتاب بجا آورده شود، ولى از شب بيست و يکم تا آخر ماه بهتر است غسل را بين نماز مغرب و عشاء بجا آورد و نيز مستحب است در شب بيست و سوم غير از غسل اوّل شب، يک غسل نيز در آخر شب انجام دهد.
ج ـ غسل روز عيد فطر و عيد قربان؛ و وقت آن از اذان صبح تا ظهر است و بهتر است آن را پيش از نماز عيد بجا آورد و اگر بخواهد آن را از ظهر تا غروب بجا آورد، احتياط آن است که به قصد رجاء (يعنى به اميد اين که مطلوب خداوند باشد) انجام دهد.
د ـ غسل شب عيد فطر؛ و وقت آن از اوّل مغرب تا اذان صبح است و بهتر است در اوّل شب بجا آورده شود.
ه ـ غسل روزهاى هشتم و نهم ذى‌حَجّه که وقت آن تمام روز مى‌باشد؛ و در روز نهم، بهتر است آن را نزديک ظهر بجا آورد.
و ـ غسل روز اوّل، پانزدهم، بيست و هفتم و آخر ماه رجب.
ز ـ غسل روز عيد غدير؛ و بهتر است آن را قبل از ظهر انجام دهد.
ح ـ غسل روز مباهله که بنا بر اقوى بيست و چهارم ذى‌حَجّه است.
(109)
ط ـ غسل شب پانزدهم شعبان، روز عيد نوروز، نهم و هفدهم ربيع الاول و روز بيست و پنجم ذى‌قعده (دحو الارض)؛ و روز پانزدهم شعبان نيز مى‌تواند به قصد رجاء غسل نمايد.
ى ـ غسل دادن نوزادى که تازه به دنيا آمده.
ک ـ غسل زنى که براى غير شوهر خود بوى خوش استعمال کرده است.
ل ـ غسل کسى که در حال مستى خوابيده.
م ـ غسل کسى که جايى از بدن خود را به بدن ميّتى که غسل داده‌اند رسانده است.
ن ـ غسل کسى که براى تماشاى به دار آويخته رفته و آن را ديده باشد، ولى اگر اتفاقا يا از روى ناچارى نگاهش به او بيفتد يا مثلاً براى اداى شهادت رفته باشد، غسل مستحب نيست.
س ـ غسل احرام و آن غسلى است که پيش از احرام در ميقات انجام مى‌دهند و اين غسل براى زن حائض و نفساء نيز مستحب است.
مسأله 568 :
براى داخل شدن در حرم مکه، شهر مکه، خانه کعبه، حرم مدينه، شهر مدينه و مسجد پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم ، مستحب است انسان غسل کند و براى صِرف داخل شدن در مسجدالحرام و حرم امامان عليهم‌السلام نيز مى‌تواند به قصد رجاء غسل کند و اگر در يک روز چند مرتبه مشرّف شود، يک غسل کافى است و کسى که مى‌خواهد در يک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود، اگر به نيّت همه يک غسل کند کافى است و نيز اگر در يک روز بخواهد داخل حرم مدينه و شهر مدينه و مسجد پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم شود، يک غسل براى همه کفايت مى‌کند و براى زيارت پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله‌وسلم و امامان عليهم‌السلام از دور يا نزديک و براى حاجت خواستن از خداوند و همچنين براى توبه و براى نشاط به جهت عبادت و براى به سفر رفتن، خصوصا سفر زيارت حضرت سيدالشهداء عليه‌السلام ، مستحب است انسان غسل کند و اگر يکى از غسل‌هايى را که در اين مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کارى کند که وضو را باطل مى‌کند ـ مثلاً بخوابد ـ غسل او باطل مى‌شود.
(110)
مسأله 569 :
به احتياط واجب انسان نمى‌تواند با غسل مستحبّى عملى را که مانند نماز احتياج به وضو دارد انجام دهد و بايد براى انجام آنها وضو بگيرد.
مسأله 570 :
اگر انجام چند غسل بر کسى مستحب باشد و به نيّت همه يک غسل بجا آورد، کافى است؛ بلکه مى‌توان يک غسل را به نيّت چند غسل واجب و مستحب بجا آورد.
(111)