کثيرُالشّک "کسي که زياد شک مي کند"
مسأله 1211 :
اگر کسي در يک نماز سه مرتبه شک کند يا در سه نماز پشت سر هم مثلاً در نماز صبح و ظهر و عصر شک کند کثيرالشک است، و چنانچه زياد شک کردن او از روي غضب يا ترس يا پريشاني حواس نباشد بايد به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1212 :
کثيرالشک اگر در بجا آوردن چيزي شک کند چنانچه بجا آوردن آن نماز را باطل نمي کند بايد بنا بگذارد که آن را بجا آورده; مثلاً اگر شک کند که رکوع کرده يا نه بايد بنا بگذارد که رکوع کرده است و اگر بجا آوردن آن، نماز را باطل مي کند بايد بنا بگذارد که آن را انجام نداده; مثلاً اگر شک کند که يک رکوع کرده يا بيشتر، چون زيادشدن رکوع نماز را باطل مي کند بنا بگذارد که بيشتر از يک رکوع نکرده است.
مسأله 1213 :
کسي که در يک چيز نماز زياد شک مي کند چنانچه در چيزهاي ديگر نماز شک کند بايد به دستور آن عمل نمايد; مثلاً کسي که زياد شک مي کند که سجده کرده يا نه اگر در بجا آوردن رکوع شک کند بايد به دستور آن رفتار نمايد يعني اگر هنوز ايستاده، رکوع را بجا آورد و اگر به سجده رفته اعتنا نکند.
مسأله 1214 :
کسي که در نماز مخصوصي مثلاً در نماز ظهر زياد شک مي کند اگر در نماز ديگر مثلاً در نماز عصر شک کند بايد به دستور شک رفتار نمايد.
مسأله 1215 :
کسي که وقتي در جاي مخصوصي نماز مي خواند زياد شک مي کند اگر در غير آن جا نماز بخواند و شکي براي او پيش آيد به دستور شک عمل نمايد.
مسأله 1216 :
اگر انسان شک کند که کثيرالشک شده يا نه به نحو شبهه موضوعيه بايد به دستور شک عمل نمايد. و کثيرالشک تا وقتي يقين نکند که به حال معمولي مردم برگشته بايد به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1217 :
کسي که زياد شک مي کند اگر شک کند رکني را به جا آورده يا نه و اعتنا نکند بعد يادش بيايد که آن را بجا نياورده چنانچه مشغول رکن بعد نشده بايد آن را بجا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش باطل است; مثلاً اگر شک کند رکوع کرده يا نه و اعتنا نکند چنانچه پيش از سجده يادش بيايد که رکوع نکرده بايد رکوع کند و اگر در سجده يادش بيايد نمازش باطل است.
مسأله 1218 :
کسي که زياد شک مي کند اگر شک کند چيزي را که رکن نيست
[205]
بجا آورده يا نه و اعتنا نکند و بعد يادش بيايد که آن را به جا نياورده چنانچه از محل بجا آوردن آن نگذشته بايد آن را بجا آورد و اگر از محل آن گذشته نمازش صحيح است; مثلاً اگر شک کند که حمد را خوانده يا نه و اعتنا نکند چنانچه در قنوت يادش بيايد که حمد را نخوانده بايد بخواند و اگر در رکوع يادش بيايد نماز او صحيح است.