نماز قضاى پدر
سوال 217 :
- اگر کسى به حدّى مريض شود که قوه تميز را از دست بدهد به نحوى که اوقات نماز را تشخيص نداده و چه بسا نجس و پاکى را هم از يکديگر تميز نمى‌دهد، قضاى نماز و روزه‌اش، بعد از او بر پسر بزرگتر لازم است يا نه؟
جواب:
- اگر به حد جنون نرسيده قضا واجب است.
سوال 218 :
- پدر و مادر من پسرى بزرگتر از من داشتند که در سنين کودکى (دو سالگى) مرده است و بعد از مرگ او اولاد ارشد پدر و مادر، من هستم آيا بعد از مرگ پدر و مادرم طبق مسائل موجود در توضيح المسائل نماز و روزه قضاى پدرم بر من (که پسر دوّمش هستم) واجب است يا نه؟
جواب:
- در فرض مرقوم شما پسر بزرگتر هستيد.
سوال 219 :
- در صورتى که در تمام مدت عمر فرزند بزرگتر پدر هم نماز و هم روزه خود را انجام داده آيا انجام عبادات قبل از تولد به عهده فرزند بزرگتر واجب است يا خير؟
جواب:
- انجام نماز و روزه فوت شده پدر بر پسر بزرگتر واجب است.
استفتاءات، ج1، ص: 188
سوال 220 :
- نماز و روزه قضاى پدر که بر پسر ارشد واجب مى‌شود و باعث عسر و حرج بسيار است بايد حتما پسر ارشد بجا بياورد يا راه ديگرى دارد؟
جواب:
- بايد پسر ارشد خودش بجا آورد يا کسى را اجير کند که بجا آورد.
سوال 221 :
- در رساله توضيح المسائل حضرتعالى در احکام نمازهاى واجب فرموده‌ايد: پنجم از نمازهاى واجب، نماز قضاى پدر و مادر [است] که بر پسر بزرگتر واجب است و در مسأله 1390 نوشته شده نماز قضاى پدر بر پسر بزرگتر واجب است و اسمى از نماز مادر برده نشده توضيح دهيد؟
جواب:
- نماز مادر بر عهده پسر نيست.
سوال 222 :
- پدر من در سنّ 63 سالگى از دنيا رفته و در تمام مدت تکليف، نمازش را غلط مى‌خوانده، حتى چندين سال هم در اوائل جوانى اصلا نماز نخوانده و مقدارى از روزه‌ها را هم با وجود صحت بدن نگرفته است و براى نماز و روزه هم وصيّتى نکرده، وظيفه من چيست؟
جواب:
- اگر احتمال بدهيد که تقصير در ياد گرفتن نمازش نکرده، قضاى نمازهائى که خوانده بر شما واجب نيست.
سوال 223 :
- پسر بزرگترى که پدرش بيش از 30 سال نماز و روزه فوت شده دارد، چگونه قضاى آنها را بجا آورد؟ در حالى که خودش توانايى انجام آن را نداشته و از نظر مالى هم استطاعتى براى اجير گرفتن ندارد.
استفتاءات ج1 195 ج ..... ص : 195
استفتاءات، ج1، ص: 189
جواب:
- قضاى نماز و روزه پدر بعد از مردن او بر عهده پسر بزرگتر است و اگر خودش نمى‌تواند يا نمى‌خواهد انجام دهد، بايد کسى را براى آن اجير کند.
سوال 224 :
- در سنّ ده سالگى پدرم را از دست دادم و اکنون که به سنّ بلوغ رسيده‌ام قضاى نمازهاى پدرم که حدود هجده سال مى‌باشد، بر من واجب است ولى به علّت تراکم کار نمى‌توانم شخصا آن را بجا آورم و در ضمن استطاعت مالى نيز ندارم که برايش اجير بگيرم. لطفا در اين مورد مرا راهنمايى کنيد.
جواب:
- اگر براى شما امکان ندارد هر وقت ممکن شد و لو تدريجا خودتان قضا نمائيد و يا ديگرى را براى آن اجير نماييد.
سوال 225 :
- پدرم حدود بيست سال پيش فوت کرده و اکنون که از مادرم در باره نمازها و روزه‌هاى وى سوال مى‌کنم مى‌گويد: "از اواخر و يا اواسط عمر، نماز و روزه را بجا مى‌آورده امّا نه بطور مرتب و 40 الى 50 روز مانده به فوتش سکته مغزى نموده و قادر به انجام تکاليفش نبوده"، تکليف شرعى اينجانب در قبال قضاى واجبات ايشان چيست؟
جواب:
- هر مقدار يقين داريد که نماز و روزه بر او واجب بوده و ترک کرده را قضا کنيد.
سوال 226 :
- پدرم به هيچ وجه نماز نمى‌خوانده و روزه نمى‌گرفته و هفته‌اى يک بار هم مشروب الکلى مى‌خورده؛ او قبل از به دنيا آمدن من فوت کرده
استفتاءات، ج1، ص: 190
است، آيا قضاى نماز و روزه ايشان براى من که تنها پسرش هستم، واجب است؟
جواب:
- اگر ترک نماز و روزه پدر از روى طغيان نباشد بر پسر بزرگتر واجب است که بعد از فوت او قضا نمايند.
سوال 227 :
- متوفى قبل از مرگ 2 ماه قادر به حرکت نبوده و نتوانسته نمازهاى واجب را بجا آورد، در اين مورد وصيتى هم نکرده تکليف چيست؟
جواب:
- بر پسر بزرگتر واجب است نمازهاى قضاء شده پدر را بجا آورد.
سوال 228 :
- پدرى مدت 50 يا 60 سال نماز نخوانده و روزه نگرفته با اينکه مى‌توانسته نمازهايش را بخواند و روزه‌ها را بگيرد ولى نافرمانى کرده از طرفى براى نماز و روزه‌هاى خود هم وجهى معين نکرده آيا بعد از مرگش بايد نماز و روزه‌ها را پسر بزرگتر بجا بياورد؟ با اينکه اين شخص اصلا مدت تکليف نماز نخوانده و روزه نگرفته است؟ يا اينکه شخصى بوده که نماز مى‌خوانده و روزه مى‌گرفته ولى احيانا بعضى از نماز و روزه‌ها سهوا يا عمدا ترک شده، آيا بر پسر بزرگتر واجب است نمازهايش را بجا آورد؟
جواب:
- نماز و روزه‌اى که بر گردن پدر است بر پسر بزرگتر واجب است آن را قضا کند مگر آنکه پدر از روى طغيان و سرکشى ترک کرده باشد.
سوال 229 :
- نماز و روزه قضاى پدر که بر پسر بزرگتر واجب است، هنوز تماما بجا آورده نشده، آيا پسر بزرگتر مى‌تواند قبل از اتمام آنها فريضه حج را نيابتا
استفتاءات، ج1، ص: 191
براى والد خود انجام بدهد؟
جواب:
- اشکال ندارد.
سوال 230 :
- برادرى بزرگتر از خود داشتم که به لطف بارى تعالى، در عمليّات فتح المبين به درجه رفيع شهادت نائل آمده و دختر يک ساله‌اى از ايشان به يادگار مانده و نمى‌دانم که آيا نماز قضا دارد يا نه، ولى مطمئن هستم که قضاى روزه بر ذمه‌اش بوده؛ حال از شما مى‌خواهم که بفرماييد: قضاى نمازها و روزه‌هاى وى به عهده کيست؟
جواب:
- اگر مالى نداشته يا وصيّت به نماز و روزه نکرده قضاى آن بر کسى واجب نيست ولى اگر شما بخواهيد تبرعا براى او قضاى نماز و روزه او را انجام دهيد مانع ندارد و کار خوبى است و بايد به نيّت قضاى او بجا آوريد.
سوال 231 :
- اينجانب برادر يک شهيد مى‌باشم؛ مى‌خواستم بدانم تکليف ما نسبت به نمازها و روزه‌هاى قضا شده شهيدان (از جمله برادرم) چيست؟
جواب:
- اگر وصيتى نسبت به نماز و روزه دارد، در ثلث ترکه‌اش نافذ است و اگر وصيت نکرده بر عهده پسر بزرگتر است که نماز و روزه قضا شده از پدر را انجام دهد و اگر پسر بزرگتر ندارد، بر ديگران واجب نيست و چنانچه بخواهند از مال خودشان نماز و روزه شهيد را بدهند، مى‌توانند.
استفتاءات، ج1، ص: 192
سوال 232 :
- کسى که خودش نماز و روزه قضا دارد، آيا مى‌تواند نماز و روزه استيجارى به عهده بگيرد و در صورت توانستن آيا از دو نفر هم مى‌تواند قبول کند؟
جواب:
- مانع ندارد
سوال 233 :
- وصيت کننده‌اى براى نماز به طور مطلق وصيت کرده، آيا مى‌شود نمازها را خلاصه خواند (بدون اذان و اقامه و ساير مستحبّات) و آيا نماز آيات هم بايد برايش بخوانيم؟
جواب:
- بايد به نحو متعارف بخوانند و نماز آيات جزء آن نيست.
سوال 234 :
- اگر نماز قضاى شخص مرده را بخواهيم تبرّعا بخوانيم آيا اشکالى ندارد که تسبيحات اربعه را يک بار بخوانيم؟
جواب:
- مانع ندارد.