شرط در ضمن هبه
سوال 10 :
- شخصى ملک ساخته شده خود را فقط جهت تشکيل دبيرستان به آموزش و پرورش اهدا کرده اهدا کننده فوت نموده و حدود بيست و دو سال ملک اهدا شده به صورت دبيرستان دخترانه مورد استفاده بلا عوض قرار گرفته است آيا اکنون آموزش و پرورش مى‌تواند دبيرستان را به مدرسه راهنمايى تبديل نمايد در حالى که نظر اهدا کننده منحصرا تشکيل دبيرستان بوده و در حال حيات خود کرارا نظر خود را شفاها بيان داشته است؟
استفتاءات، ج2، ص: 330
ستفتاءات ج2 339 س 11 ..... ص : 338
جواب:
- اگر در وقت اهداء شرط نشده اختيار با آموزش و پرورش است و اگر شرطى کرده‌اند يا اهداء مبنى بر شرط واقع شده بايد به آن عمل شود.
سوال 11 :
- شخصى چيزى را به ديگرى هبه معوّضه نمود با اين شرط که واهب تا زنده است مى‌تواند از موهوب به استفاده نمايد، يا موهوب له براى معيشت واهب مقدار معينى چيزى به او بدهد ولى موهوب له به آن شروط عمل نکرد آيا اين هبه صحيح است يا نه؟
جواب:
- هبه صحيح است و تخلف شرط موجب خيار فسخ است.
هبه به ذى رحم (بخشش به خويشاوندان نسبى)
سوال 12 :
- من مقدارى زمين داشتم که مهر من بود و به علت مهر مادرى که داشتم آن را به يکى از فرزندانم دادم ولى در حال حاضر که متوجه شده‌ام به ديگر فرزندم ظلم شده و از طرف ديگر آن که مورد لطف من قرار گرفته امروز داراى دو باب خانه در حدود دو ميليون تومان و يک قطعه زمين به مبلغ ششصد هزار تومان مى‌باشد ولى آن ديگر فرزندم در اين شهر حتى يک متر زمين ندارد که بتواند جاى مهرى براى نماز داشته باشد از محضر حضرت عالى استدعا دارم بفرماييد که آيا من مى‌توانم مقدارى از زمين مذکور را به ديگر فرزندم برگردانم يا نه؟
استفتاءات، ج2، ص: 331
جواب:
- اگر زمين را پس از بخشيدن به فرزند، تسليم نموديد نمى‌توانيد برگرديد.
سوال 13 :
- يک قطعه زمين را مردى به زن فرزندش هبه کرده و روى آن زمين با اجازه عروسش به نام فرزندش خانه درست کرده و بدون صيغه خواندن و مدرک دادن تحويلش داده و گفته همين طورى اين خانه مال فرزندم باشد و اثاثيه خانه از قبيل فرش، گاز، آبگرمکن حمام و لوازمات ديگر را نيز تحويلش داده و گفته مال پسرم باشد اين خانه و وسائل، مال پسر مى‌شود يا اينکه مال خود پدر مى‌شود حکم اين قضيه چگونه است؟
جواب:
- سند و مدرک ميزان نيست هر چه را که پدر به فرزند بخشيده و تحويل او داده ملک فرزند است و دوباره پدر نمى‌تواند آن را پس بگيرد.
استفتاءات، ج2، ص: 333