دائم السفر
سوال 353 :
- مشهور است که فتواى آن حضرت در مورد سفر بالنسبة بمن شغله السّفر تمام و بالنسبة بمن شغله فى السفر، قصر است؛ با توجه به اين مطلب کسانى که در جهاد سازندگى به عنوان راننده مشغول به کار هستند، نماز و روزه آنها چه صورتى دارد؟
جواب:
- کسى که شغل او رانندگى در مسافت شرعى است خواه در استخدام اداره يا نهادى باشد و خواه آزاد کار کند نماز او در سفر شغلى تمام است.
سوال 354 :
- اشخاصى که در بعضى ادارات به عنوان راننده استخدام مى‌شوند و از طرف اداره مربوطه به مأموريت فرستاده مى‌شوند، حکم نماز و روزه‌شان چه مى‌شود؟
جواب:
- اگر مأموريت آنها رانندگى در حدّ مسافت شرعى است نماز آنها تمام است و مى‌توانند روزه بگيرند.
سوال 355 :
- رانندگانى که در استخدام دولت هستند از نظر نماز و روزه دائم- السفر مى‌باشند يا جزء اجيران هستند؟
جواب:
- اگر در مقدار مسافت شرعى اشتغال به رانندگى دارند نماز آنها تمام و روزه ايشان صحيح است.
استفتاءات ج1 244 س 372 ..... ص : 244
استفتاءات، ج1، ص: 237
سوال 356 :
- رانندگانى که در استخدام ژاندارمرى هستند و هميشه به اطراف مأموريت دارند وظيفه نماز و روزه آنها چيست؟
جواب:
- با فرض اينکه در مقدار مسافت شرعى رانندگى مى‌کنند نمازشان تمام است.
سوال 357 :
- بعضى از افراد نيروى هوايى جزيره کيش فقط کارشان رانندگى است، گاهى به مقدار چهار فرسخ و گاهى کمتر از چهار فرسخ رانندگى مى‌کنند، و در هيچ کار ديگرى دخالت ندارند بطوريکه اگر از جزيره کيش به جاى ديگر منتقل شوند باز کار رانندگى را به عهده آنان مى‌گذارند. آيا در اين صورت مى‌توان گفت که شغل ايشان رانندگى است يا اين شخص هم با بقيه فرق نمى‌کند؟
جواب:
- اگر در مقدار هشت فرسخ شرعى شغل رانندگى دارند نمازشان تمام و روزه صحيح است.
سوال 358 :
- تکليف برادرانى که شغلشان رانندگى نيست و در جبهه رانندگى مى‌کنند چيست؟
جواب:
- کسى که شغلش و لو موقت رانندگى در مقدار مسافت شرعى باشد نمازش در سفر شغلى تمام است.
سوال 359 :
- افرادى که به طور موقّت در جبهه به رانندگى اشتغال دارند و هر چند روز يک بار چند کيلومتر رانندگى مى‌کنند و همين افراد هر 2 يا 3 ماه با ماشين مسافر برى به عنوان مسافر به شهر خود مى‌روند و بر مى‌گردند حکم نماز
استفتاءات، ج1، ص: 238
و روزه اين افراد چه مى‌شود؟
جواب:
- اگر کار او در جبهه رانندگى است که به حدّ مسافت هم (45 کيلومتر) مى‌رود وظيفه او در آنجا تا وقتى مشغول به کار مزبور هست تمام است و چنانچه در محلّى ده روز بماند بعد از آن در سفر اوّلى که در شغلش مى‌کند نمازش قصر است.
سوال 360 :
- بعضى از برادران راننده در سپاه از اداره‌هاى مختلف به عنوان مأمور بخدمت براى مدّت دو ماه يا سه ماه يا چهار ماه که جمعا از شش ماه کمتر است راننده سپاه هستند آيا در سفر بيشتر از هشت فرسخ نماز و روزه آنها چه صورت پيدا مى‌کند؟
جواب:
- اگر در مسافت شرعى رانندگى نمايد نمازش تمام است.
سوال 361 :
- بنده شغلم رانندگى مى‌باشد و از هفت صبح تا غروب مشغول رانندگى مى‌باشم و استادان را مى‌آورم و دو مرتبه مى‌برم و از خانه تا محل کار حدود 5 کيلومتر مى‌باشد و اهل اصفهان مى‌باشم و تهران را هم وطن اختيار نکرده‌ام و هر چند ماه چند روزى به اصفهان مى‌روم خواهشمند است در مورد اينکه اينجانب نماز و روزه‌ام در خانه و محل کار و در اصفهان به چه صورت است؟ امر خداوندى را ابلاغ فرمائيد.
استفتاءات، ج1، ص: 239
جواب:
- تا از وطن اصلى اعراض نکرده‌ايد نمازتان در آنجا تمام و روزه صحيح است و همچنين از وقت اشتغال به شغل رانندگى در صورتى که به مقدار مسافت شرعى باشد که در غير سفر اول نماز تمام و روزه صحيح است و تا ده روز در يک محل توقف نکرده‌ايد حکم تمام باقى است و لو در اثناء اشتغال شغل رانندگى در کمتر از مسافت هم باشد ولى در سفر به وطن و برگشت و نظائر آن که شغل شما نيست نماز شکسته و روزه صحيح نيست.
سوال 362 :
- تکليف نماز و روزه خلبانان هواپيماهاى شکارى که اغلب روزها از پايگاه پرواز مى‌نمايند و مسافتى خيلى بيشتر از حدّ شرعى را طى نموده و مجددا مراجعت مى‌نمايند چيست؟
جواب:
- حکم راننده را دارند.
سوال 2 :
- با توجه به اينکه اغلب خلبانان پرواز مى‌کنند آيا مى‌توانند در پايگاه قصد اقامت ده روز بنمايند يا خير؟
جواب:
- نمى‌توانند قصد ده روز کنند مگر بدانند که ده روز در آنجا مى‌مانند.
استفتاءات، ج1، ص: 240
سوال 3 :
- خلبانان مذکور گاهى اوقات ساعتهاى متمادى در پرواز هستند و احتمال دارد در بعضى از پروازها نمازشان قضا شود آيا مى‌توانند در پرواز نماز بخوانند يا نه؟ و در صورت امکان اداى نماز در پرواز کيفيت آن را بفرمائيد؟
جواب:
- مانع ندارد، ولى در صورت امکان بايد رو به قبله باشند.
سوال 363 :
- کسانى که شغلشان خلبانى مى‌باشد اما در مأموريت‌هاى يکماهه در صورتى که احتمال پرواز و عدم پرواز در اين 30 روز مى‌رود، حکم نماز و روزه اين اشخاص چه مى‌شود؟
جواب:
- در مدتى که اشتغال به خلبانى دارد وظيفه او تمام است، بلى اگر ده روز يا بيشتر و لو بدون قصد در يک محل بماند در سفر اوّلى که بعد از آن مى‌کند بايد شکسته بخواند و در هر مورد که نماز او تمام است روزه هم مى‌تواند بگيرد و اگر نماز شکسته است روزه صحيح نيست.
سوال 364 :
- پرسنلى که شغلشان خلبانى است ولى در حال حاضر به عنوان فرمانده انجام وظيفه مى‌کنند و امکان دارد در سال يک بار پرواز نمايند نمازشان چگونه است؟
جواب:
- حکم مسافر دارند.
سوال 365 :
- پرسنل هوا نيروز (پرسنل خلبان) که به مأموريت اعزام مى‌شوند و مدت مأموريت آنان حداقل 15 روز و حداکثر 20 روز مى‌باشد، با توجه به موقعيت منطقه ممکن است در اين مدت حتى يک پرواز هم صورت نگيرد و بر عکس ممکن است با توجه به نياز مناطق ديگر حتى چندين پرواز هم صورت گيرد،
استفتاءات، ج1، ص: 241
راجع به نماز و روزه از بعضى پرسيده‌ايم مى‌گويند: حرف واحد اعزام کننده که مثلا به مدت 15 روز به مأموريت برويد براى شما حجت است و مى‌بايستى پس از رفتن به منطقه قصد نموده و نماز خود را کامل بخوانيد حتى اگر روز سوم محل مأموريت را ترک کرده و به نقطه ديگرى از طرف واحد اعزام شويد.
و بعضى ديگر در اين مسأله مى‌گويند: چون در حال انتظار به سر مى‌بريد و ممکن است هر لحظه به مأموريتى اعزام شويد و چون صد در صد مطمئن نيستيد بايستى نماز خود را شکسته ادا نمائيد لذا از محضر آن مقام تقاضامنديم جواب اين مسأله را مرقوم فرمائيد و همچنين براى روزه ماه رمضان؛ ضمن اينکه مرجع تقليد اين پرسنل حضرت امام خمينى مى‌باشند.
جواب:
- در فرض سوال که اطمينان به ماندن ده روز در يک محل ندارند تا سى روز حکم مسافر دارند و نمازشان قصر است و روزه صحيح نيست.
سوال 366 :
- آيا بين رانندگان وسائل سنگين با ديگران فرقى هست؟ مثلا رانندگان غلتک يا بولدوزر و امثال آن که مسافت کمى در روز مى‌پيمايند با اينکه در اصل مسافرند و معلوم نيست ده روز در آنجا بمانند تکليف نماز و روزه آنها چيست؟
جواب:
- کسانى که شغلشان رانندگى در حدّ مسافت شرعى نيست حکم ساير راننده‌ها را ندارند و بايد نماز را شکسته بخوانند.
استفتاءات، ج1، ص: 242
سوال 367 :
- اينجانب در جبهه خرمشهر راننده بولدوزر مى‌باشم. آيا نماز من نيز مانند رانندگانى که شغلشان رانندگى است تمام است يا خير؟
جواب:
- اگر شما را به شغل رانندگى بولدوزر و لو به طور موقت موظف نموده‌اند و در طول مسافت شرعى اشتغال به عمل داريد نماز تمام است ولى چنانچه براى انجام عمل به محل معينى مى‌رويد و در آنجا انجام وظيفه نموده بر مى‌گرديد حکم مسافر را داريد.
سوال 368 :
- کسانى که در جبهه و مانند آن مأموريت رانندگى دارند از چه وقت نماز آنها تمام و روزه بر آنها واجب است. منظور اين است که آيا براى صدق سفر دوم و سوم بايد ده روز در محلى توقف کنند و سپس به رانندگى ادامه دهند؟ زيرا بعضى از آنان از روزى که از منزل به محل مأموريت مى‌روند بدون ده روز توقف مشغول رانندگى مى‌شوند تا آن وقت که به محل سکونت برگردند آيا در اين صورت بايد از سفر سوم که از منزل به قصد انجام مأموريت رانندگى به جبهه مى‌روند نماز را تمام بخوانند؟
جواب:
- براى صدق سفر دوم و سوم، توقف ده روز در يک محل لازم نيست و سفرى که به مقصد اول مى‌کند، سفر اول محسوب مى‌شود.
سوال 369 :
- کسى که راننده اتومبيل شخص ديگرى است اگر در برخى از
استفتاءات، ج1، ص: 243
موارد خود آن شخص رانندگى را عهده دار شود تکليف راننده اصلى در مورد نماز و روزه‌اش چيست؟
جواب:
- اگر به عنوان راننده، مالک اتومبيل را در سفر همراهى کند حکم سفر شغلى مترتب است
سوال 370 :
- اينجانب با شغل کاميون دارى و رانندگى امرار معاش مى‌نمايم و نمازم را تمام خوانده و روزه‌ام را مى‌گيرم ولى گاهى که کاميون خراب مى‌شود و احتياج به تعمير دارد براى به دست آوردن لوازم آن مجبور مى‌شوم با ماشين کرايه به تهران يا شهرستانهاى ديگر بروم و لوازم مورد لزوم کاميون را پيدا و خريدارى کنم آيا اين کار جزء شغل من محسوب است يا نه؟ چون تا کنون نمازم را درست خوانده‌ام و روزه‌ام را مى‌گرفتم.
جواب:
- شغل محسوب نمى‌شود و احکام مسافر دارد و روزه‌هائى که گرفته بايد اعاده و نمازهايى که تمام خوانده قصرا قضا شود.
سوال 371 :
- توفيق جبهه رفتن را داشتم و به عنوان راننده به جبهه رفتم ولى چند روزى به من ماشين تحويل ندادند و در اين مدت بلا تکليف ماندم و با ماشين ديگران که رانندگى را خود به عهده داشتند براى استحمام و کارهاى شخصى بيش از هشت فرسخ را طى کردم بفرمائيد در اين مدت نماز من چگونه است؟ و اگر ماشين تحويلم دادند بعد از مأموريت اولى نماز و روزه من چگونه است؟
جواب:
- تا مشغول به شغل خودتان که رانندگى است نشويد حکم مسافر داريد و لو با ماشين خودتان به جائى برويد.
استفتاءات، ج1، ص: 244
استفتاءات ج1 248 ج ..... ص : 248
سوال 372 :
- فردى هستم که به عنوان راننده در جهاد سازندگى خدمت مى‌کنم و فاصله محلّ سکونتم تا محلّ کارم حدود 45 کيلومتر، و فاصله‌هائى که در روز طى مى‌کنم از 5 کيلومتر تا 100 کيلومتر مى‌باشد. در ضمن بعضى از روزها احتمالا به غير از رانندگى کار ديگر هم انجام مى‌دهم، در اين مورد مرا راهنمائى فرمائيد.
جواب:
- در سفر از محلّ سکونت تا محلّ کار و برگشت و خود محلّ کار نماز شکسته است مگر اينکه قصد اقامه ده روز بشود و در سفرهاى شرعى که به عنوان شغل استخدامى مى‌رويد نماز تمام است در صورتيکه شغل سفر باشد.
سوال 373 :
- اينجانب در سپاه مشغول به خدمت رانندگى هستم و محل زندگى و وطنم در 50 کيلومترى شهر واقع است و برنامه خدمتى‌ام بدين صورت است که يک شبانه روز در محل خدمت و يک شبانه روز در روستايم به سر مى‌برم و در طول خدمت يک شبانه روزيم گاهى در مقدار مسافت شرعى رانندگى مى‌کنم و گاهى هم نمى‌کنم و بطور کلى در مدت ده روز (يک روز در ميان) احتمالا سه يا چهار مأموريت خارج از مسافت شرعى مى‌روم و گاهى هم نمى‌روم تقاضا مى‌شود حکم اللّه را در مورد عباداتم بيان فرمائيد.
جواب:
- از وطن تا محل کار در رفت و برگشت حکم مسافر داريد و در هنگام کار اگر شغل رانندگى در مقدار مسافت شرعى يا بيشتر است نماز تمام است، و چنانچه بين سفر شغلى در مسافت شرعى تا سفر شغلى ديگر ده روز فاصله نشود حکم تمام در سفر شغلى به قوت خود باقى است.
استفتاءات، ج1، ص: 245
سوال 374 :
- شخصى گواهينامه رانندگى گرفته است و قصد دارد از طريق رانندگى امرار معاش کند مى‌آيد در اداره‌اى و يا نهادى مثل سپاه در رابطه با رانندگى مشغول به کار مى‌شود (اين شخص ممکن است به صورت رسمى يا قرار دادى و موقت استخدام آن اداره يا نهاد گردد) شخص فوق ممکن است در طول هفته و يا ماه بر اساس مأموريتهائى که به وى داده مى‌شود هميشه در مسافرت باشد. احتمال هم دارد در طول هفته يا ماه اصلا مأموريت خارج شهر به وى نخورد. نماز و روزه چنين فردى در طول مأموريت چه صورتى دارد؟ لازم به تذکر است که اين شخص راننده آن اداره يا نهاد مى‌باشد و مأموريتهائى که به وى مى‌خورد در رابطه با رانندگى مى‌باشد.
جواب:
- اگر شغل او رانندگى است بطورى که گاهى به حد مسافت هم مى‌رود نماز او در وقتى که به شغل مزبور اشتغال دارد تمام است و همچنين در مدتى که در شهر به انتظار مأموريت مى‌ماند بطوريکه از شؤون کار او است بايد تمام بخواند.
سوال 375 :
- شخصى در محلّ خدمت است و هر روز به مأموريت نمى‌رود مثلا ضمن ده يا پانزده روز، دو يا سه مأموريت- به حدّ مسافت شرعى يا بيشتر- به او محوّل مى‌شود. حکم نماز و روزه‌اش چيست؟
جواب:
- اگر در محلّ خدمت مسافر است در مدّتى که در محلّ خدمت است تا اشتغال به رانندگى پيدا نکرده حکم مسافر دارد.
استفتاءات، ج1، ص: 246
سوال 376 :
- سپاه عده‌اى را براى امور روستاها استخدام مى‌کند و مقر سپاه هم وطنشان نيست و هر روز يا هر دو سه روز ناچار به اطراف آن شهر مسافرت مى‌کنند تکليف نماز و روزه آنها چيست؟ و خلاصه لازمه کارشان مسافرت است.
جواب:
- در غير وطن بدون قصد اقامه ده روز در محل واحد نماز شکسته و روزه صحيح نيست.
سوال 377 :
- کسى که به عنوان استخدام در ستاد تبليغات روستائى يکى از روابط عمومى سپاه پاسداران مى‌باشد و جهت تبليغ به جاهاى دور و نزديک مى‌رود و ده روز در جائى هم نمى‌ماند نماز و روزه اين شخص چطور بايد انجام گردد؟
جواب:
- حکم مسافر دارد.
سوال 378 :
- کسبه‌اى در وطن (از ميوه فروش، بقال، عطار، بزاز، و غير هم) جهت خريدن و آوردن اجناس مورد کسبشان در هر ده روزى گاه يک بار و گاه دو بار و گاه سه بار در هر بارى به مدت بيست الى سى ساعت ملفق در روز و يک شب، به شهر دورتر از مسافت مسافرت و باقى از ده روز را در وطن به فروختن آن اجناس اشتغال دارند و تا ده روز يا بيشتر در وطن اقامت مى‌نمايند بفرمائيد که حکم نماز و روزه اين کسبه در اين مسافرتها چه مى‌باشد؟
جواب:
- سفر اگر به مقدار مسافت شرعى باشد حکم مسافر دارند.
سوال 379 :
- شخصى در يک شرکت ناظر خريد است چند سال است که هر روز صبح از وطن خود به محل کار که بيش از حد شرعى فاصله دارد مى‌رود و غروب بر مى‌گردد و گاهى شخصا رانندگى مى‌کند، آيا اين شخص مسافر است
استفتاءات، ج1، ص: 247
يا دائم السفر؟
جواب:
- در محل کار و بين راه حکم مسافر دارد.
سوال 380 :
- محترما به عرض مى‌رسانيم که برنامه کار پاسگاه پليسى که ما در آن خدمت مى‌کنيم به اين طريق است که بعضى از پرسنل در خود پاسگاه نگهبان هستند و عده‌اى در حوزه استحفاظى خود- بيش از مقدار مسافت- به گشت زنى مشغول مى‌باشند مسأله نماز و روزه اين پرسنل چه مى‌شود؟
جواب:
- افرادى که شغلشان نگهبانى در پاسگاه است در آنجا حکم مسافر دارند و افرادى که شغل آنها گشت زنى در حوزه استحفاظى است در سفر گشت زنى نمازشان تمام و روزه صحيح است.
سوال 381 :
- برادرانى که در سپاه کارشان گشت مى‌باشد يعنى با اتومبيل در يک محدوده مى‌گردند تا امنيت برقرار باشد، حکم نماز و روزه‌شان به چه صورتى است؟
جواب:
- اگر شغلشان گشت در مقدار مسافت شرعى است نمازشان تمام و روزه صحيح است.
سوال 382 :
- کسانى که در جبهه به عنوان پيک يا مسؤول تدارکات به چند قسمت جبهه بايد رفت و آمد کنند يا مهندسين و سرپرستان راهسازى که مسؤوليّت چند جاده به عهده آنها است و همچنين فرماندهانى که حوزه
استفتاءات، ج1، ص: 248
مسؤوليّت آنها شامل چند محل مى‌شود و ناچار بايد براى سرکشى به آنها طى مسافت کنند، حکم نماز آنها از جهت قصر و اتمام چيست؟
جواب:
- اشخاصى مانند پيک يا مسؤول تدارکات که بايد اشياء را با خود ببرند نمازشان تمام است و ديگران مانند مهندس يا فرمانده مزبور اگر به چند جا سرکشى مى‌کنند به طورى که صدق کند کار آنان به نحو دوره گردى است نمازشان تمام است و چنانچه دوره گردى نمى‌کنند بايد شکسته بخوانند.
سوال 383 :
- شغل اينجانب به اين نحو است که هر چند مدّت يک بار به عنوان پيک در مسافت 80 الى 130 کيلومتر رفت و آمد مى‌کنم، در صورتى که پيک بودن جزء شغل من محسوب مى‌شود، نماز و روزه‌ام چه حکمى دارد؟
جواب:
- در سفرى که به پيک مى‌رويد نماز شما تمام است.
سوال 384 :
- احتراما به عرض مى‌رسد راهنمايان تعليماتى اين بخش همه روزه از مدارس حوزه خود بازديد مى‌نمايند و در حکم آنها شغل راهنماى تعليماتى ذکر شده است و بايستى راهنماى تعليماتى هميشه در مسافرت باشد و اين مسافرت بيش از 8 فرسخ طول مى‌کشد در مورد نماز خواندن آنها راهنمائى لازم مبذول داريد.
جواب:
- اگر شغل آنها به نحو دوره گردى نيست حکم مسافر دارند.
استفتاءات ج1 255 س 402 ..... ص : 255
استفتاءات، ج1، ص: 249
سوال 385 :
- معلمين راهنما که در هر ماه 20 روز به سرکشى دبستانهاى خارج از شهر (بيش از چهار فرسخ) مى‌روند و اين بيست روز ممکن است پشت سر هم نباشد. نماز و روزه آنها چه حکمى دارد؟
جواب:
- اگر شغل سرکشى مدارس به نحو دوره گردى باشد در سفر شغلى نماز تمام است ولى اگر در هر سفر به مقصد معينى براى سرکشى يک يا چند مدرسه مى‌روند حکم مسافر دارند.
سوال 386 :
- همانطورى که مستحضر هستيد حوزه فعاليت برادران فرماندار، منطقه‌اى شامل شهر و روستا مى‌باشد- با فواصل مختلف از چند کيلومتر تا گاهى حدود يک صد کيلومتر- که بايد سرکشى نمايند.
از طرفى گاهى اوقات براى انجام کارهاى ادارى به مرکز استان و يا شهرستانهاى ديگر مسافرت مى‌نمايند و همچنين مرکز فرماندارى نيز وطنشان محسوب نمى‌شود خواهشمند است تکليف را از جهت نماز و روزه معين فرمائيد.
جواب:
- اگر محل سکونت وطنشان نيست بدون قصد اقامت ده روز حکم مسافر دارند مگر آنکه فعاليتشان در سرکشى منطقه مسؤوليّت به نحو دوره گردى باشد و دوره گردى در سرکشى حوزه مسؤوليّت شغل شخص محسوب شود که در اين صورت نماز تمام و روزه صحيح است.
استفتاءات، ج1، ص: 250
سوال 387 :
- بيشتر افراد که استخدام در ژاندارمرى هستند، بعضا هر سه سال يا چهار سال فرمانده پاسگاه يک منطقه هستند در اين مدت سه سال و يا چهار سال هم دائما در حال مأموريت مى‌باشند با اينکه استخدام در ژاندارمرى هستند و تا زمانى که باز نشسته بشوند بايد باشند وظيفه نماز و روزه آنها چيست؟
جواب:
- اگر شغلشان به نحو دوره گردى نيست حکم مسافر دارند.
سوال 388 :
- بازرسان سازمان بازرسى کل کشور که پى در پى در استانهاى مختلف مى‌باشند و اقامتشان در هر شهرى معمولا کمتر از ده روز مى‌باشد، وظيفه‌شان در مورد نماز چيست؟
جواب:
- اگر به نحو دوره گردى سفر مى‌کنند نمازشان تمام است و در غير اين صورت بايد شکسته بخوانند.
سوال 389 :
- اينجانب مدير شبکه بهدارى هستم که با مرکز استان حدود 150 کيلومتر فاصله دارد و حداقل هفته‌اى يک بار جهت هماهنگى با استان بايد به مرکز استان مراجعه کنم از طرفى بر حسب مسؤوليتى که به عهده دارم بايد مداوم از واحدهاى بهدارى در روستاهاى شهرستان که گاهى تا 200 کيلومتر فاصله دارد بازديد نمايم آيا نمازم را کامل بخوانم يا شکسته؟ و روزه ماه رمضان و غيره براى اينجانب چه وضعى دارد؟
جواب:
- اگر به نحو دوره گردى از روستاها بازديد نمى‌کنيد حکم مسافر داريد و اگر بازديد به نحو دوره گردى است نماز شما در اين سفر تمام است.
استفتاءات، ج1، ص: 251
سوال 390 :
- مأمورين محيط زيست که کار آنها گردش در بيابانها است (جهت حفاظت) تکليف نماز و روزه اينها چيست؟
جواب:
- شغل آنان اگر به نحو دوره گردى در مقدار مسافت شرعى باشد نماز و روزه‌شان تمام است.
سوال 391 :
- شغل اصلى شخصى کشاورزى است لکن در طول سال گاهى به تهران سفر مى‌کند و به قالى فروشى مشغول مى‌شود و هر وقت که به تهران برود يک ماه مى‌ماند آيا نمازش در تهران تمام است يا شکسته، بيان فرمائيد؟ توضيح اينکه در تهران دوره گردى مى‌کند و گاهى به حدّ مسافت مى‌رسد و گاهى هم در بعضى سفرها به حدّ مسافت نمى‌رسد.
جواب:
- حکم مسافر دارد مگر آنکه شغل او بطور دوره گردى باشد.
سوال 392 :
- شخصى هر روز از کرج به محل کارش که در تهران است مى‌آيد و بايد نمازش را در تهران قصر بخواند ولى در تهران شغلش گشت زدن است آيا باز هم نمازش قصر است يا شغلش که گشت زدن است بايد نماز را تمام بخواند؟
جواب:
- اگر شغلش گشت زدن در حدّ مسافت است در تهران که مشغول است نمازش تمام است.
سوال 393 :
- شخصى موقتا از شهرستان به تهران مى‌آيد ده روز در محلّى مى‌ماند و از آن خارج نمى‌شود و در ده روز دوّم از آن محل خارج مى‌شود و در
استفتاءات، ج1، ص: 252
ضمن، شغلش گشت زنى است، نمازش را چگونه بخواند؟
جواب:
- در صورت کمتر بودن مسافت گشت زدن از مسافت شرعى نماز تمام است و همچنين در صورت شغل بودن گشت و لو به مقدار مسافت شرعى برسد.
وطن و سکونت دائم
سوال 394 :
- منظور از وطن اصلى در رساله شريفه چيست؟
جواب:
- منظور وطنى است که در آنجا مکلّف متولّد شده است و جايگاه پدرى او بوده است.
سوال 395 :
- اگر جائى را وطن قرار بدهم و هيچ آنجا نروم فعلا، بلکه قصد کرده‌ام بعدا مثلا 20 سال ديگر بروم و آنجا وطنم باشد، اگر حالا عبورم بيفتد چه طور است نماز و روزه در آنجا؟
جواب:
- حکم مسافر داريد.
سوال 396 :
- اينجانب پدر و مادرم در قم ساکن هستند ولى خودم در شهر ديگرى مشغول خدمت هستم و نيّتم آن است که در آينده به قم بروم و ساکن آنجا شوم، آيا قم وطن من محسوب مى‌شود؟
جواب:
- به مجرّد نيت، وطن محسوب نمى‌شود.
سوال 397 :
- در شهرى که عقيده دارم باز نشسته شوم و زندگى کنم نماز و روزه‌ام را بايستى به چه ترتيب بخوانم و بگيرم؟
استفتاءات، ج1، ص: 253
جواب:
- تا در آن شهر پس از قصد توطّن مدتى ساکن نشديد حکم وطن ندارد.
سوال 398 :
- کسى که در سالهاى اخير که تهران از بلاد کبيره شده است به تهران آمده و قصد دارد در اين شهر زندگى کند با چه شرائطى تهران وطن او محسوب مى‌شود و آيا داشتن خانه ملکى يا استيجارى دخالتى در اين جهت دارد يا خير؟
جواب:
- چنانچه در يکى از محله‌هاى تهران قصد سکونت دائم کند همان محله وطن او محسوب مى‌شود و فرقى بين داشتن خانه ملکى و يا استيجارى نيست.
سوال 399 :
- افرادى که شغلشان در تهران است و مجبورند از منزل استيجارى استفاده نمايند با عنايت به اينکه مدت سکونتشان در منزل استيجارى بستگى به رضايت صاحبخانه دارد، آيا مى‌توانند در آن محدوده قصد توطّن نمايند؟
و اگر مدت اجاره به پايان رسيده باشد و تهيه منزل استيجارى برايش در آن محدوده مقدور نشود تکليفش در قصد چيست؟
جواب:
- اگر قصد دارد در همان محله و لو با انتقال از منزلى به منزل ديگر هميشه زندگى کند آن محله وطن او محسوب است و در غير اين صورت وطن محسوب نيست.
سوال 400 :
- جمعيّتى در جائى ساکن شده‌اند و همانجا را وطن خود قرار
استفتاءات، ج1، ص: 254
داده‌اند و در حدود 15 سال است که در آنجا ساکن هستند، نماز و روزه ايشان چگونه است؟
جواب:
- اگر از اوّل قصد داشتند براى زندگى تا آخر عمر در آنجا زندگى نمايند آن محل وطن محسوب است و نمازشان در آنجا تمام است ولى اگر قصد زندگى دائمى در آن محل نداشتند در آنجا حکم مسافر دارند که بدون قصد اقامت ده روز نماز شکسته است و روزه صحيح نيست.
سوال 401 :
- اگر کسى از وطن خود خارج شود و در محلى اقامت گزيند که برگشتن او به وطن خود قطعى نباشد طبق فتواى شما اگر مدت ماندن آنقدر باشد که از نظر عرف مقيم آنجا محسوب شود نمازش را بايد کامل بخواند، دو سوال مطرح است: الف- مدت بقا از نظر عرفى چقدر است و آيا بايد در اين مدت از آن محل خارج نشود؟ ب- اگر در محل اقامت دوم نمازش را کامل بخواند (توقف او از نظر عرفى به حدّ معين رسيده باشد) آيا محل زندگى اول او هم وطن اين شخص خواهد بود يا خير؟
جواب:
- ميزان در صدق وطن در فرض مرقوم نظر عرف است و گاهگاهى خارج شدن مضر نيست و تا از وطن اصلى اعراض نکرده به حکم وطن باقى است.
استفتاءات، ج1، ص: 255
استفتاءات ج1 261 س 418 ..... ص : 261
سوال 402 :
- نظر به مسأله 1331 توضيح المسائل اگر کسى بدون قصد ماندن در محلى آنقدر بماند که مردم بگويند آنجا وطن او است وطن او محسوب مى‌شود، حکم اينجانب که مدت 5 سال در تهران دانشجو هستم و در شرکتى مشغول به کار مى‌باشم و بعد از ظهرها تحصيل مى‌کنم و هنوز درسم تمام نشده و صاحب منزل شخصى مى‌باشم، ازدواج هم نموده‌ام و قصد حتمى ماندن در تهران را ندارم چيست؟
جواب:
- بدون قصد ماندن دائم در يک محله از تهران وطن محقق نمى‌شود مگر مدت زيادى که مردم او را اهل آنجا بشمارند در آن بماند و 5 سال کافى نيست.
سوال 403 :
- افرادى که بدون قصد توطن ساليان متمادى در يک شهر سکونت دارند، آيا اگر هشت يا ده سال در آنجا مانده باشند، صدق توطّن مى‌کند يا نه؟
در هر صورت ميزان براى صدق توطن چه مقدار است؟
جواب:
- مقدار ذکر شده کافى در صدق وطن نيست.
سوال 404 :
- فردى که در وطن ثانى اقامت کرده است امّا هر دو سه روز يک بار براى انجام کارى مجبور به طىّ مسافتى کمتر از هشت فرسخ مى‌شود، نماز و روزه‌اش را به چه نحو بايد انجام دهد؟
جواب:
- اگر از وطن به کمتر از مسافت مى‌رود نمازش تمام است ولى اگر فاصله به چهار فرسخ شرعى برسد و بخواهد اين راه را برود و برگردد حکم مسافر پيدا مى‌کند.
استفتاءات، ج1، ص: 256
سوال 405 :
- اينجانب مدّت چهل و پنج سال است که در تهران مقيم مى‌باشم ولى متناوبا هر چند وقت يکبار به شهرستان محلّ تولدم مى‌روم و از آنجا هم اعراض نکرده‌ام؛ فتواى حضرت امام در مورد احکام وطن؛ براى من و فرزندانم چيست؟
جواب:
- در وطن اصلى تا از آن اعراض نکرديد، نماز و روزه تمام است و فرزندان اگر آن محل، وطنشان نبوده، در آنجا حکم مسافر دارند.
سوال 406 :
- حدود سال 1330 در تهران به دنيا آمدم و بعد از 27 سال زندگى در تهران، ازدواج کرده و چند سالى است که به قزوين رفته‌ام، مرتبا هفته‌اى يکبار براى ديدن پدر و مادرم به تهران، و هفته‌اى يکبار هم براى ديدن اقوام شوهرم به شهرستان ديگرى مى‌رويم و به همين علّت از نظر خواندن نماز و گرفتن روزه دچار مشکل شده‌ايم؛ آيا مى‌توانم هم تهران و هم قزوين را وطن خود اختيار کنم؟ يا اين که بايد در قزوين قصد اقامت ده روز کنم و به خانه پدر و مادرم نروم؟!
جواب:
- بيش از يک وطن داشتن مانع ندارد و تهران که وطن اصلى شما بوده تا اعراض نکرديد به حکم وطن باقى است و در قزوين اگر بناى زندگى دائمى نداريد حکم سفر مترتّب است که بدون نيّت اقامت ده روز، نماز قصر است و روزه صحيح نيست.
سوال 407 :
- چند سالى در شهرى مشغول کار و تحصيل بوده و آنجا را وطن
استفتاءات، ج1، ص: 257
ثانوى خود فرض مى‌کردم در حالى که قصد اقامت نمى‌کرده و مسافرتهاى بيش از هشت فرسخ نيز داشته‌ام، نمازهاى خود را تمام و روزه‌ها را نيز گرفته‌ام، آيا در اين مدت به وظايف خود صحيح عمل کرده‌ام؟*
جواب:
- بدون قصد سکونت دائم، وطن تحقق پيدا نمى‌کند و نمازهايى که بر خلاف وظيفه انجام شده قضا دارد.
سوال 408 :
- ساکنين شهرکى بعد از تحويل گرفتن خانه‌هاى خود، در آن شهرک قصد توطّن نموده‌اند ولى چون مسافت محلّ کارشان از شهرک بيش از مسافت شرعى مى‌باشد و بايد هر روزه اين مسير را طى نمايند، بعد از قصد توطّن حتى به مدّت ده روز هم در محلّ سکونت خود اقامت نکرده‌اند و دائما مسير بين منزل و محلّ کار را روزانه مى‌پيمايند؛ با توجه به اين که بعد از قصد توطن بايد مدت 6 ماه در محلّ، اقامت دائم نمايند، نماز و روزه اهالى اين شهرک چگونه است؟
جواب:
- ماندن شش ماه در صدق وطن شرط نيست، چنانچه قصد ماندن هميشه در محلّ سکونت کرده‌اند و در آنجا مدّتى مانده‌اند که عرفا گفته شود ساکن آنجا هستند، محل مزبور وطن آنها محسوب مى‌شود و در غير اين صورت در آن حکم مسافر دارند و در هر صورت در بين راه و محل کار بايد نماز را شکسته بخوانند.
استفتاءات، ج1، ص: 258
سوال 409 :
- محلّ خدمتم در سمنان است که با وطنم چهار فرسخ فاصله دارد و قصد دارم که هميشه در سمنان بمانم ولى حداقل هفته‌اى يک بار به وطنم نزد پدر و مادرم مى‌روم؛ نماز و روزه من چگونه بايد ادا شود؟
جواب:
- اگر از وطن اصلى خود اعراض نکرده‌ايد و در سمنان هم قصد هميشه ماندن داريد، در فرض سوال در هر دو محل و بين راه نماز شما تمام است و حکم مسافر نداريد.
سوال 410 :
- من طلبه‌اى هستم که وطن اصلى من در اطراف تبريز بوده است اما فعلا از آنجا اعراض کرده‌ام و تقريبا مدت 8 سال در تبريز بوده و آنجا را براى خود وطن اخذ کرده بودم و مدت دو سال است که در قم هستم و نظرم هم اين است که در تبريز خواهم ماند و در تعطيلات هم به تبريز مى‌روم حکم نماز بنده در آن محل چيست؟
جواب:
- در تبريز تمام بخوانيد و در قم و محلى که اعراض کرده‌ايد نماز شما شکسته است.
سوال 411 :
- فردى که در استخدام نيروهاى مسلح جمهورى اسلامى ايران در آمده است چون نسبت به انتقالش از شهرى به شهر ديگر با تصميم فرماندهان صورت مى‌پذيرد و لذا خود نقشى در انتقالش ندارد اکنون هم در تهران سکونت دارد آيا مى‌تواند تهران را وطن هميشگى خود قرار دهد؟ با توجه به اينکه شايد اصلا از تهران به شهرستانهاى ديگر منتقل نگردد يا اينکه قبل از باز نشستگى چندين مرتبه به شهرستانها انتقال يابد. در صورت دوم تصميمش اين است که اگر به شهرستان ديگرى منتقل گردد بعد از بازنشستگى براى ادامه زندگى به
استفتاءات، ج1، ص: 259
تهران برگردد.
جواب:
- اگر قصد زندگى دائمى در يک محله تهران دارد آنجا وطن او محسوب مى‌شود و انتقال موقت مضرّ به قصد توطّن نيست.
سوال 412 :
- کسى که در شهرى غير از وطن اصلى خود اقامت گزيده است ولى قصد ندارد که مادام العمر در آنجا بماند و ممکن است بعد از مثلا ده سال از آنجا منتقل شود آيا چنين شخصى مى‌تواند در اين شهر قصد توطّن نمايد؟
جواب:
- نمى‌تواند و بدون قصد توطّن دائم يا ماندن به مقدارى که صدق عرفى وطن تحقق يابد حکم وطن مترتب نمى‌شود.
سوال 413 :
- آيا انسان مى‌تواند محلّى را به دو شرط (1- تا زمانى که شغل دولتى و يا غير اختيارى دارد، 2- اگر توانست در آنجا خانه‌اى جهت سکونت خريدارى کند) وطن خود قرار دهد تا بتواند روزه و نمازهايش را مانند وطن بجا آورد؟ در اين صورت در مواقع مراجعه به محلّ سکونت قبلى حکمش چيست؟
جواب:
- با قصد توطن مشروط، وطن نمى‌شود و محلّ سکونت قبلى اگر وطن بوده بدون اعراض به حکم وطن باقى است.
سوال 414 :
- اشخاصى که مهاجر جنگى مى‌باشند ولى خانه خريده‌اند و نيت مراجعه به شهر اصلى خود را دارند آيا وطن براى آنها حساب نمى‌شود؟ حکم روزه و نمازشان چيست؟
استفتاءات، ج1، ص: 260
جواب:
- تنها خريدن خانه موجب صدق وطن نيست و حکم مسافر دارند.
سوال 415 :
- طلّابى که مدت زيادى (ده تا بيست سال يا بيشتر) در قم سکونت دارند و معلوم نيست که براى هميشه آنجا خواهند ماند يا نه؛ آيا احکام وطن بر آنان جارى است؟ و بر فرض وطن بودن، آيا هفته‌اى يک مرتبه مسافرت کردن، خللى به احکام وطن مى‌رساند؟
جواب:
- حکم مسافر دارند و بدون قصد اقامه نماز شکسته است
سوال 416 :
- دخترى در وطن خود متولد شده پس از 5 سال به شهرى کوچ مى‌کنند که در آن شهر ازدواج مى‌کند و سپس به تهران مهاجرت مى‌کنند، نماز اين دختر در کجا شکسته است و در کجا درست؟
جواب:
- در زادگاه که وطن اصلى اوست نماز تمام است مگر از آنجا اعراض کرده باشد و در ساير جاها حکم مسافر دارد مگر در محلى که وطن قرار دهد.
سوال 417 :
- عده‌اى که سالها است در منطقه‌اى ساکن عمارات و ساختمانهاى دولتى بوده و خود نيز از کارکنان دولت هستند؛ اخيرا در بين آنان شايع شده که چون شما نمى‌دانيد چند مدت در اينجا خواهيد بود نماز و روزه شما قصر است و بعضى هم اکنون در خانه‌هاى مسکونى خود نمازهاى خود را شکسته مى‌خوانند آيا در فتاوى امام امت چنين موردى هست يا خير؟
جواب:
- اگر وطن اصلى آنها نيست و قصد ماندن هميشه در آنجا را ندارند بدون قصد ماندن ده روز در آنجا، حکم مسافر دارند.
استفتاءات، ج1، ص: 261
استفتاءات ج1 267 س 434 ..... ص : 266
سوال 418 :
- مردم رامسر ييلاقى دارند که بيش از چهار فرسخ شرعى از شهر رامسر فاصله دارد، و مردم در تابستان و فصول ديگر به آنجا مى‌روند بعضى خانه در آن ييلاق دارند و برخى زراعت دارند و جمعا کمتر از نصف سال در آنجا رفت و آمد مى‌کنند آيا نماز مردم در مدت‌هاى کمتر از ده روز تمام و روزه آنان نيز صحيح است؟ و يا اينکه حکم مسافر دارند؟ متمنى است حکم خداوند را بيان فرمائيد؟
جواب:
- داشتن منزل يا مزرعه ميزان نيست اگر بنا دارند تا آخر عمر مقدارى از سال را در آنجا زندگى کنند آنجا وطن محسوب است و نماز و روزه تمام است، و گر نه در صورتى که با وطن به مقدار مسافت شرعى فاصله داشته باشد در آنجا حکم مسافر دارند.
سوال 419 :
- ما ايل نشين هستيم و صاحب منطقه‌اى هستيم که هر وقت يا هر سال مانعى براى ما پيش نيايد به آن منطقه مى‌رويم و براى مدت سه الى 4 ماه مى‌نشينيم (مى‌مانيم) آيا هر وقت که ما به آن منطقه برويم:
1- آنجا وطن ما محسوب مى‌شود؟
2- روزه و نماز ما تمام است يا شکسته؟
3- در صورتى که وطن ما محسوب نشود آيا بايد قصد 10 روز کنيم و روزه بگيريم؟
جواب:
- تا اعراض از آن منطقه نکرده‌ايد در آنجا حکم وطن داريد که نماز شما در آنجا تمام است و روزه صحيح است و قصد ماندن ده روز لازم نيست.
استفتاءات، ج1، ص: 262
سوال 420 :
- اهالى تنکابن ساليان متمادى است که به طريق پدران و اجداد خود هر سال دو ماه يا بيشتر يا کمتر در تابستانها به ييلاق مى‌روند و در آنجا خانه و علاقه‌اى هم دارند، آيا آنجا وطنشان شمرده مى‌شود يا نه؟
جواب:
- اگر ييلاق را براى هميشه محلّ زندگى سالى چند ماه قرار دادند، آنجا وطن محسوب مى‌شود.
سوال 421 :
- اگر کسى از شهر محل تولد خود رفته باشد و در شهر ديگرى اقامت گزيند و قصد اقامت در شهر محل تولد خود را هم نداشته باشد فقط براى ديدار در سالى بنا به مقتضا به آنجا رود ضمنا آن شهر هم وطن هميشگى پدر و مادر و اجداد او باشد نماز و روزه در آن شهر (محل تولد) چگونه است؟
جواب:
- در صورتى که اعراض از آن نکرده باشد در آنجا بايد نماز را تمام بخواند.
سوال 422 :
- اينجانب هر چند وقت يکبار به محلّ تولد و وطن اصلى خود مى‌روم ولى به هيچ وجه قصد بازگشت دائمى به آنجا را ندارم، آيا آنجا وطن من محسوب مى‌شود، يا اين که اعراض محقق شده است؟
جواب:
- اگر قصد داريد که ديگر براى سکونت به وطن اصلى خود بر نگرديد اعراض حاصل است.
سوال 423 :
- شخصى از محل ولادت خود اعراض کرده و در جاى ديگرى مشغول به تحصيل است ولى با اين حال در ايام سال براى ديدن والدين و کارهاى ديگر به آنجا مى‌رود و رفت و آمد خود را قطع نکرده است، آيا
استفتاءات، ج1، ص: 263
اين عمل اعراض حساب مى‌شود؟ و با آنکه قصد ندارد در آنجا زندگى نکند آيا مى‌تواند از اعراض خود عود کند؟ نمازهاى خود را در محلّ تولدش چگونه بخواند؟
جواب:
- اگر قصد کرده که ديگر براى سکونت به وطن اصلى نرود اعراض محقّق شده و در رفت و آمدهاى مزبور حکم مسافر دارد و نمازش در آنجا قصر است.
سوال 424 :
- چند سالى است که از روستاى محل تولد و وطن اصلى‌ام اعراض نموده‌ام و در اين مدت هر گاه به آنجا مى‌رفته‌ام فرائضم را مانند شخص مسافر ادا مى‌نمودم ولى اخيرا پشيمان شده و دوست دارم که همانجا وطنم باشد، اگر چه احتمال زندگى کردن در آنجا برايم بعيد است ولى غير ممکن نيست! آيا با اين حال مى‌توانم دوباره وقتى به روستاى مذکور مى‌روم، نماز و روزه خود را مانند وطن بجا آورم؟
جواب:
- اگر از وطن اصلى اعراض نموديد، ديگر آنجا براى شما حکم وطن ندارد مگر آنکه دوباره به آنجا برگرديد و قصد توطن نماييد.
سوال 425 :
- اينجانب 23 سال است که از وطن اصلى خود خارج شدم و شک دارم که آيا اعراض کرده‌ام يا خير يقين ندارم، نماز اينجانب در وطن اصلى چطور بايد خوانده شود؟
جواب:
- تا اعراض محرز نشده به حکم وطن باقى است.
سوال 426 :
- قبلا اين طور برداشت کرده‌ام که اقامت دائم در يک شهر به
استفتاءات، ج1، ص: 264
معنى صرف نظر کردن از وطن قبلى است و لذا على رغم قطع نکردن ارتباطم با زادگاهم، اخيرا نمازهايم را در آن شهر بطور شکسته خوانده‌ام، آيا دوباره مى‌توانم نمازهايم را در آن شهر بطور کامل بخوانم يا خير؟
جواب:
- اگر اعراض کرده‌ايد حکم مسافر داريد و دوباره تا به آنجا براى سکونت به قصد توطّن بر نگرديد نماز شما در آنجا شکسته است.
سوال 427 :
- ترک وطن بدين گونه که بگويد فعلا من ترک وطن نمودم تا بعد اگر دوباره به اينجا آمدم اين شهر را وطن خود قرار مى‌دهم درست است يا خير با اينکه قلبا علاقه به وطن خود دارد؟
جواب:
- ترک موقت اعراض نيست و حکم وطن باقى است.
سوال 428 :
- در مورد همسر و يا فرزندى که تکليف شده و در منزل تابع شوهر و يا پدر خود مى‌باشند آيا در مسأله ترک وطن تابع پدر و يا شوهر خود هستند و اگر پدر و يا شوهر ترک وطن نمود آنها هم همان حکم را پيدا مى‌کنند و يا بايد مستقلا تصميم بگيرند؟
جواب:
- زن، و فرزندى که از حد تبعيّت بالطبع بيرون آمده و صاحب اراده است در اتخاذ وطن و اعراض از آن و قصد اقامه تابع نيست و ميزان تصميم خود او است.
سوال 429 :
- زنانى که بدون التفات (از اعراض و عدم اعراض) از وطن اصليشان به شهر ديگر به خانه شوهر مى‌روند و پس از التفات هم لا بد قصد
استفتاءات، ج1، ص: 265
دارند که اگر زناشوئيشان تا آخر عمر برقرار و باقى ماند، در شهر شوهر اقامت کنند و الّا بوطن اصليشان برگشت بنمايند، بفرمائيد که حکم نماز و روزه اين زنها در ورود به وطن اصليشان چه مى‌باشد؟
جواب:
- وطن اصلى تا از آن اعراض نشده به حکم وطن باقى است.
سوال 430 :
- فردى از شمال در تهران ازدواج کرده و حال اينکه شمال وطن شوهر است وظيفه همسر در قبال اعمال عبادى در وطن شوهر چه کيفيّت دارد؟
جواب:
- وطن يکى از دو همسر حکم وطن براى ديگرى ندارد.
سوال 431 :
- وطن حقير ورامين است و وطن همسرم کرج، فرزندم در تهران متولد شده و پس از چند روز به کرج برده شده و پس از يک ماه به شاهرود برده شد (چون حقير کارمند و محل کارم شاهرود بوده است) پس از حدود دو سال با انتقال حقير به سمنان، به سمنان آمد و اکنون هفت سال است که در سمنان مى‌باشد وطن فرزندم کدام يک از اين شهرهاست؟
جواب:
- در فرض مرقوم جاى معينى براى فرزند شما وطن محسوب نمى‌شود تا خودش بعد از بلوغ محلى را براى خود وطن انتخاب کند.
سوال 432 :
- شخصى هستم اهل و ساکن بيارجمند شاهرود امّا همسرم اهل طزره دامغان و هر چند ماه يک مرتبه 2 تا 3 روز به وطن همسرم مى‌رويم، حکم نماز و روزه من و همسرم چيست؟ ضمنا بچه اينجانب در شهرستان شاهرود متولد شده است امّا الآن ساکن بيارجمند است وطن اصلى او کجاست و آيا
استفتاءات، ج1، ص: 266
مى‌تواند در شاهرود نماز تمام و روزه بجا آورد يا خير؟
جواب:
- همسر شما در زادگاهش نماز او تمام و روزه او صحيح است مگر اينکه اعراض نمايد و شما در آنجا حکم مسافر داريد مگر اين که قصد ماندن ده روز نمائيد و قصد سفر در اثناى ده روز با قصد ماندن ده روز منافات دارد و بچّه شما اگر بزرگ شده محلّ تولدش هست، محلّ تولد، وطن او است و تا از آن اعراض نکرده، باقى به حکم وطن است و در محلّ سکونت بدون قصد توطّن و قصد ده روز، حکم مسافر دارد.
سوال 433 :
- منزل پدرى که هنوز در حيات است براى فرزندى که خودش شخصا مستقل زندگى مى‌کند آيا وطن محسوب شده و در آنجا بجا آوردن نماز و روزه بطور کامل صحيح است؟ همچنين منزل فرزند از پسر براى پدر که البته از نظر مادى با هم جدا هستند؟
جواب:
- ميزان منزل پدر يا فرزند نيست بلکه ميزان وطن به حساب شخص مکلف است جائى که وطن مکلف بوده تا از آن اعراض نکرده به حکم وطن باقى است.
سوال 434 :
- حدود دو سال است که در روستايى که زادگاه پدر و مادرم مى‌باشد، معلم هستم؛ پدرم در آنجا خانه شخصى دارد که من نيز در آنجا
استفتاءات، ج1، ص: 267
استفتاءات ج1 274 س 467 ..... ص : 274
زندگى مى‌کنم ولى خودم متولدّ و بزرگ شده تهران هستم و در تعطيلات به تهران مى‌آيم و تصميم دارم که پس از پنج سال ديگر به تهران برگردم، آيا روستاى مذکور وطنم محسوب مى‌شود؟ تهران چطور؟
جواب:
- در فرض مسأله تهران وطن شما است و روستاى مذکور وطن نيست.
سوال 435 :
- شخصى در دو روستا زمين مزروعى دارد که ييلاق و قشلاق مى‌باشد. قبلا در ييلاق سکونت داشته و بيش از ده سال است که ييلاق را ترک کرده و در قشلاق مقيم مى‌باشد؛ نامبرده فرزندى دارد که در قشلاق به دنيا آمده و در روستاى ييلاقى به عنوان آموزگار مشغول انجام وظيفه مى‌باشد و تا به حال بيش از ده روز در روستاى ييلاقى نمانده است و هر هفته حداقل يک روز به روستاى قشلاقى که فاصله آن بيش از چهار فرسخ مى‌باشد مسافرت مى‌کند حکم نماز و روزه‌اش چيست؟
جواب:
- اگر روستاى ييلاقى وطن آن پسر نيست در آنجا حکم مسافر دارد.