صيغه عقد دائم و موقّت
سوال 680 :
مرد مقلّد مرجعى است که مثلا تعدد موجب و قابل را شرط مى داند و زن از مجتهدى تقليد مى کند که اتّحاد موجب و قابل را کافى مى داند، در اين جا طبق نظر کدام يک از اين دو مرجع بايد عمل کرد؟
جواب :
در چنين مواردى احتياط آن است که مطابق فتواى مرجعى که تعدد را شرط مى داند عمل کنند.
سوال 681 :
به دخترى گفتند مهريّه شما 15 هزار روپيه هندى است و او به اين مهريّه راضى شد ولى در عقد نامه 10 هزار نوشته شد، وکيل بعد از خواندن عقدنامه، بر مهريّه نوشته شده صيغه جارى کرد، آيا اين صيغه (ازدواج دائمى) صحيح است؟
جواب :
احتياط آن است که صيغه عقد را مجدّداً با مهريّه مورد توافق جارى کنند.
سوال 682 :
اگر زن، مرد را وکيل در اجراى عقد دائم کند و مرد مدعى اجراى عقد موقّت باشد (آن هم بعد از چند سال) حکم عقد، مهر و توارث بين زن و شوهر و فرزندان چيست؟
جواب :
در صورتى که يقين داشته باشد که مرد راست مى گويد و عقد موقّت خوانده است، عقد باطل است و زن و مرد از هم ارث نمى برند ولى فرزندان آنها از آنها ارث مى برند مگر اين که مرد عالم بوده که اين عقد باطل است، در اين صورت فرزندان، تنها از زن ارث مى برند نه از مرد و حدّ زنا بر مرد جارى مى شود و در هر حال بايد مهرالمثل زن را بپردازد.
سوال 683 :
آيا يک نفر مى تواند اصالت و وکالت عقد را به فارسى يا عربى اجرا کند؟
جواب :
مرد مى تواند از طرف زن وکيل شود و عقد را بخواند و از طرف خودش قبول کند مثل اين که بگويد: موکله خودم فلان کس را به عقد موقّت خودم در فلان مدّت به فلان مبلغ مهر در آوردم سپس بگويد قبول کردم، در صورتى که عربى بتواند، به عربى بخواند و اگر نتواند به فارسى بخواند و زن هم مى تواند از طرف مرد وکيل شود.
سوال 684 :
کسى که بدون انقضاى عقد موقّت، عقد دائم اجرا کند و بعداً متوجّه شود، آيا عقد دائم او باطل است؟
جواب :
احتياط واجب آن است که مجدّداً عقد را بخواند ولى اگر قبلا فرزندانى به وجود آمده باشند، حلال زاده اند.
سوال 685 :
آيا تعدّد وکيل از سوى مرد و زن در اجراى عقد لازم است؟
جواب :
تعدّد وکيل در اجراى عقد احتياط مستحب است.
سوال 686 :
چنانچه مستحضر هستيد در احکام عقود از قبيل بيع و اجاره و نکاح و... طرفين عقد (يا وکيل آنها) به منظور ايجاب و قبول بايد صيغه بخوانند ـ مخصوصاً در عقد ازدواج ـ و منظور از صيغه کلمات و جملات به هر لفظ و زبانى که باشد، البتّه مقصود و مطلوب بالذّات، معانى و مفاهيم و مفاد کلمات و جملات مى باشد، بنابراين عقل و منطق حکم مى کند که صيغه به زبانى باشد که طرفين ازدواج و شاهدان قضيّه و حضّار مجلس با آن زبان آشنايى داشته باشند; سوال اين است که براى غير عرب چه لزومى دارد که اين صيغه به عربى باشد در حالى که هر شخصى با زبان مادرى و رسمى خودش بهتر مى تواند مطلبى را بيان و تفهيم و يا تفهّم نمايد؟
جواب :
اجراى صيغه به هر زبانى که براى طرفين مفهوم باشد جايز است، فقط در نکاح و طلاق احتياط اجراى صيغه به زبان عربى است مشروط بر اين که معناى آن را بدانند بنابراين اگر مجرى صيغه آشنا به عربى نباشد مى تواند آن را هم به زبان خودش اجرا نمايد.