رکوع
سوال 166 :
شخصى که بعد از سجده اول متوجه مى‌شود که رکوع را انجام نداده،
(204)
آيا نمازش باطل است؟
جواب :
به نظر اين جانب، نمازش باطل است.
سوال 167 :
اگر کسى بعد از اتمام سوره، بدون هيچ مکث و فاصله‌اى به رکوع برود، آيا اشکالى دارد؟ به عبارت ديگر، آيا بايد بين رکوع و جزء قبلى آن فاصله شود يا لازم نيست؟
جواب :
مکث ميان آخر سوره و رکوع، لازم نيست.
سوال 168 :
در بسيارى از اوقات ديده مى‌شود که افرادى مقدارى از اول يا آخر ذکر رکوع و سجود را در حال حرکت مى‌گويند. نماز اين افراد، چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر سهوى باشد، اشکال ندارد و اگر عمدى باشد، نماز باطل است.
سوال 169 :
کسى که به علت مريضى نمى‌تواند در رکوع آرامش بدنش را حفظ کند و مجبور است ذکر رکوع را به همراه حرکت بدن بگويد، چه کار بايد بکند؟
جواب :
اگر در رکوع مى‌تواند يک «سبحان اللّه» را هم در حال آرامش بگويد، همان را بگويد و کافى است و اگر از گفتن يک «سبحان اللّه» هم در حال آرامش بدن عاجز است، با همان حالتى که دارد، ذکر را بگويد و کفايت مى‌کند.
سوال 170 :
اگر کسى نتواند تا پايان ذکر رکوع در حال رکوع باقى بماند، وظيفه‌اش چيست؟
جواب :
اگر مى‌تواند يک «سبحان اللّه» را در حال رکوع بگويد، همان کافى و مجزى است و اگر از گفتن حتى يک «سبحان اللّه» هم در حال رکوع عاجز است، احتياط اين است که ذکر رکوع را در حال برخاستن از رکوع و قبل از اين که از حدّ رکوع خارج شود و به قصد قربت مطلقه بگويد.
سوال 171 :
کسى که مثلاً ذکر «سبحان ربى العظيم وبحمده» را در رکوع، سهوا غلط بخواند و يا اينکه سهوا در حال گفتن اين ذکر، بدنش حرکت کند، آيا موقعى که
(205)
مى‌خواهد ذکر رکوع را دوباره به صورت صحيح تکرار کند، مى‌تواند به جاى آن ذکر، سه بار «سبحان اللّه» بگويد؟
جواب :
گفتن يک ذکر صحيح، با شرايط آن کافى است.
سوال 172 :
اگر در رکوع و سجود، افزون بر ذکر واجب صحيح، دعا و ذکر غلط خوانده شود، آيا به نماز صدمه مى‌زند؟ اگر در قنوت، ذکر و دعاى اشتباه خوانده شود، چه حکمى دارد؟
جواب :
در فرض سوال، اگر غلط فاحش و تغيير دهنده معنا نباشد، نماز را باطل نمى‌کند؛ ولى بنا بر احتياط واجب عمدا به اين نحو نخواند.