دادن هديه
سوال 213 :
کسى که قبل از سال خمسى خود به سفر مىرود و هدايايى براى فاميل و آشنايان تهيه مىکند و بعد از سال خمسى به آنها مىدهد، آيا خمس اين هدايا را بايد بپردازد؟
جواب :
در فرض سوال، اگر فاصله بين خريد هدايا و دادن آنها به مقدار
(416)
متعارف باشد، خمس ندارد.
سوال 214 :
پدرى که دو خانه مسکونى دارد و به يکى از آنها نيازمند است، اگر خانه ديگر را به پسر خود که در آستانه ازدواج است، هديه کند، آيا خمس به آنها تعلّق مىگيرد؟
جواب :
اگر بر خانهاى که پدر به آن نياز ندارد، سال نگذشته باشد و هديه دادن خانه در حدّ شأن پدر باشد و در سال ازدواج و نياز به مسکن، پسر نتواند مسکن مورد نياز خود را تهيه کند، خمس به آن تعلّق نمىگيرد.
سوال 215 :
اگر کسى هديهاى بدهد يا مخارجى کند که مطابق شأن و منزلت او باشد، اين گونه مخارج، خمس ندارد و جزء مؤونه شخصى حساب مىشود. سوال اين است که ملاک در تشخيص شأن افراد چيست؟
جواب :
معيار در تشخيص شأن افراد، عرف است، مثل اين که اگر انسان هديهاى داد، عرف، او را به جهت دادن اين هديه سرزنش نکند.
سوال 216 :
مردى زنى را براى خود عقد مىکند و پس از مدتى او را طلاق مىدهد و طلا و هدايايى که به او داده است، پس مىگيرد. با توجه به اين که طلا و هدايا را در سال قبل خريدارى کرده است، آيا به آنها خمس تعلّق مىگيرد؟
جواب :
اگر مال را به زن بخشيده، احتياطا پس گرفتن آنها جايز نيست؛ ولى اگر از طرف زن پس داده شود، چنانچه در مؤونه سال مصرف نکند، خمس دارد.