ربا و احکام عمومى ربا
اقسام ربا
سوال 886 :
از نظر شرع مقدس اسلام چند قسم ربا وجود دارد؟
جواب :
دو قسم ربا وجود دارد: 1) رباى معامله اى، و آن ربايى است که يکى از دو چيز مثل هم با زياده ى همان چيز به مثل ديگر فروخته مى شود، مانند فروختن يک کيلو گندم به دو کيلو از آن و اين قسم از ربا در مکيل و موزون است.
2) رباى قرضى، و آن شرط زياده کردن در قرض و وام است، مثل اين که مالى را وام بدهد، به شرط آن که وام گيرنده بيشتر از مقدارى که وام گرفته بپردازد، و فرقى نمى کند که اين زياده پول يا جنس يا کار و خدمتى بوده باشد.
تکليفى يا وضعى بودن حرمت ربا
سوال 887 :
اگر معامله اى ربوى صورت بگيرد و يا قرضى ربوى انجام شود، فقط طرفين معامله مرتکب حرام تکليفى شده اند، يا معامله و قرض آنان نيز باطل است؟
جواب :
حرمت تکليفى و وضعى هر دو را دارد، يعنى از آن معامله، ملکيّت حاصل نمى شود.
ربا بين زن و شوهر
سوال 888 :
آيا بين زن و شوهر ربا جايز است و فرقى بين ازدواج دايم و غيردايم هست؟
جواب :
اشکال ندارد و فرقى بين دايم و غير دايم نيست.
ربا بين پدر و جدّ
سوال 889 :
آيا جمله ى «لا ربا بين الوالد و ولده» شامل ولد با واسطه و جدّ هم مى شود؟
جواب :
نوه به حکم فرزند است و ربا بين آن ها اشکال ندارد.
ربا بين مادر و فرزند
سوال 890 :
آيا ربا بين مادر و فرزند و يا بين پدر و دختر جايز است؟
جواب :
ميان پدر و فرزند اعمّ از پسر و دختر جايز است، امّا بين مادر و فرزند جايز نيست.
جواز حيله براى فرار از ربا
سوال 891 :
حيله هاى شرعى و راه هاى فرار از ربا با شدت حرمت و عذاب و عقاب ه ايى که براى ربا ذکر شده است، چگونه توجيه مى شود؟
جواب :
ربا از بزرگ ترين محرمات در دين اسلام است و اين مطلب با وجود راه هاى شرعى جهت حيله و فرار از آن منافات ندارد، همانند زنا با عظمت حرمت آن و ازدواج در بسيارى از انواعش که هيچ تفاوتى با هم ديگر ندارند، مگر خواندن صيغه با شرايطش، هر چند به صورت انقطاعى و موقت باشد.
هديه رباخوار
سوال 892 :
اگر شخص رباخوار چيزى به ما هديه کند، استفاده از آن چه حکمى دارد؟
جواب :
تا علم نداريد که آن هديه از عين مال حرام است، براى شما حلال است.