اذان و اقامه
گفتن اقامه بدون اذان
سوال 350 :
آيا گفتن اقامه مشروط به گفتن اذان است يا مى توان آن را بدون اذان گفت؟
جواب :
مشروط نيست.
«أشهد أنّ عليّا ولىّ اللّه » در اذان
سوال 351 :
آيا جمله ى «أشهد أنّ عليّا ولىّ اللّه » جزو اذان و اقامه است و آيا ذکر صلوات و تحيّات بر انبيا ـ عليهم السّلام ـ در اذان صحيح است؟
جواب :
بعيد نيست مستحب بودن اقرار به ولايت اميرالمؤمنين على بن ابى طالب ـ عليه السّلام ـ در اذان، در صورتى که به نيّت مطلوب بودن گفته شود و کامل ترين عبارتى که اين جا گفته مى شود آن است که اقرار به خليفه ى دين بودن يا وصى بودن اميرالمؤمنين ـ عليه السّلام ـ و ائمه طاهرين ـ عليهم السّلام ـ در آن باشد و ذکر صلوات، مانعى ندارد. (مسأله 758 رساله)
بلند بودن صداى اذان
سوال 352 :
بلند بودن صداى اذان در صورتى که موجب آزار همسايگان شود چگونه است؟
جواب :
اگر اذيّت شدن بى جهت و غير عقلانى است، مانعى ندارد و در غير اين صورت صداى آن را کم کنند.
صحبت کردن بين اذان و اقامه
سوال 353 :
آيا حرف زدن با ديگران بين اجزاى اذان و اقامه جايز است؟ اگر جايز است تا چه اندازه به صحت اذان و اقامه ضرر نمى رساند؟ و اگر جايز نيست آيا بايد از سر بگيرد يا مى تواند به آن چه گفته شده اکتفا کند؟
جواب :
حرف زدن با ديگران در بين اجزاى اذان و اقامه جايز است، اگرچه مکروه است و اگر در حال اقامه باشد اعاده ى آن، مستحب است و اگر خيلى طول دهد که صورت اذان و اقامه به هم بخورد، از سر بگيرد.
قرآن خواندن يا دعا در بين اذان و اقامه
سوال 354 :
فاصله انداختن در بين بخش هاى اذان به وسيله ى قرآن يا دعا تا چه حدّ جايز است؟
جواب :
اگر خيلى طولانى نباشد، جايز است.
کفايت اذان و اقامه براى کسى که نماز را قطع مى کند
سوال 355 :
کسى براى نماز خود اذان و اقامه گفته است، در اوّل نماز برايش شک بين يک و دو پيش مى آيد و بعد از تفکّر، نماز را قطع مى کند. آيا مى تواند به اذان و اقامه ى گفته شده اکتفا کند يا فاصله ايجاد شده، به صحت اذان ضرر مى رساند؟
جواب :
همان اذان و اقامه کافى است.
اذان و اقامه غير امام در جماعت
سوال 356 :
آيا اذان و اقامه شخص ديگرى غير از امام، در نماز جماعت کافى است؟
جواب :
اگر امام جماعت اذان و اقامه ى شخص ديگرى را بشنود براى نماز کافى است، اگرچه بهتر آن است که خودش بگويد و ثواب آن چند برابر است.
اضافه کردن شهادت به عصمت و مقام حضرت زهرا يا امامان ـ عليهم السّلام ـ
سوال 357 :
آيا مى توان شهادت به عصمت و مقام حضرت زهرا ـ عليهاالسّلام ـ يا امامان ديگر ـ عليهم السّلام ـ را در اذان اضافه کرد؟
جواب :
آن را در ضمن صلوات يا دعاى صحيح مندرج کرده و بگويد.
شهادت ثالثه
سوال 358 :
گفتن شهادت ثالثه (علىٌّ ولىّ اللّه ) در اذان و اقامه و تشهّد به اميد ثواب چه طور است؟
جواب :
در اذان و اقامه مانعى ندارد و در تشهّد احتياط اين است که مقصود خود را در صلوات دوّمى بياورد: مانند «اللّهم صلّ على محمّد و آله الاوصياء الائمة الاثنى عشر...».
اذان ديگرى غير از اذان نماز و اعلام وقت
سوال 359 :
آيا به غير از اذان اعلام وقت و اذان و اقامه ى نماز، اذان ديگرى نيز هست يا خير؟
جواب :
مستحب است اذان در گوش راست مولود (نوزاد) و اقامه در گوش چپ او و نيز مستحب است اذان گفتن در گوش سيّى ء الخُلق و فرد بد اخلاق، اگرچه بداخلاقى او براى ترک خوردن گوشت تا چهل روز باشد و بهتر، اذان گفتن در گوش راست او است، و حکايت اذان هم مستحب است.
گفتن اذان و اقامه در نماز احتياط
سوال 360 :
در نماز احتياط که اذان و اقامه ندارد، اگر کسى عمدا يا اشتباهى آن ها را بگويد، نماز او چه حکمى دارد؟
جواب :
سهوا اشکال ندارد، به خلاف عمد.
استقبال در اذان و اقامه
سوال 361 :
معنى «استقبال در اذان و اقامه» چيست؟ آيا «استقبال» در اذان و اقامه شرط است يا خير؟
جواب :
استقبال يعنى رو به قبله بودن، و در اذان و اقامه مستحب است.
اشتباه مؤذن در گفتن اذان پيش از دخول وقت
سوال 362 :
اگر مؤذّنى، به اشتباه، قبل از وقت اذان بگويد و سپس به اشتباهش پى ببرد، آيا لازم است به مردم اطلاع دهد يا خير؟
جواب :
در صورت امکان تذکّر بدهد.
اذان راديو و تلويزيون
سوال 363 :
آيا اذانى که از راديو و تلويزيون جمهورى اسلامى پخش مى شود، براى اطمينان يافتن از حصول وقت نماز کفايت مى کند يا خير؟
جواب :
حصول اطمينان مربوط به خود مکلّف است.
حرف زدن بعد از اذان و قبل از اقامه
سوال 364 :
بعد از اتمام اذان و قبل از اقامه، آيا مى توان با ديگران صحبت کرد؟
جواب :
بله، مى توان مگر در نماز صبح که مکروه است.
اذان کودک نابالغ در نماز جماعت
سوال 365 :
کودکى که هنوز به سن تکليف نرسيده است، آيا مى تواند اذان نماز جماعت بگويد يا خير؟
جواب :
طفل اگر مميّز باشد، اکتفا به اذان او براى جماعت مى شود.
گفتن اذان توسط عدّه ى زيادى به طور هم زمان
سوال 366 :
اگر در نماز جماعتى هم زمان با مؤذّن بقيه افراد حاضر در مسجد شروع به اذان گفتن بکنند، به گونه اى که به نظر برسد همگى به طور دسته جمعى مشغول اذان گفتن هستند، آيا اين امر اشکالى به اذان نماز وارد مى کند يا خير؟
جواب :
خير.
اذان امام جماعت، اگر هيچ اذانى را نشنيده باشد
سوال 367 :
اگر امام جماعت، اذان اعلام وقت و اذان نماز جماعت را به دليل دير رسيدن به مسجد نشنود، آيا بايد خود اذان بگويد يا لازم نيست؟
جواب :
اگر امام نشنيده ولو مأمومين شنيده باشند، براى امام جماعت کافى نيست.
کفايت اذان و اقامه امام جماعت از اذان و اقامه مأمومين
سوال 368 :
آيا اذان و اقامه اى که توسط امام جماعت گفته مى شود، از اذان و اقامه مأمومين کفايت مى کند؟
جواب :
بله، کفايت مى کند، هر چند نشنيده باشند.
کفايت اذان و اقامه نماز جماعت براى نماز فرادا
سوال 369 :
اگر در مسجدى، توسط امام جماعت اذان و اقامه گفته شود و فرد ديگرى بخواهد نماز را فرادا بخواند، مى تواند به اذان و اقامه امام اکتفا کند، يا خود نيز بگويد؟
جواب :
اکتفا مى کند. (به مسأله ى 762 رساله رجوع شود.)
سخن گفتن در بين اقامه
سوال 370 :
آيا سخن گفتن بين اقامه اشکال دارد؟
جواب :
کراهت دارد و در اين صورت اعاده ى آن مستحب است.
اذان راديو و تلويزيون به صورت زنده و يا غير آن
سوال 371 :
اگر نمازگزار صداى اذانى که از راديو و تلويزيون به صورت زنده و مستقيم پخش مى گردد بشنود، مى تواند به آن اکتفا کرده و فقط اقامه بگويد؟ اگر به صورت غيرزنده پخش شود، چه طور؟
جواب :
با فرض اين که مثل پخش بلندگو است، اکتفاى به آن مانعى ندارد؛ ولى اگر اين گونه نباشد، بى اثر است.