مسائل دفن و نبش و تعمير قبر
سوال 218 :
آيا دفن کردن ميّت در قبرى که شخصى در آن ساليان پيش دفن شده است ـ با احتمال قوى به اينکه ميّت اولى از بين رفته و تنها استخوانهايش باقيمانده است ـ جايز است يا خير؟
جواب :
دفن ميّت در قبر شخص ديگر در صورتى که مستلزم نبش قبر و ظهور جسد و هتک حرمت باشد جايز نيست و تا علم حاصل نشود که استخوانهاى صاحب قبر پوسيده شده و به خاک تبديل شده نبش قبر او جايز نيست. بلى، اگر نبش قبر محقق شد گرچه عصياناً، دفن ميت ديگرى در قبر او منع شرعى ندارد، بلکه مکروه است.
سوال 219 :
شخصى دفن شده و ظاهراً در اثر ضربه و تجاوز از دنيا رفته، آيا جايز است
(صفحه74)
نبش قبر کنند و جنازه را جهت تعيين علّت مرگ معاينه کنند؟
جواب :
در صورتى که اثبات حق متوقف بر نبش باشد مانعى ندارد.
سوال 220 :
ملاک در حرمت نبش قبر ميت چيست؟
جواب :
ملاک حرمت نبش قبر ظاهر شدن جسد ميت يا هتک شدن حرمت او مى باشد. پس اگر مقدارى از خاک قبر را بردارند و جسد ظاهر نشود و عرفاً هم صدق هتک نکند، نبش محقق نشده و حرام نيست. خلاصه، مدار در حرمت نبش محرّم ظاهر شدن جسد يا صدق هتک است که ممکن است اين دو با هم جمع شوند و ممکن است ظهور تنها سبب باشد يا هتک تنها باشد.
سوال 221 :
قبرى است دو طبقه که در طبقه تحتانى آن خانمى دفن شده است آيا مى توان در طبقه فوقانى آن مردى که هيچگونه محرميتى با آن خانم ندارد دفن کرد؟
جواب :
اگر مستلزم نبش قبر ميت طبقه پايين نباشد مانعى ندارد.
سوال 222 :
مقبره اى در يکى از روستاهامعروف به پير غيب پيدا شده و سالمندان مى گويند داراى ساختمان بوده ولى شجره نامه ندارد آيا احداث ساختمان بر روى آن مانعى ندارد؟
جواب :
اگر افراد مزبور اطمينان دارند که صاحب قبر از امامزادگان صالح مى باشد مانعى ندارد ساختمان روى قبر او احداث شود.
سوال 223 :
آيا زينت کردن قبر از سنگهاى مرمر سفيد يا سياه اشکال دارد؟
جواب :
حرام نيست.
سوال 224 :
قبرستانى در اثر جاده و فضاى سبز از بين رفته و قبرى کنار جوى آب پيدا شده و طورى است که موجب اهانت به او مى شود آيا جايز است نبش باقيمانده قبر و بردن به قبرستان عمومى؟
جواب :
اگر تغيير جوى آب امکان نداشته باشد در فرض مذکور جايز است انتقال داده شود.
(صفحه75)
سوال 225 :
شخصى وصيت کرده بعد از فوت از محل مدفون به اعتاب مقدسه حمل شود آيا جايز است؟
جواب :
به نظر اينجانب نبش قبر جهت حمل به مشاهد مشرّفه خلاف احتياط است هرچند وصيت کرده باشد. بلى اگر وصيت کرده که جنازه اش را قبل از دفن به مشاهد مشرفه منتقل کنند و عمداً يا به هرجهتى برخلاف وصيت او عمل شده است. جايز بلکه واجب است قبر را نبش و جنازه را به محل مورد وصيت منتقل کنند. مگر اينکه بدن فاسد شده باشد; يا نبش مستلزم هتک باشد.