خريد و فروش و تعويض خانه
سوال 663 :
اينجانب با پول خمس داده، خانه مورد نياز خود را خريدارى کردم. اکنون بعد از گذشت دو سال مى خواهم خانه بزرگتر خريدارى کنم، آيا پس از فروش خانه اول بايد خمس قيمت آن را بپردازم؟
جواب :
اصل پول خانه که خمس آن را داده ايد، بعد از فروش خمس ندارد. و ترقى قيمت آن اگر در همان سال فروش به مصرف خانه مورد نياز برسد خمس
(صفحه171)
ندارد. ولى اگر سال بر آن بگذرد و مصرف مؤونه نشود خمس دارد.
سوال 664 :
شخصى خانه اى جديد خريده است و براى پرداخت قيمت آن، خانه سابق خود را فروخته است، آيا به پول آن خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب :
اگر خانه جديد را براى سکونت خود خريده است و در خانه سابق هم سکونت داشته است، خمس ندارد.
سوال 665 :
کارمندى به شهرستان ديگر منتقل شده است، به همين جهت خانه خود را مى فروشد تا در شهر جديد خانه اى خريدارى کند، آيا به پول حاصل از فروش خانه اوّل خمس تعلق مى گيرد؟
جواب :
در فرض مذکور لازم نيست خمس پول فروش خانه را بدهد.
سوال 666 :
اگر کسى خانه کوچکتر خود را با خانه اى بزرگتر تعويض کند و تفاوت قيمت آن را از درآمد سال خود بپردازد، آيا خمس به آن تعلّق مى گيرد؟
جواب :
در صورتى که خانه بزرگتر مطابق شأن او باشد، خمس ندارد.
سوال 667 :
اگر کسى خانه بزرگ خود را با خانه ديگرى تعويض کرده و مقدارى پول نيز دريافت کند، آيا به اين پول خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب :
اگر خانه اوّل را از درآمد سالهاى قبل خريده باشد بايد بلافاصله خمس اين پول را بپردازد. و اگر از پول مخمس خريدارى کرده پولى که دريافت کرده جزء درآمد امسال اوست.
سوال 668 :
فرزند اينجانب قرار است جهت تحصيل چند سال به شهر ديگرى برود، آيا به خانه اى که براى استفاده او در آن شهر خريدارى مى کنم، خمس تعلق مى گيرد؟
جواب :
اگر به گونه اى باشد که عرفاً مورد نياز او و در شأن اوست، تا زمانى که از آن استفاده مى کند خمس ندارد.
سوال 669 :
شخصى منزل مسکونى خود را که چند سال قبل با پول مخمس و مبلغى قرض تهيه کرده، به علت تنگدستى مى فروشد که هم بدهکارى خود را بپردازد و هم مبلغى از
(صفحه172)
آن را سرمايه کسب قرار دهد، آيا بايد خمس قيمت اضافى منزل را بپردازد؟
جواب :
خمس قيمت اضافى در صورتى لازم است که سال خمسى وى برسد و مصرف نشده است.
سوال 670 :
خانه اى را براى استفاده شخصى، از درآمد سال خريدارى کردم، ولى فروشنده گفته است 3 ماه بعد خانه را تخليه مى کنم. حال سال خمسى اينجانب رسيده است، ولى هنوز خانه در دست فروشنده است و من نتوانسته ام از آن استفاده کنم، آيا به اين خانه خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب :
اگر مورد نياز شما بوده خمس ندارد. مگر اينکه مدت تحويل منزل به اندازه اى طولانى باشد که عرفاً جزء مؤونه سال خمسى بحساب نيايد.
سوال 671 :
اينجانب در اداره اى بکار مشغولم، از طرف اداره مذکور خانه اى در اختيارم گذارده شده است. ولى چون خانه شخصى ندارم از درآمد سال خود خانه اى تهيه کرده ام تا پس از بازنشستگى از آن استفاده کنم، آيا به اين خانه خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب :
چون فعلا مورد احتياج نيست، خمس دارد.
سوال 672 :
شخصى منزل مسکونى مورد نياز خود را مى فروشد و پول آن را به عنوان تضمين قرارداد خريد خانه مى گذارد و يا نزد خود نگه مى دارد تا موقع مناسب خانه مناسب با شأن خود بخرد، آيا اين پول متعلّق خمس مى شود؟
جواب :
اگر منزل خود را فروختيد، پول آن جزء درآمد سال شما واقع مى شود که اگر تا آخر سال صرف تهيه منزل يا مؤونه ديگر شد خمس ندارد و الاّ بايد خمس آنرا بپردازيد.