احکام قسم
سوال 1 :
دو نفر دوست مرتکب عمل زشتى شدند يکى آنها توبه کرد و قسم ياد کرد به ترک آن لکن دوست ديگر آن را وادار به همان عمل زشت نمود و تهديد کرد که اگر اجابت نکنى خودکشى مى‌کنم آيا شکستن قسم براى او جايز است يا خير و آيا کفّاره دارد ؟
جواب :
شکستن قسم جايز نيست و در صورتى که قسم شرعى باشد و مخالفت کند، موجب کفّاره است و اينگونه تهديدها، نمى‌تواند مجوّز شکستن قسم باشد .
سوال 2 :
قسمهايى که از روى ناراحتى يا عصبانيت خورده مى‌شود آيا عمل به آنها واجب و ترکش کفّاره دارد ؟
جواب :
عمل به آن واجب نيست .
سوال 3 :
قسم خوردم که کفّاره روزه قسمهاى گذشته را که شکسته‌ام بگيرم لکن در بين روزه با همسرم مجامعت کردم، آيا ادامه کفّاره صحيح است يا خير و آيا عمل بنده از روى اضطرار بوده يا نه و نيز قسم شکسته شده، چه حکمى دارد ؟
جواب :
چون روزه بابت کفّاره قسم بوده اقوى بنظر ما آن است که اگر وظيفه‌اش روزه بوده بايد مجدّداً سه روز روزه را از سر بگيرد و جهت کفّاره قسم دوّم که شکسته است نيز بايد سه روز روزه ديگر بگيرد و صدق عرفى اضطرار، در اينگونه موارد مشکل است .
سوال 4 :
شخصى قسم خورده، آيا پدر تنها مى‌تواند قسم فرزند را به هم بزند، جدّ و حاکم شرع چطور ؟ همچنين آيا شوهر مى‌تواند قسم زن را به هم بزند ؟
جواب :
پدر و جدّ و زوج، مى‌توانند قسم فرزند و همسر خود را بر هم بزنند ولى در حاکم شرع در جائى که تشخيص دهد لزوم به هم زدن را، بايد به صورت اعمال ولايت باشد .
سوال 5 :
آيا کفّاره روزه حنث قسم که سه روز است بايد پشت سر هم انجام شود يا لازم نيست ؟
جواب :
توالى شرط نيست .
سوال 6 :
آيا اگر شخصى بگويد به قرآن من چنين نکرده‌ام يا مى‌کنم اين صيغه قسم حساب مى‌شود ؟
جواب :
به اينگونه قسمها، قسم شرعى صدق نمى‌کند .
متفرّقات
سوال 1 :
فرموده‌اند متعلّق نذر بايد رجحان داشته باشد چنانچه کسى قسم بخورد و به زنش بگويد اگر به جايى که من راضى نيستم بروى تو را خواهم زد آيا اين قسم منعقد مى‌شود و در صورت انعقاد چقدر بايد زن را بزند ؟
جواب :
انعقاد چنين قسمى مورد اشکال است .
سوال 2 :
اگر کسى قسم خورد يک ماه پشت سر هم مثلاً روزه بگيرد اگر در بين مانعى پيش آمد وظيفه او در مقابل قسمى که خورده چيست ؟
جواب :
اگر ماه مشخّصى را معيّن کرده و مانع شرعى يا مانعى که عرف آن را مانع مى‌داند پيش آيد که نتواند در آن وقت معيّن روزه بگيرد نگرفتن روزه باعث حنث قسم نمى‌شود و کفّاره هم ندارد و اگر ماه معيّنى نيست بلکه مطلق قسم خورده و مانعى پيش آيد بايد در وقت ديگرى يک ماه متوالى روزه بگيرد گرچه قبل از مانع هم روزهائى را روزه گرفته باشد و اگر مانع سفر باشد و قسم به صورتى خورده که هم در سفر و هم در حضر بتواند روزه بگيرد در اين صورت بايد در سفر هم روزه بگيرد و سفر مانع نيست و اگر قسم را به طور مطلق خورد سفر مانع است و بايد بعد از سفر يک ماه متوالى هم روزه بگيرد .
سوال 3 :
اينجانب که مشغول تحصيل بوده و تا مقطع دانشگاه رسيده‌ام پدرم قسم ياد کرده که ديگر نگذارد به تحصيل ادامه دهم آيا پدرم مى‌تواند قسمش را عمل نکند ؟
جواب :
انعقاد اينگونه قسمها خالى از اشکال نيست و لذا نبايد به قسم عمل کند و عمل نکردن آن موجب کفّاره نيست .
سوال 4 :
آيا قسم خوردن به کتابت هم محقّق مى‌شود ؟
جواب :
به نظر ما قسم به کتابت مورد اشکال است .