ثبوت وصيت
سوال 9 :
- هيچ يک از ما وارثين از وصيت نامه پدرمان اطلاع نداشته‌ايم ولى بعد از فوت او وصيت نامه‌اى به دست آمده که معلوم مى‌شود او در غياب ما به شهر قم آمده و آن را نوشته است ولى ما از نظر عمل به آن مشکوک هستيم چون مورد قبول دو تن از دختران و يک پسر که نامش در وصيت نامه ذکر شده نمى‌باشد لذا تقاضا داريم که بفرماييد آيا با اينکه فرزندان همه کبير بوده‌اند صلح صحيح است يا خير و صلح در غياب فرزندان کبير از نظر شرع چگونه است؟ ناگفته نماند که متوفى غير از يک خانه و دو قطعه باغ ذکر شده در وصيت نامه اموال ديگرى نداشته در هر صورت عمل شرعى اين وصيت نامه را مرقوم فرماييد؟
جواب:
- شخص در حيات خودش مى‌تواند هرگونه تصرفى در مال خودش مى‌تواند هرگونه تصرفى در مال خودش بکند و صلح او به بعض اولاد موقوف به رضايت بقيه نيست و وصيت نامه اعتبار شرعى ندارد مگر آنکه موجب اطمينان به وصيت شود.
سوال 10 :
- ملکى از مادرم به من به ارث رسيده که بين خود و برادرم تقسيم کرديم، برادرم در سال گذشته فوت کرد دو قطعه زمين اکنون متعلق به فرزندان برادرم مى‌باشد. ولى دو ماه قبل پسر دائى اظهار داشت که مادر شما وصيت نمود که اين ملک را بعد از من وقف کنيد با اينکه مدت سى و پنج سال است که اين موضوع را نگفته و اجاره زمين را هم هميشه به برادرم مى‌داد حتى خود برادرم هم براى يک بار هم که شده اظهار نکرد که زمين وقف است و در تقسيم سهم وى قرار گرفته لطفا نظر خود را در اين زمينه
استفتاءات، ج2، ص: 408
بيان فرماييد؟
جواب:
- در فرض مذکور زمين محکوم به ملکيت است براى ورثه و تا دعواى وصيت به طريق شرعى ثابت نشود وقف کردن زمين لازم نيست.
سوال 11 :
- پدر مادرم فوت مى‌کند و زمينهايى از او به مادرم و برادرانش به ارث مى‌رسد و من سه ساله بوده‌ام که مادرم هم فوت کرده اما تا چندى قبل اين زمينها را تقسيم نکرده بودند و الآن که تقسيم کرده‌اند به ما مى‌گويند که وصيتنامه داريم که به خواهرتان مبلغ صد تومان پول و مقدارى زمين (که به نسبت زمينهاى آنها بسيار کمتر است) بدهيد در صورتى که وصيتنامه را ما نديده‌ايم ولى خودشان مى‌گويند بيست و هفت سال پيش نوشته شده آيا اين وصيتنامه بعد از بيست و هفت سال به اين صورت قابل اجرا است؟
جواب:
- اگر وصيت محرز است شرعا بايد به آن عمل شود. و بعد از عمل به وصيت در ثلث ترکه باقى ترکه بايد بين تمام ورثه مطابق قانون ارث تقسيم شود.
سوال 12 :
- شخصى چون خودش سواد نداشت به ديگرى گفت که: شما براى من وصيّت بنويس به اين شرح: "يک حج بلد براى من بفرستند و بقيّه زمين را وقف کردم و اثاثيه منزل و خود منزل را مظالم عباد بدهند" سپس همان شخص را وصىّ خود قرار داد و اثر انگشت خويش را بر وصيّت نامه نهاد، وصىّ چون در رساله ديد که مهر و امضاء شخص وصيّت کننده صحيح است، ديگر به
استفتاءات، ج2، ص: 409
استفتاءات ج2 419 س 32 ..... ص : 418
فکرش نرسيد که شهود بگيرد و وصيّت‌نامه همانطور مانده است؛ آيا به اين وصيّت نامه مى‌شود عمل کرد؟
جواب:
- اگر محرز است شرعا که وصيت کرده، نافذ است و بايد به آن عمل شود، هر چند شاهد نگرفته باشد.
سوال 13 :
- وصيّت‌نامه‌اى که فاقد امضاى موصى و يا شاهدان عادل باشد و در آن به بيش از ثلث وصيّت شده باشد در حال مرض موت چگونه است؟
جواب:
- نوشته ميزان نيست اگر اطمينان به وصيّت حاصل باشد ولو در حال مرض موت در ثلث نافذ است.