نجاسات
مسأله 84 :
نجاسات ده چيز است: اوّل: بول، دوم: غائط، سوم: منى، چهارم: مردار، پنجم: خون، ششم و هفتم: سگ و خوک، هشتم: کافر، نهم: شراب، دهم: فقّاع.
بول و غائط
مسأله 85 :
بول و غائط انسان و هر حيوان حرام گوشتى که خون جهنده دارد که اگر رگ آن را ببرند، خون از آن جستن مى‌کند، نجس است، و بنابر احتياط واجب بايد از بول و غائط حيوان حرام گوشتى که خون جهنده ندارد اجتناب کرد. ولى فضله حيوانات کوچک مثل پشه و مگس که گوشت ندارند پاک است.
مسأله 86 :
فضله پرندگان حرام گوشت، پاک است؛ اگرچه احتياط آن است که از آن اجتناب کرد.
مسأله 87 :
بول و غائط حيوان نجاستخوار، نجس است و همچنين است بول و غائط حيوانى که انسان آن را وطى کرده، يعنى با آن نزديکى نموده و گوسفندى که استخوان آن از خوردن شير خوک، محکم شده است.
منى
مسأله 88 :
منى انسان و حيوانى که خون جهنده دارد، نجس است.
مردار
مسأله 89 :
مردار حيوانى که خون جهنده دارد، نجس است، چه خودش مرده باشد يا به غير دستورى که در شرع معيّن شده، آن را کشته باشند. و ماهى‌چون خون جهنده ندارد، اگرچه در آب بميرد، پاک است.
مسأله 90 :
چيزهايى از مردار مثل پشم، مو، کرک، استخوان و دندان، که روح ندارد پاک مى‌باشد.
مسأله 91 :
اگر از بدن انسان يا حيوانى که خون جهنده دارد و در حالى که زنده است گوشت يا چيز ديگرى را که روح دارد جدا کنند، نجس است.
مسأله 92 :
پوستهاى مختصر لب و جاهاى ديگر بدن که موقع افتادنشان رسيده، اگرچه آنها را بکنند پاک است، ولى بنابر احتياط واجب بايد از پوستى‌که موقع افتادنش نرسيده و آن را کنده‌اند اجتناب نمايند.
مسأله 93 :
تخم مرغى که از شکم مرغ مرده بيرون مى‌آيد، اگر پوست روى آن سفت شده باشد پاک است، ولى ظاهر آن را بايد آب کشيد.
مسأله 94 :
اگر برّه و بزغاله پيش از آن که علفخوار شوند بميرند، پنير مايه‌اى که در شيردان آنها مى‌باشد پاک است، ولى ظاهر آن را بايد آب کشيد.
مسأله 95 :
دواجات روان، عطر، روغن، واکس و صابون که از کشورهاى غير اسلامى مى‌آورند اگر انسان يقين به نجاست آنها نداشته باشد، پاک است.
مسأله 96 :
گوشت، پيه و چرمى که در بازار مسلمانان فروخته شود پاک است، و همچنين است اگر يکى از اينها در دست مسلمان باشد، ولى اگر بدانند آن مسلمان از کافر گرفته و رسيدگى نکرده که از حيوانى است که به دستور شرع کشته شده يا نه، نجس مى‌باشد.
خون
مسأله 97 :
خون انسان و هر حيوانى که خون جهنده دارد، يعنى حيوانى که اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن مى‌کند، نجس است؛ پس خون حيوانى که مانند ماهى و پشه خون جهنده ندارد، پاک مى‌باشد.
مسأله 98 :
اگر حيوان حلال گوشت را به دستورى که در شرع معيّن شده بکشند و خون آن به مقدار معمول بيرون آيد، خونى که در بدنش مى‌ماند، پاک است، ولى اگر به علّت نفس کشيدن يا به واسطه اين که سر حيوان در جاى بلندى بوده خون به بدن حيوان برگردد، آن خون نجس است.
مسأله 99 :
خونى که در تخم مرغ مى‌باشد نجس نيست، ولى خوردن آن جايز نيست و اگر خون را خارج کنند، بقيه پاک است.
مسأله 100 :
خونى که گاهى موقع دوشيدن شير ديده مى‌شود نجس است و شير را نجس مى‌کند.
مسأله 101 :
خونى که از لاى دندانها بيرون مى‌آيد، اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاک است و فرو بردن آب دهان در اين صورت اشکال ندارد.
مسأله 102 :
خونى که بواسطه کوبيده شدن، زير ناخن يا زير پوست مى‌ميرد، اگر طورى شود که ديگر به آن خون نگويند، پاک است و اگر به آن خون بگويند در صورتى که ناخن يا پوست سوراخ شود اگر مشقّت ندارد بايد براى وضو و غسل خون را بيرون آورند و اگر مشقّت دارد بايد اطراف آن را به طورى که نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزى مثل پارچه، بر آن بگذارند و روى پارچه دست تر بکشند.
مسأله 103 :
اگر انسان نداند که خون، زير پوست مرده يا گوشت بواسطه کوبيده شدن به آن حالت در آمده، پاک است.
مسأله 104 :
اگر موقع جوشيدن غذا ذرّه‌اى خون در آن بيفتد، تمام غذا و ظرف آن نجس مى‌شود و جوشيدن، حرارت و آتش، پاک کننده نيست.
مسأله 105 :
زردابه‌اى که در حال بهبودى زخم در اطراف آن پيدا مى‌شود، اگر معلوم نباشد که با خون مخلوط است، پاک مى‌باشد.
سگ و خوک
مسأله 106 :
سگ و خوکى که در خشکى زندگى مى‌کنند حتّى مو و استخوان و پنجه و ناخن و رطوبتهاى آنها نجس است ولى سگ و خوک دريايى پاک است.
کافر
مسأله 107 :
کافر يعنى کسى که منکر خدا است، يا براى خدا شريک قرار مى‌دهد، يا بت مى‌پرستد، يا دشمن حضرت خاتم الانبياء محمّد بن عبداللَّه(ص) و اهل بيت باشد؛ نجس است. و نيز کسى که ضرورى دين يعنى چيزى را که مثل نماز و روزه مسلمانان جزء دين اسلام مى‌دانند منکر شود، چنانچه بداند آن چيز ضرورى دين است و انکار آن چيز برگردد به انکار خداوند و يا دشمنى با پيامبر(ص) و اهل بيت(ع)، نجس مى‌باشد. و اهل کتاب يعنى يهود، نصارى و مجوس ذاتاً طاهرند و لزوم اجتناب از آنها به خاطر پرهيز نکردن آنها از خوردن شراب و گوشت خوک و ساير نجاسات است.
مسأله 108 :
تمام بدن کافر حتّى مو و ناخن و رطوبتهاى او نجس است.
مسأله 109 :
اگر پدر و مادر و جدّ و جدّه بچّه نابالغ کافر باشند آن بچّه هم نجس است و اگر يکى از اينها مسلمان باشد بچّه پاک است.
مسأله 110 :
کسى که معلوم نيست مسلمان است يا نه پاک مى‌باشد ولى احکام ديگر مسلمانان را ندارد، مثلاً نمى‌تواند زن مسلمان بگيرد و نبايد در قبرستان مسلمانان دفن شود.
مسأله 111 :
اگر کسى به پيامبر(ص) و دوازده امام(ع) و حضرت فاطمه زهرا(ع) دشنام دهد، کافر و نجس مى‌شود.
شراب
مسأله 112 :
شراب و هر چيزى که انسان را مست مى‌کند، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است، و اگر مثل بنگ و حشيش، روان نباشد اگرچه چيزى در آن بريزند که روان شود، پاک است.
مسأله 113 :
الکل صنعتى که براى رنگ کردن در و ميز و صندلى و مانند اينها به کار مى‌برند اگر انسان نداند از چيزى که مست کننده و روان است درست کرده‌اند، پاک مى‌باشد.
مسأله 114 :
اگر انگور و آب انگور به خودى خود جوش بيايد، حرام، ولى‌نجس نيست مگر آن که معلوم شود که مست کننده است و اگر بواسطه پختن جوش بيايد خوردنش حرام است ولى نجس نيست.
مسأله 115 :
خرما و مويز و کشمش و آب آنها اگر جوش بيايند، پاک و خوردن آنها حلال است.
فقّاع
مسأله 116 :
فقّاع که از جو گرفته مى‌شود و به آن آبجو مى‌گويند نجس است، ولى آبى که به دستور طبيب از جو مى‌گيرند و به آن «ماء الشّعير»گويند پاک مى‌باشد.
عرق جنب از حرام
مسأله 117 :
عرق جنب از حرام، نجس نيست، ولى احتياط مستحب آن است که با بدن يا لباسى که به آن آلوده شده، نماز نخوانند.
مسأله 118 :
اگر انسان در موقعى که نزديکى با زن، حرام است مثلاً در روزه ماه رمضان با زن خود نزديکى کند حکم عرق جنب از حرام را ندارد.
مسأله 119 :
اگر جنب از حرام، به واسطه تنگى وقت، عوض غسل، تيمّم نمايد و بعد از تيمّم و خواندن نماز عرق کند بنابر احتياط مستحب از عرق خود در نماز اجتناب نمايد، ولى اگر به واسطه عذر ديگر تيمّم کند، اجتناب لازم نيست.
مسأله 120 :
اگر کسى از حرام جنب شود و بعد با حلال خود نزديکى کند يا اوّل با حلال خود نزديکى کند و بعد از حرام جنب شود، احتياط مستحب آن است که از عرق خود در نماز اجتناب کند.
عرق شتر نجاستخوار
مسأله 121 :
عرق شتر نجاستخوار و هر حيوانى که به خوردن نجاست انسان عادت کرده، اگرچه پاک است ولى نماز خواندن با آن جايز نيست.