احکام نبش قبر (آیت الله سید محمد حسینی شاهرودی)

نبش قبر

مسأله 648 :

نبش قبر مسلمان، يعنى شکافتن قبر او اگر چه طفل يا ديوانه باشد حرام است، ولى اگر بدنش از بين رفته و خاک شده باشد اشکال ندارد.

مسأله 649 :

نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سالها بر آن گذشته باشد حرام است.

مسأله 650 :

شکافتن قبر در چند مورد حرام نيست: اول آنکه ميت در زمين غصبى دفن شده باشد و مالک زمين راضى نشود که در آنجا بماند. دوم آنکه کفن يا چيز ديگرى که با ميت دفن شده غصبى باشد و صاحب آن راضى نشود که در قبر بماند و همچنين است اگر چيزى از مال خود ميت که بورثه او رسيده با او دفن شده باشد و ورثه راضى نشوند که آن چيز در قبر بماند، ولى اگر وصيت کرده باشد که دعا يا قرآن يا انگشترى را با او دفن کنند، براى بيرون آوردن اينها نمى توانند قبر را بشکافند. سوم آنکه ميت بى غسل يا بى کفن دفن شده باشد، يا بفهمند غسلش باطل بوده، يا به غير دستور شرع کفن شده، يا در قبر او را رو به قبله نگذاشته اند. چهارم آنکه براى ثابت شدن حقى بخواهند بدن ميت را ببينند. پنجم آنکه ميت را در جائى که بى احترامى به اوست مثل قبرستان کفار يا جائى که کثافات و خاکروبه مى ريزند دفن کرده باشند. ششم آنکه براى يک مطلب شرعى که اهميت آن از شکافتن قبر بيشتر است قبر را بشکافند، مثلاً بخواهند بچه زنده را از شکم زن حامله اى که دفنش کرده اند بيرون آورند. هفتم آنکه بترسند درنده اى بدن ميت را پاره کند، يا سيل او را ببرد، يا دشمن بيرون آورد. هشتم آنکه قسمتى از بدن ميت را که با او دفن نشده بخواهند دفن کنند، ولى احتياط واجب آنست که آن قسمت از بدن را طورى در قبر بگذارند که بدن ميت ديده نشود. و جواز نبش در موارد مذکوره در صورتى است که موجب هتک ميت نباشد و چنانچه موجب هتک و بيرون آمدن بوى او يا جدا شدن اعضاى او مثلاً باشد بايد ملاحظه اهم را نمود.