احکام عقد دائم (آیت الله حسین وحید خراسانی)

احکام عقد دائم

مسأله 2476 :

زنى که عقد دائمى شده نبايد بدون اذن شوهر از خانه بيرون رود ، و بايد خود را براى هر لذت مشروعى که او مى خواهد تسليم نمايد ، و بدون عذر شرعى از نزديکى کردن او جلوگيرى نکند ، و اگر اين وظايف را انجام دهد ، تهيهء غذا و لباس و منزل و ساير ما يحتاج زن - بر طبق آنچه متعارف است - بر شوهر واجب است ، و اگر تهيه نکند - چه توانايى داشته باشد يا نداشته باشد - مديون زن است .

مسأله 2477 :

اگر زن در کارهايى که در مسألهء پيش ذکر شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است ، و حق غذا و لباس و منزل و ساير ما يحتاج و همخوابى ندارد ، ولى مهر او از بين نمى رود . مسأله 2478 - مرد حق ندارد زن خود را به خدمت خانه ملزم کند .

مسأله 2479 :

مخارج سفر زن اگر بيشتر از مخارج او در وطن باشد بر شوهر نيست ، مگر سفرى باشد که مخارج آن سفر عرفا نفقهء او باشد ، مانند آن که بيمار باشد و معالجه متوقف بر سفر باشد ، که در اين صورت مخارج سفر به قدر متعارف بر شوهر است ، و همچنين اگر شوهر مايل باشد که زن را به سفر ببرد .

مسأله 2480 :

زنى که خرج او بر شوهر است و شوهر خرج او را نمى دهد مى تواند بعد از مطالبه و امتناع شوهر خرجى خود را بدون اذن از مال او بردارد ، و بنا بر احتياط واجب - اگر ممکن باشد - از حاکم شرع براى برداشتن اذن بگيرد ، و اگر نتواند از مال او بردارد و اجبار او هم به وسيلهء متصدى امور حسبيه ميسر نباشد ، چنانچه ناچار باشد که معاش خود را تهيه کند ، در موقعى که مشغول تهيهء معاش است اطاعت شوهر بر او واجب نيست .

مسأله 2481 :

مرد - بنابر احتياط واجب - در هر چهار شب ، يک شب نزد زن دائمى خود بماند ، ولى اگر دو زن داشته باشد و نزد يکى از آنها يک شب بماند ، واجب است نزد ديگرى نيز يک شب در ضمن چهار شب بماند .

مسأله 2482 :

شوهر نمى تواند بيش از چهار ماه نزديکى با زن دائمى جوان خود را ترک کند ، و همچنين بنابر احتياط واجب در غير زن جوان ، مگر با رضايت زن ، يا آن که نزديکى بر مرد ضررى يا حرجى باشد در صورتى که با ضرر و حرج بر زن مزاحمت نکند ، يا آن که زن ناشزه باشد ، و يا آن که در ضمن عقد بر زن شرط شده باشد که اختيار نزديکى با مرد باشد .

مسأله 2483 :

اگر در عقد دائم مهر را معين نکنند ، عقد صحيح است ، و چنانچه مرد با زن نزديکى کند ، بايد مهر او را مطابق مهر زنهايى که مثل او هستند بدهد ، ولى در متعه چنانچه مهر را معين نکنند ، عقد باطل است .

مسأله 2484 :

اگر موقع خواندن عقد دائم براى دادن مهر مدتى معين نکرده باشند ، زن مى تواند پيش از گرفتن مهر از نزديکى کردن شوهر جلوگيرى کند ، چه شوهر توانايى دادن مهر را داشته باشد و چه نداشته باشد ، ولى اگر پيش از گرفتن مهر به نزديکى راضى شود و شوهر با او نزديکى کند ، ديگر نمى تواند بدون عذر شرعى از نزديکى شوهر جلوگيرى نمايد . متعه ( ازدواج موقت ) مسأله 2485 - متعه کردن زن اگرچه براى لذت بردن هم نباشد صحيح است .

مسأله 2486 :

احتياط واجب آن است که شوهر بيش از چهار ماه نزديکى با متعهء خود را ترک نکند مگر با رضايت او .

مسأله 2487 :

زنى که متعه مى شود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزديکى نکند ، عقد و شرط او صحيح است ، و شوهر فقط مى تواند لذتهاى ديگر از او ببرد ، ولى اگر بعد به نزديکى راضى شود ، شوهر مى تواند با او نزديکى نمايد .

مسأله 2488 :

زنى که متعه شده اگرچه آبستن شود حق خرجى ندارد مگر اين که در ضمن عقد متعه يا عقد لازم ديگر شرط کند .

مسأله 2489 :

زنى که متعه شده حق همخوابى ندارد و از شوهر ارث نمى برد و شوهر هم از او ارث نمى برد ، مگر در صورتى که ارث بردن را شرط کرده باشند که در اين صورت هر که شرط کرده ارث مى برد .

مسأله 2490 :

زنى که به ازدواج موقت در آمده اگرچه نداند که حق خرجى و همخوابى ندارد ، عقد او صحيح است ، و براى آن که نمى دانسته ، حقى بر شوهر پيدا نمى کند .

مسأله 2491 :

زنى که به ازدواج موقت در آمده مى تواند بدون اجازه ء شوهر از خانه بيرون برود ، ولى اگر به واسطهء بيرون رفتن حق شوهر از بين برود ، بيرون رفتن حرام است .

مسأله 2492 :

اگر زنى مردى را وکيل کند که به مدت و مبلغ معين او را براى خود متعه نمايد ، چنانچه مرد او را به عقد دائم خود در آورد ، يا به غير از مدت يا مبلغى که معين شده او را متعه کند ، وقتى آن زن فهميد اگر آن عقد را اجازه کند صحيح و اگر نه باطل است .

مسأله 2493 :

اگر پدر يا جد پدرى براى محرم شدن زنى را براى مدت کمى مثلا يک ساعت براى پسرى که قابليت استمتاع داشته باشد عقد نمايد ، عقد صحيح است ، و پدر يا جد پدرى مى تواند مدت را با مراعات مصلحت و نفع آن پسر به زن ببخشد ، و نيز مى تواند دختر نا بالغى را که قابل تمتع باشد براى محرم شدن در مدت مذکوره به عقد کسى در آورد ، و در هر دو صورت معتبر است که در عقد مفسده اى براى صغير نباشد .

مسأله 2494 :

اگر پدر يا جد پدرى طفل خود را که در محل ديگرى است و نمى داند زنده است يا مرده براى محرم شدن به عقد کسى در آورد ، در صورتى که آن طفل در مدت زوجيت قابل استمتاع باشد ، بر حسب ظاهر محرم بودن حاصل مى شود ، و چنانچه بعد معلوم شود که در موقع عقد آن دختر زنده نبوده ، عقد باطل است و کسانى که ظاهرا محرم شده بودند نامحرمند .

مسأله 2495 :

اگر مرد مدت ازدواج موقت زن را ببخشد ، چنانچه با او نزديکى کرده ، بايد تمام چيزى را که قرار گذاشته به او بدهد ، و اگر نزديکى نکرده واجب است نصف آن را بدهد ، و احتياط مستحب آن است که تمام آن را بدهد

مسأله 2496 :

مرد مى تواند زنى را که متعهء او بوده و مدتش تمام شده يا به آن زن بخشيده ولى عده ء او تمام نشده به عقد دائم خود در آورد يا اين که دوباره متعه نمايد . احکام نگاه کردن مسأله 2497 - نگاه کردن مرد به بدن و موى زن نامحرم - چه با قصد لذت و چه بدون آن ، و چه با ترس وقوع در حرام و چه بدون آن - حرام است ، و نگاه کردن به صورت و دستهاى او اگر به قصد لذت باشد يا ترس وقوع در حرام داشته باشد ، حرام است ، و احتياط مستحب آن است که به صورت و دستها تا مچ - هر چند بدون قصد لذت و ترس وقوع در حرام - نگاه نکند ، و نيز نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام است مگر به جاهايى که سيره ء متشرعه و متدينين بر پوشانيدن آن نيست ، مانند سر و صورت و گردن و دستها و ساق پاها ، که نگاه کردن زن به اين مواضع بدون قصد لذت و ترس وقوع در حرام جايز است .

مسأله 2498 :

زنهايى که اگر آنها را از نپوشيدن بدن خود از نامحرم نهى کنند تأثير در آنها ندارد - چه کافر و چه مسلمان - نگاه کردن به جاهايى از بدن آنها که بحسب متعارف عادت بپوشانيدن آن ندارند در صورتى که قصد لذت و ترس وقوع در حرام نباشد ، جايز است .

مسأله 2499 :

زن بايد موى و بدن خود را از مرد نامحرم بپوشاند ، و نيز صورت و دستها را تا مچ ، در صورتى که قصد نشان دادن داشته باشد و مرد هم به قصد لذت

نظر مى کند ، و همچنين است بنابر احتياط واجب در صورتى که مى داند بيننده به قصد لذت نظر مى کند ، هر چند زن قصد نشان دادن نداشته باشد . و پوشاندن سر و موى از پسر نابالغ واجب نيست مگر در صورتى که موجب هيجان شهوت آن پسر باشد که بنا بر احتياط واجب بپوشاند . مسأله 2500 - نگاه کردن به عورت ديگرى - حتى به عورت بچهء مميزى که خوب و بد را مى فهمد - حرام است ، اگرچه از پشت شيشه يا در آيينه يا آب صاف و مانند اينها باشد ، و زن و شوهر مى توانند به تمام بدن يکديگر نگاه کنند

مسأله 2501 :

مرد و زنى که با يکديگر محرمند ، اگر قصد لذت نداشته باشند مى توانند به تمام بدن يکديگر به جز عورت نگاه کنند .

مسأله 2502 :

نگاه کردن مرد به بدن مرد ديگر ، و زن به بدن زن ديگر به قصد لذت حرام است . مسأله 2503 - نگاه کردن به عکس زن نامحرمى که انسان او را مى شناسد و از زنانى است که اگر او را از نشان دادن خود به نامحرم نهى کنند مى پذيرد ، بنابر احتياط جايز نيست .

مسأله 2504 :

اگر زن بخواهد زن ديگرى يا مردى غير از شوهر خود را تنقيه کند ، يا عورت او را آب بکشد ، بايد چيزى در دست کند که دست آن زن به عورت او نرسد ، و همچنين است اگر مرد بخواهد مرد ديگرى ، يا زنى غير زن خود را تنقيه کند ، يا عورت او را آب بکشد .

مسأله 2505 :

اگر زن ناچار باشد براى معالجه به مرد نامحرم مراجعه کند و مرد هم براى معالجه ناچار باشد که او را نگاه کند و دست به بدن او بزند ، جايز است ، ولى اگر با نگاه کردن بتواند معالجه کند نبايد دست به بدن او بزند ، و اگر با دست زدن بتواند معالجه کند نبايد او را نگاه کند ، و در هر صورت اگر بتواند با دستکش معالجه کند نبايد با دست معالجه نمايد .

مسأله 2506 :

اگر انسان براى معالجه ناچار باشد به شخصى مراجعه کند و آن شخص هم ناچار باشد که در معالجه به عورت او نگاه کند ، بنابر احتياط واجب به وسيلهء آيينه به عورت او نگاه کند ، ولى اگر چاره اى جز نگاه کردن به عورت نباشد يا معالجه با نگاه کردن در آيينه حرجى باشد ، اشکال ندارد .