5ـ جواهري که بواسطه فرو رفتن در دريا به دست مي‌آيد
مسأله 1835 :
اگر به واسطه غوّاصي يعني فرو رفتن در دريا لؤلؤ ومرجان يا جواهري ديگري بيرون آورند، روييدني باشد يا معدني، بنابر احتياط واجب اگر قيمت آن به 18 نخود طلا برسد، بايد خمس آن را بدهند، چه در يک دفعه آن را از دريا بيرون آورده باشند يا در چند دفعه، آنچه بيرون آمده از يک جنس باشد يا از چند جنس، يکنفر آن را بيرون آورده باشد يا چند نفر.
مسأله 1836 :
اگر بدون فرو رفتن در دريا بوسيله اسبابي جواهر بيرون آورد، اگر قيمت آن به 18 نخود طلا برسد بنابر احتياط، خمس بر آن واجب است و اگر از روي آب دريا، يا از کنار دريا جواهر بگيرد، در صورتي بايد خمس آن را بدهد که آنچه را به دست آورده به تنهايي يا با منفعتهاي ديگر کسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.
مسأله 1837 :
خمس ماهي وحيوانات ديگري که انسان بدون فرو رفتن در دريا مي‌گيرد، در صورتي واجب است که به تنهايي يا با منفعتهاي ديگر کسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.
مسأله 1838 :
اگر انسان بدون قصد اين که چيزي از دريا بيرون آورد، در دريا فرو رود واتّفاقاً جواهري به دستش آيد، بايد بنابر احتياط خمس آن را بدهد.
مسأله 1839 :
اگر انسان در دريا فرو رود وحيواني را بيرون آورد ودرشکم آن جواهري پيدا کند که قيمت آن 18 نخود طلا يا بيشتر باشد، چنانچه آن حيوان مانند صدف باشد که نوعاً در شکمش جواهر هست، بايد خمس آن را بدهد و اگر اتّفاقاً جواهر خورده باشد، در صورتي خمس آن واجب است که به تنهايي يا با منفعتهاي ديگر کسب او از مخارج سالش زيادتر باشد، اگرچه احتياط مستحبّ آن است که خمس آن را بدهند.
مسأله 1840 :
اگر در رودخانه‌هاي بزرگ مانند دجله وفرات فرو رود وجواهر بيرون آورد، چنانچه در آن رود خانه جواهر عمل مي‌آيد، بايد خمس آن را‌بدهد.
مسأله 1841 :
اگر در آب فرو رود ومقداري عنبر بيرون آورد که قيمت آن 18 نخود طلا يا بيشتر باشد، بايد خمس آن را بدهد و چنانچه از روي آب يا از کنار دريا به دست آورد، اگر قيمت آن به مقدار 18 نخود طلا هم نرسد، بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1842 :
کسي که کسبش غوّاصي يا بيرون آوردن معدن است اگر خمس آنها را بدهد وچيزي از مخارج سالش زياد بيايد، لازم نيست دوباره خمس آن را بدهد.
مسأله 1843 :
اگر بچه‌اي معدني را بيرون آورد، يا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد، يا گنجي پيدا کند، يا به واسطه فرو رفتن در دريا، جواهري بيرون آورد، وليّ او بايد خمس آنها را بدهد.