تقليد ابتدايى از ميّت
سوال 90 :
با توجه با اين که رجوع به مجتهد، براى به دست آوردن احکام الهى از باب طريقيت است نه اين که خودش موضوعيت داشته باشد و وجوب تقليد از اعلم هم از اين باب است که مطمئن‌ترين طريق براى رسيدن به احکام واقعى است، چگونه است که فقهاى عظام، تقليد ابتدايى را از مجتهد ميّتى مانند علامه حلّى و مقدّس اردبيلى که ممکن است از حيث علم و تقوا، نسبت به فقهاى عظام فعلى بالاتر باشند و اعتماد و اطمينان براى به دست آوردن حکم واقعى از طريق ايشان بيشتر باشد، جايز نمى‌دانند؟
جواب :
براى جواب تفصيلى به کتب استدلالى مراجعه شود ولکن تحقّق چنين امرى (اعلميت از تمامى احياء) در خارج، با توجه به آسان‌تر شدن طريق تحصيل علم، بعيد به نظر مى‌رسد. علاوه بر آن که مرجعيت، فقط براى بيان امور و سوالات جزيى نيست؛ بلکه زعامت دينى نيز مطرح است و لازم است زعيم امّت زنده باشد.
سوال 91 :
تقليد ابتدايى از مجتهد ميّتى که اعلم از فقهاى زنده است، چه صورتى دارد؟ در فرض حرمت، اگر شناخت فقيه زنده اعلم مشکل باشد و موجب عسر و حرج گردد، تقليد ابتدايى از مجتهد ميّتى که اعلم از فقهاى زنده است، جايز است يا خير؟
جواب :
تقليد ابتدايى از ميّت اعلم جايز نيست. اگر حىّ اعلم را تشخيص داد، از او تقليد کند، والاّ از مظنون الأعلميه و اگر آن را هم نتوانست تشخيص دهد، از محتمل الأعلميه در بين فقهاى زنده تقليد نمايد.
سوال 92 :
آيا تقليد ابتدايى از مجتهد ميّت، نظير امام خمينى رحمه‌الله جايز است؟ در صورت اعلميت مجتهد ميّت نسبت به مجتهدين حى، براى کسانى که تازه به تکليف رسيده‌اند، وظيفه چيست؟
جواب :
نمى‌شود ابتدائا از ميّت تقليد کرد، هر چند مجتهد ميّت از مجتهد حى، اعلم باشد.
(26)