مقدمه سوم در پوشش نمازگزار

مقدمه سوم در پوشش نمازگزار

مساءله 1 - واجب است در حال اختيار پوشاندن عورت در نماز و توابع آن از قبيل رکعت احتياط و قضاء اعضاى فراموش شده و همچنين در حال انجام سجده سهو بنابراحتياط و نيز واجب است در نمازهاى مستحبى و اما در نماز ميت واجب نيست هرچند که به احتياط نزديکتر است و در طواف احتياط نيز ترک نشود.

مساءله 2 - اگر در حال نماز در اثر وزيدن باد و يا غفلت از اينکه در نماز است عورتش نمايان شود و يا از اول نماز نمايان بوده و او نمى دانسته نمازش ‍ صحيح است لکن بايد در نماز هرچه زودتر خود را بپوشاند و اگر آن نماز را تمام کند و دوباره بخواند به احتياط نزديک تر است و اگر از ابتداء نماز فراموش کند ستر را و يا پس از اطلاع از اينکه عورتش نمايان بوده فراموش ‍ کند پوشاندن خود را نمازش صحيح است و احتياط در اعاده آن است .

مساءله 3 - عورت مرد که پوشاندنش در نماز واجب است همان قسمتى است از بدن که نظر کردن ديگران به آن حرام است و آن عبارت است ازمخرج غائط و آلت مردى و تخم ها و احتياط واجب آن است که شبه عورت که از پشت لباس نازک پيداست پوشانده شود هرچند که رنگ بشره آن پيدا نباشد و عورت در زن که واجب است در نماز پوشيده شود همه بدن حتى سر و موى اوست به استثناى صورت بمقدارى که در وضوء بايستى شسته شود و دستها تا مچ و پاها تا ساق و بر زن واجب است مقدارى از اطراف موارد استثناء شده را نيز بپوشاند تا يقين کند که تکليف خداى تعالى را انجام داده .

مساءله 4 - بر زن واجب است گردن وزير چانه خود را بپوشاند حتى آن مقدارى که بعد از بستن روسرى در زير گلو پيدا است .

مساءله 5 - کنيز و دختربچه حکم زن آزاد و بالغه را دارد چيزيکه هست برايندو واجب نيست سرو گيس و گردن خود را بپوشاند.

مساءله 6 - پوشاندن عورت از طرف پائين واجب نيست ، بله اگر مکلف لب بام يا پنجره اتاق بطورى ايستاده باشد که اگر کسى در پائين بخواهد نگاه کند عورت او را مى بيند و احتمال هم مى دهد که چنين ناظرى در پائين پيدا شود بنابر احتياط بلکه اقوى اين است که ازسمت پائين نيزخود را بپوشاند هرچند که فعلا ناظرى نباشد و اما پنجره هائى که هرگز احتمال وجود ناظرى در زير آن نمى رود نظير شبکه اى که روى چاه مى اندازند پوشاندن واجب نيست مگر در صورت علم به وجود ناظر.

پوشاندن عورت ازديد نظر و هرچيزى که جلوى ديد را بگيرد حاصل مى شود هرچند که دست خود انسان باشد و يا عورت را گل اندود کند و يا در آب فرو ببرد حتى براى پوشاندن مخرج غائط سرين کافى است و اما پوشاندن براى نماز و آنچه گفته شد حاصل نمى شود حتى براى حال اضطرار کافى نيست و اما پوشاندن بوسيله برگ و گياه و پنبه و پشم بافته نشده اقوى جواز آن است چه در حال اضطرار و چه در حال اختيار هرچند که اکتفاء نکردن به برگ و گياه به احتياط نزديک تر است و ترک اين احتياط سزاوار نيست و اقوى اين است که کسيکه براى خوردن نماز هيچ ساترى ندارد حتى مثل گياه و برگ و امثال آن جائز است طبق دستور برهنگان نماز بخواند هرچند که براى کسيکه دسترس به چيزى دارد که به عورت خود بمالد نزديک تر به احتياط آن است که هم طبق دستور برهنه گان نماز بخواند و هم با ماليدن گل .

مساءله 8 - در ساتر و بلکه جامه نمازگزار چندچيز معتبر است :

اول اينکه پاک باشد مگر چيزهاى کوچکى چون کمربند و جوراب و امثال آن که نمى تواند ساتر عورت باشد و ناپاک بودن آن ضررى ندارد.

دوم اينکه مباح باشد يعنى غصبى نباشد پس نماز خواندن در جامه غصبى با علم به غصبى بودن آن جائز نيست پس اگر غصبى بودن آن را نداند نمازش صحيح است و اما اگر غصبى بودن را فراموش کرده چنان که غاصب خود او بوده باشد احتياط واجب آن است که نمازش را اعاده کند و اگر غاصب ديگرى بوده نمازش صحيح است .

مساءله 9 - در غصبى بودن جامه فرقى نيست بين اين که عين مال و يا منفعتش ‍ غصبى باشد و يا اينکه متعلق حق ديگرى باشد مثلا جامه اى که درملک خود اوست اجاره يا رهن داده باشد و يکى از موارد غصب جامه اى است که خمس و يازکات در آن باشدو نمازگزار نه خمس و يازکات آن جامه را داده باشد و نه از مال ديگر آن را پرداخته باشد.

مساءله 10 - اگر جامه پارچه اى با رنگ غصبى رنگ شده باشد در صورتى که عين آن جوهر به لباس نمانده باشد و آنچه باقى مانده تنها رنگ باشد اقوى آن است که نماز در آن جامه صحيح است و اما اگر عين آن رنگ باقى مانده باشد بنابراقوى نماز صحيح نيست همچنانکه صحيح نبودن نماز در جامه اى که بانخ غصبى دوخته شده اقوى است هر چند که برگرداندن نخ غصبى بصاحبش ممکن نباشد تا چه رسدبه آنجائيکه ممکن باشد.

بله در صورتى که رنگرز ياخياط از ناحيه صاحب جامه مجبور بوده باشد در اين که جامه رارنگ کند و يا بدوزد بدون اينکه مزدى از او دريافت کند اشکالى نيست در اينکه نمازش صحيح است و همچنين اشکالى در صحت نماز نيست در موردى که جامه نمازگذار با آب غصبى شسته و يا چرک آن با صابون غصبى برطرف شودو چيزى از عين صابون با آب غصبى در جامه باقى نماند و ياشخص نمازگذار ديگرى را مجبور کندبه اينکه جامه او را بشويد و او مزد عامل را ندهد.

سوم اينکه لباس نمازگذار اگر حيوانى است از حيوان حلال گوشتى باشد که طبق دستور شرع ذبح شده باشد.

و بنابراين نمازخواندن در پوست تذکيه نشده و در غير پوست از اجزائى که حيات در آن حلول مى کند جائز نيست هرچندکه از حيوانى باشد که مانند ماهى خون جهنده نداشته باشد که در عين پاک بودن آن بنابر احتياط نماز در آن جائز نيست و اما در اجزائيکه حيوة در آن حلول نمى کند مانند پشم و موى و کرک و امثال آن اشکالى ندارد.

آنچه گذشت درباره حيوان حلال گوشت بود اما در حيوان حرام گوشت نماز خواندن جائز نيست هرچند که تذکيه هم شده باشد يعنى طبق دستور شرع ذبح شده باشد و دراين حکم هيچ فرقى ميانه اجزاء آن حيوان نيست همين که حيوات در آن حلول کرده باشديا نه ( همان طور که نماز خواندن در پوست آن جائز نيست ) بلکه برطرف کردن چيزهاى ديگر از آن حيوان مانند آب دهان و موهاى چسبيده به بدن يالباس نمازگذار واجب است هرچند که پاک باشد.

بله اگر مکلف شک کنددرجامه اش و يا در چيزى که بر جامه اش است که آيا از حيوان حرام گوشت است و يا حلال گوشت و آيا اصلا از حيوان است يا نه نماز خواندنش در آن لباس صحيح است و اما اگر شک کند در جزئى که روح در آن حلول کرده در اينکه آيا از حيوانى است که طبق دستور شرع ذبح شده يا نه مگر بعد از آنکه احراز کند که تذکيه شده است ، بله اگر چنين چيزى را از دست مسلمان گرفته و يا از بازار مسلمين خريده باشد و نداند که از دست کفار بدست مسلمان و يا به بازار مسلمين رسيده و يا اگر مى داند احتمال دهد که مسلمانى که آن را در دست دارد تحقيق کرده و سپس ‍ خريده مى تواند با آن نماز بخواند بشرطى که به آن مسلمان معامله تذکيه نشده با آن کرده باشد بنابر احتياط.

مساءله 11 - نماز خواندن در موم و عسل و حرير مخلوط و اجزائى از پشه و کيک و زنبور و امثال آن از حشراتى که گوشت ندارند اشکال ندارد و همچنين در صدف .

استثناء شده از حيوانات حرام گوشت جزو سنجاب بنابر اقوى چيزى که هست خوب است احتياط در دومى ترک نشود و اما چيزى که امروز آن را خز مى نامند و معلوم نيست که واقعا خز است و يا خز مصنوعى است نماز خواندن در آن اشکال ندارد هر چند که اجتناب از آن به احتياط نزديک تر است .

مساءله 13 - فضلات انسان از قبيل ، موى او و آب دهانش و شير پستانش با اينکه حيوانى است حرام گوشت ضررى به نماز نمى زند حال چه اينکه از خون نمازگذار باشد و يا از ديگران پس موئى که به موى سر خود وصل مى کنند چه از مرد باشد و چه از زن اشکال ندارد.

چهارم اينکه ساتر مرد نمازگذار و بلکه مطلق پوشش او چه ساتر باشد و چه زائد بر ساتر از جنس طلا نباشد هرچند که زيور آلات از قبيل انگشتر و امثال آن باشد بلکه در غير نماز نيز براى مرد حرام است .

مساءله 14 - محکم کردن دندان با طلا اشکال ندارد بلکه روکش کردن آن و ساختن دندان از طلا نيز بى اشکال است چه براى نماز و چه در غير نماز.

بله در مثل دندان هاى پيشين که نمايان است اگر مکلف هم قصدش زينت باشد خالى از اشکال نيست و احتياط آن است که از چنين کارى اجتناب کند و همچنين ساختن قاب ساعت از طلا و آن را در حال نماز با خود داشتن اشکال ندارد بلکه اگر زنجير آن نيز از طلا باشد و آن را به گردن انداخته و يا به لباس آويخته باشد نماز خواندن در آن اشکال دارد بخلاف اينکه آن را نياويخته و با ساعت در جيب خود گذاشته باشد که نماز را باطل نمى کند.

پنجم اينکه لباس مردان از حرير خالص نباشد بلکه پوشيدن لباس ابريشمى براى مردان در غير نماز نيز جائز نيست هرچند که تکه کوچکى از قبيل کمربند و شب کلاه و امثال آن باشد بنابر احتياط و منظور از حرير چيزى است که شامل قز ( نوعى ابريشم ) نيز ميشود و اما براى زنان پوشيدن آن جائز است حتى در نماز و براى مردان نيز در حال ضرورت و نيز در حال جنگ جائز مى شود.

مساءله 15 - آنچه از حرير بر مردان حرام است تنها پوشيدن آن است اما فرش ‍ کردن منزل با آن و يا دوختن لحاف و تشک از آن و يا پيچيدن آن به خود هنگام خواب و يا سوار شدن بر حيوانى که جل آن از ابريشم است اشکال ندارد و همچنين بودن دگمه و نشان و سجاف و قيطان از حرير اشکال ندارد همچنانکه باند زخم و جراحت و کيسه اى که مسلوس ( براى حفظ ادرارش ) به خود مى پيچد اگر از ابريشم بافته شده باشد اشکال ندارد و نيز باکى نيست در اينکه وصله اى از ابريشم بجامه زده شود و يا با ابريشم حاشيه دوزى کنند اگر آن وصله و اين حاشيه دوزى به مقدارى نباشد که عرفا پوشيدن حرير به آن گفته شود هرچند که در حاشيه نزديک تر به احتياط آن است که از چهار انگشت بسته بيشتر نباشد و نزديکتر به احتياط آن است که در وصله ها نيز اين تقدير رعايت شود.

مساءله 16 - در شرط پنجم گذشت آنچه براى مرد حرام است پوشيدن حرير خالص است يعنى پارچه اى که تنها از ابريشم بافته شده و خليطى نداشته باشد.

بنابراين نماز خواندن و پوشيدن لباسى که از مخلوطى از ابريشم و غير ابريشم بافته شده اشکالى ندارد و در اينکه اين پارچه خالص است يا مخلوط معيار تشخيص عرف و صدق مسما است هرچند که خليط يک دهم باشد و در آن خليط از جهت نماز شرط است از جنس چيزى باشد که نماز خواندن در آن جائز است .

بنابراين اگر خليط نامبرده پشم و يا کرک حيوان حرام گوشت باشد نماز خواندن در آن لباس جائز نيست هرچند که پوشيدن آن اشکالى ندارد.

بله پارچه اى که از ابريشمى بافته شده که باطلا مفتول شده پوشيدنش در غير نماز حرام است و نماز درآن باطل است .

مساءله 17 - پوشيدن لباسيکه آدمى را انگشت نما سازد که بنابراحتياط حرام است و همچنين پوشيدن مردان لباس مخصوص زنان را و پوشيدن زنان لباس مخصوص مردان را بنابراحتياط حرام است لکن پوشيدن آن ها ضررى به نماز نمى زند.

مساءله 18 - اگر شک کند در اين که لباس و يا انگشتر طلا است يا غير طلا پوشيدنش و نماز خواندن در آن جائز است و همچنين اگر در حرير بودن و نبودن آن شک کند که يکى از اين قبيل پارچه ايست بنام شعرى و همچنين اگر شک کند در اينکه اين پارچه حرير خالص است يا مخلوط هرچند که در اين صورت اجتناب از آن به احتياط نزديک تر است .

مساءله 19 - پوشيدن حرير براى کودک اشکالى ندارد در نتيجه براى ولى او نيز جائز است که حرير بر تن او کند و نمازکودک در آن جامه نيز صحيح است .

مساءله 20 - اگر نمازگذار هيچ ساتر عورتى حتى گياه و برگ پيدا نکند اقوى آن است که ايستاده و برهنه نماز بخواند البته اين در جائى است که از وجود ناظرى محترم ( نه چون طفل غيرمميز) ايمنى داشته باشد و اما اگر از وجود چنين ناظرى ايمنى نداشته باشد بايد نشسته نماز بخواند و در هر دو حال بايد بجاى خم شدن براى رکوع و سجود با سر اشاره کند و در اشاره اى که براى سجده مى کند بايد سر را بيشتر پائين بياورد و در صورت ايستاده خواندن بايد عورت جلو خود را با دست هايش بپوشاند و اگر نشسته نماز مى خواند آن را با ران هاى خود بپوشاند.

مساءله 21 - کسيکه ساتر ندارد و احتمال ميدهد در آخر وقت ساترى پيدا کند بنابراين احتياط واجب است نماز را از اول وقت تاءخير بيندازد ولکن واجب نبودن تاءخير خالى از قوت نيست .