وضو
براى عبادت و بندگى در پيشگاه خداوند مهربان و بجا آوردن نماز، ابتدا بايد خود را پاكيزه كرده، وضو بگيريم؛ يعنى به دستورى كه گفته مىشود دست و صورت خود را بشوييم و با چهرهاى شاداب، آماده نماز شويم.
امام رضا علیه السلام فرمود :
«كسى كه به عبادت خداى بزرگ مىايستد، بايد خود را از آلودگيها پاك كند، از سستى و بىحالى دور باشد و با وضو، خود را براى سخن گفتن با خداى توانا، پاك و آماده سازد».
البته در برخى موارد بايد «غُسل » كنيم، يعنى تمام بدن را بشوييم.
هرگاه نتوانيم وضو بگيريم يا غسل كنيم بايد به جاى آن، عمل ديگرى به نام «تيمّم » انجام دهيم كه با چگونگى آن نيز آشنا خواهيم شد.
چگونه وضو بگيريم؟
1 براى اطاعت دستور خداوند عالم، وضو را آغاز مىكنيم. ابتدا صورت را ازبالا به پايين، از جايى كه موى سر روييده، تا چانه، مىشوييم.
2 سپس دست راست را از آرنج تا نوك انگشتان، از بالا به پايين، مىشوييم.
3 بعد از شستن دست راست، دست چپ را مانند دست راست مىشوييم.
4 سپس با رطوبتى كه بر دست مانده، جلوى سر را مسح مىكنيم؛ يعنىدست را بر سر گذاشته و كمى به طرف پيشانى مىكشيم.
5 پس از مسح سر، پاى راست را از نوك انگشت تا آخر روى پا مسحمىكنيم.
6 سپس پاى چپ را مانند پاى راست مسح مىكنيم و با اين عمل وضو تمام مىشود.
احكام وضو
1 وضو بايد «براى انجام فرمان خداوند» باشد ونه به انگيزه ديگر؛ پس اگر كسى براى خنكشدن يا نشاندادن به ديگران وضو بگيرد، صحيح نيست.
2 در مسح سر، لازم نيست دست بر پوست سر كشيده شود، بلكه بر موى جلوى سر هم صحيح است ولى اگر موى سر، زياد بلند باشد، بايد بيخ مو جايى كه مو روييده يا پوست سر را مسح كند.
3 براى مسح پا، كشيدن يك انگشت دست بر يك انگشت پا كافى است، ولى بهتر است تمام كف دست بر تمام روى پا كشيده شود.
4 محل مسح (جلو سر و روى پاها) بايد خشك باشد، اگر جاى مسح تر باشد بايد آن را خشك كرد ولى اگر رطوبت آن بقدرى كم باشد كه مانع از تأثير رطوبت دست بر آن نباشد اشكالى ندارد.
5 اگر چيزى بر صورت يا دستها باشد كه از رسيدن آب به آن جلوگيرى كند، براى وضو بايد بر طرف شود.
6 خط قلم خودكار و لكههاى رنگ و چربى و كِرِمْ در صورتى كه رنگ بدون جِرم باشد، مانع از وضو نيست، ولى اگر جرم دارد و روى پوست را گرفته بايد بر طرف شود.
7 اگر چيزى بر محل مسح باشد، هر چند از رسيدن آب جلوگيرى نكند، بايد بر طرف شود، چون بين دست و محل مسح نبايد چيزى فاصله شود، پس مسح بر كلاه و كفش و جوراب صحيح نيست.
8 وضو بايد به همان ترتيبى كه بيان شد، انجام شود و چنانچه طور ديگر وضو بگيرد؛ مثلاً دست چپ را پيش از دست راست بشويد، صحيح نيست.
9 وضو گيرنده نبايد بين كارهاى وضو، زياد فاصله بيندازد يا وضو گرفتن را زياد طول بدهد.
10 آب وضو بايد پاك باشد.
11 اعضاى وضو؛ يعنى صورت، دستها، سر و پاها بايد پاك باشد.
12 وضو گرفتن براى قرائت قرآن، خواندن دعا و زيارت مستحب است.
13 كسى كه وضو ندارد نبايد جايى از بدن خود را به اين نوشتهها برساند :
* خط قرآن، ولى ترجمه آن اشكال ندارد.
* اسم خداوند به هر زبانى نوشته شده باشد؛ مانند اللّه، خدا، God.
* نام پيامبراكرم 9، اسامى امامان : و نام حضرت زهرا 3.
پرسش؟
1 اولين و آخرين عمل وضو چيست؟
2 نيّت وضو را توضيح دهيد.
3 مقدار واجب و مستحب مسح پا را بگوييد.
4 براى چه كارهايى وضو گرفتن مستحب است.