تلاش براى پيشبرد اسلام و مبارزه با كسانى كه از پذيرش
آن سرباز زدهاند «جهاد» نام دارد، جهاد داراى تاكتيكها و شيوههاى به خصوصى است كه
تنها به دست پيامبر اكرم صلی الله علیه آله و جانشينان وى كه از هرگونه لغزش و اشتباه در امان هستند،
عملى مىگردد و اختصاص به زمان حضور معصومين : دارد و در زمان ما كه عصر غيبت امام
معصوم علیه السلام است واجب نيست. ولى نوع ديگر مبارزه با دشمنان كه «دفاع» نام دارد، حقّ مسلّم
همه مسلمانان است كه هر وقت و هر جا مورد هجوم دشمنان قرار گرفتند، يا آيين و مذهبشان
در خطر بود، براى حفظ جان و نگهدارى از آيين خود، با دشمنان بجنگند و زمينه اصلاح جامعه
و كمال افراد انسانى را فراهم آورند.
اقسام دفاع
1 ـ دفاع از اسلام و كشورهاى اسلامى
2 ـ دفاع از جان و حقوق شخصى
دفاع از اسلام
و كشورهاى اسلامى
اگر دشمن بر كشورهاى اسلامى هجوم آورد؛ يا نقشه تسلّط
بر منابع اقتصادى يا نظامى مسلمانان را كشيده باشد، يا قصد تسلّط سياسى بر كشورهاى
اسلامى را داشته باشد، بر همه مسلمانان واجب است هر گونه كه بتوانند در مقابل هجوم
دشمنان بايستند و با نقشههاى آنان مخالفت كنند.
س ـ كسانى كه قدرت و توان شركت مستقيم در جنگ و دفاع
از اسلام و مسلمين را ندارند چه وظيفهاى در قبال اين امر واجب دارند؟
ج ـ بايد پشت جبهه خدماتى را كه توان آن را دارند انجام
دهند.
س ـ كسىكه توانايى شركت در جبههجهاد را ندارد اما
توانايىمالى براى كمك به جبهه را دارا مىباشد، آيا چنين امرى براو واجباست يا نه
وچه مقدار بايد كمك كند؟
ج ـ كمك مالى به جبهه واجب است و در اين امر چه نيكوست
كه خانوادههاى شهيد داده وايثارگر را الگو قرارداده وبدانيمكه هرچه كمككنيم ذخيرهآخرت
است.
دفاع از جان
و حقوق شخصى
1 ـ جان و مال مسلمانان محترم است و چنانچه كسى بر
انسان حمله آورد يا به افرادى كه وابسته به وى هستند؛ مانند پدر، مادر، برادر، خواهر،
همسر يا فرزند او هجوم آورد، دفاع و جلوگيرى از او واجب است، هر چند منجر به قتل مهاجم
شود.
2 ـ اگر دزدى براى دزديدن اموال انسان هجوم آورد، دفاع
و جلوگيرى از او واجب است.
3 ـ اگر كسى براى ديدن نامحرم به خانه ديگران نگاه
كند، جلوگيرى از او واجب است، هر چند با زدن او باشد.
4 ـ دفاع از اسلام يا جان مشروط به حضور امام معصوم
7 و اجازه آن حضرت و اجازه نايب خاص يا عام آن حضرت (فقيه جامع الشرايط) نيست؛ يعنى
در هر زمان و همه جا دفاع واجب است.
س ـ آيا براى دفاع از دينخدا وجمهورىاسلامى، اجازهامام
يامجتهد لازماست؟
ج ـ بر تمام مكلفين واجب است به هر نحو كه ممكن باشد
از دين خدا و نظام جمهورى اسلامى دفاع نمايند و مشروط به اجازه نيست.
آموزش فنون
نظامى
در اين زمان كه مسائل نظامى پيشرفت بسيارى كرده و دشمنان
اسلام به انواع سلاحهاى پيشرفته مجهز شدهاند، و هرروز در حال توطئه عليه مسلمانان
و طرح نقشههاى جديد براى چنگ انداختن بر كشورهاى اسلامى هستند. دفاع از اسلام و كشورهاى
اسلامى بدون فراگيرى فنون نظامى ممكن نيست، لذا بر تمام افرادى كه توانايى و قدرت يادگيرى
آن را دارند و احتمال مىرود كه به شركت آنها در جبهه دفاع از اسلام و كشور اسلامى
نياز باشد، آموزش نظامى واجب است.
خدمت سربازى
دفاع از كشورهاى اسلامى و حفظ آنها از خطر هجوم دشمنان،
اختصاص به زمان جنگ و درگيرى ندارد، بلكه در هر حال، افراد زيادى بايد با آمادگى كامل
رزمى در مرزهاى كشور براى جلوگيرى از هجوم احتمالى دشمن، حاضر باشند و گروهى ديگر براى
مبارزه با دشمن داخلى و تبهكاران اقدام كنند، بنابراين بر تمام افرادى كه توانايى دارند،
لازم است كه در بُرههاى از عمر خود اين خدمت مقدّس را انجام دهند.
استفتاء
1 ـ س: نظر امام راجع به سربازى كسانى كه مشمول قانون
نظام وظيفه هستند و در اين زمان حسّاس به سربازى نمىروند چيست؟
ج: بايد به سربازى بروند و تخلّف از مقرّرات جايز نيست.
2 ـ س: آيا رفتن به سربازى براى مشمولينى كه مشكلاتى
دارند، از نظر شرعى لازم است؟
ج: بايد به سربازى بروند و يا مطابق مقررّات معافى
بگيرند و تخلّف جايز نيست.
اجازه پدر
براى رفتن به سربازى يا جبهه جهاد
1 ـ س: پدر من اجازه نمىدهد به خدمت اعزام شوم؛ يعنى
به سربازى بروم وظيفه شرعى من چيست؟
ج: اگر مشمول نظام وظيفه هستيد بايد برويد و رضايت
پدر در آن اعتبار ندارد.
2 ـ در صورتى كه دشمن به كشور اسلامى هجوم آورده باشد
و جبهه جهاد نياز به نيرو
داشته باشد براى رفتن به جبهه نياز به اجازه والدين
نيست.
3 ـ س: در شرايط حاضر رضايت والدين براى رفتن به جبهه
لازم است يا خير؟
ج ـ تا موقعى كه جبههها نياز به نيرو دارد رفتن به
جبهه واجب است و اجازه والدين شرط نيست.
وظيفه بانوان
هر چند جهاد ابتدايى، حتى در زمان حضور امام معصوم
7 بر زنان واجب نيست ولى دفاع بر هر شخصى ـ حتّى بانوان ـ در هر زمان و هر جا در حدود
توانايى و امكانات واجب است.
فرار از جبهه
فرار از جبهه از گناهان بزرگ شمرده شده و در هيچ حالى
جايز نيست.
غنايم جنگى
در دوران هشت سال دفاع مقدس كه سربازان اسلام در يك
جنگ تحميلى و نابرابر در برابر دشمن متجاوز، بلكه جهان شرك و كفر ايستادند، بنا به
تقيدّى كه رزمندگان جبهه حق به احكام شرع داشتند و ضرورتى كه ايجاب مىكرد، برخى از
احكام موضوعات نو پيدا در جنگهاى امروز از محضر بنيانگذار جمهورى اسلامى و فرماندهى
كل قوا
امام خمينى 1 استفتاء شد تا راهگشاى فرماندهان و رزمندگان
باشد و از آنجا كه نوع غنايمى كه به دست سربازان اسلام مىافتاد امكانات نظامى و حتى
ادوات جنگى سنگين بود كه نمىتوانست در ملكيّت رزمنده قرار گيرد لذا غنائم را مىتوان
به دو دسته تقسيم كرد :
الف) غنايم عمومى؛ مانند اسلحه و مهمات و ادوات جنگى،
كه بايد به مسئولان ارتش و سپاه تحويل شود و جزو بيت المال قرار گيرد و مربوط به دولت
اسلامى است.
ب) غنايم شخصى؛ مانند لباس و ساعت و راديو و پول، كه
برداشتن آنها براى رزمندگان اشكال ندارد.
اسير و شهيد
هر چند احكام مربوط به اسيرانى كه از نيروهاى دشمن
گرفته مىشود و شهيدان نيروهاى اسلام، بسيار است و در اين مختصر نمىگنجد و بخشى از
احكام مربوط به شهداء در درس (احكام در گذشتگان) خواهد آمد وامّا نسبت به اسيران دشمن،
چه آنها كه تسليم شدهاند و چه آنها كه دستگير شدهاند، هر گونه آزار و اذيت آنان جايز
نيست و مسأله آزادى يا نگهدارى يا مبادله آنها به ولىّ فقيه و فرماندهى كل قوا مربوط
مىشود و هرگونه صلاح بداند عمل مىكند.
س ـ گرفتن اموال شخصى اسيران و نيز اموال غير شخصى
آنان صحيح است يا خير؟
ج ـ اموال شخصى اسرا را نبايد از آنان بگيرند و ادوات
جنگى را بايد از چنگ آنان درآورند و به مسؤولين مربوطه تحويل دهند.
پـرسـش
؟
1 ـ تفاوت جهاد و دفاع چيست؟
2 ـ در چه صورتى مبارزه با سارق و دزد واجب است؟
3 ـ دليل واجب بودن خدمت سربازى چيست؟
4 ـ در چه صورتى رفتن به سربازى بايد با رضايت والدين
باشد؟
5 ـ حكم غنايم جنگى در زمان حاضر چيست؟