واجبات احرام

واجبات احرام

واجبات احرام، سه چيز هستند:

1. نيّت

2. پوشيدن لباس هاى احرام

3. لبيک گفتن

اينک به شرح هر سه مى پردازيم:

1. نيّت احرام

«عمره » و «حج» دو عمل عبادى هستند که نزد خداوند داراى منزلت واحترام خاصى مى باشند، و احرام دروازه ورود به اين مناسک است، بنابراين نيّت احرام اين است که قصد کند: ورود در اين عبادتى که نزد خدا از احترام خاصى برخوردار است، و ترکيب يک

صفحه 52

رشته امور به نام «محرمات احرام» براى حفظ حريم اين عبادت است و به هنگام نيّت قصد ترک آنها لازم نيست و نيز نيّت قلبى کفايت مى کند و اگر بخواهد به زبان بياورد بگويد: محرم مى شوم به احرام عمره تمتع يا حج تمتع از حجة الإسلام قربة الى اللّه و اگر در همه موارد به عنوان وظيفه فعلى محرم شود کافى است.

مسأله99. از آن جا که عمره و حج و اجزاى آنها، اعمال عبادى و يا قربى هستند، بايد به عنوان اطاعت خدا و تقرّب به او صورت پذيرد، نه براى ريا يا انگيزه هاى ديگر.

مسأله100. اگر فردى عمره تمتع خود را به عنوان ريا يا انگيزه هاى غير الهى به جا آورد، عمره او باطل است و بايد عمره تمتع را مجدداً به جار آورد و اگر انجام دوباره عمره تمتع ممکن نباشد، بايد حج خود را به «حجّ افراد»(بدون عمره) تبديل کند، زيرا «حجّ تمتع» بدون «عمره تمتع» پذيرفته نيست ، و همچنين بايد سال ديگر حجّ تمتع خود را قضا کند.

مسأله101.هرگاه برخى از اجزاى عمره را به عنوان ريا و انگيزه هاى غير الهى انجام دهد و نتواند آن را جبران کند، به سان کسى است که همه اعمال عمره را براى ريا انجام داده است.

مسأله102. هرگاه به وسيله ندانستن مسأله، يا جهات ديگر، موقع بستن احرام براى عمره تمتع، براى حج تمتع احرام ببندد، احرام

صفحه 53

او باطل است، مگر اين که در اوّل قصد او اين باشد که آنچه فرمان خدا است انجام مى دهد، هر چند خيال مى کرد که آن واجب، احرام حج است، به نحوى که اگر کسى او را تذکر مى داد، فوراً از نيت برمى گشت.

2. پوشيدن جامه هاى احرام

مسأله103. پوشيدن دو جامه احرام، که يکى به صورت «لنگ» و ديگرى به صورت «ردا» که بر دوش افکنده مى شود، بر مردان واجب است. و احتياط لازم آن است که زنان نيز علاوه بر جامه هايى که بر تن دارند، اين دو جامه را نيز بپوشند و طواف و سعى را با آن دو انجام دهند.

محرم بايد اين دو لباس را پيش از گفتن «لبيک» بر تن کند، و اگر پس از گفتن لبيک اين دو لباس را بر تن کنند، احتياط آن است که دو مرتبه «لبيک» را بگويند.

در پوشيدن دو جامه ترتيب خاصى لازم نيست، جز اين که يکى به صورت «لنگ» باشد و از ناف تا زانو را بپوشاند و ديگرى به صورت «ردا» که از شانه تا کمر را پوشش دهد.

در کندن و درآوردن لباس مخيط و پوشيدن لباس احرام،

صفحه 54

احتياط قصد قربت است.

مسأله104. دو جامه احرام بايد از هم جدا و به صورت دو تکه جداگانه باشند، پس اگر با يک پارچه بلند از شانه تا زانو را بپوشاند، صحيح نيست.

مسأله105. گره زدن جامه هاى احرام اشکالى ندارد، ولى احتياط واجب آن است که آن را که لنگ قرار داده به گردن گره نزند، و اگر روى ندانستن مسأله يا فراموشى گره زد، احتياط آن است که فوراً باز کند، هر چند به احرام ضررى نمى زند و کفّاره هم ندارد

مسأله106. جامه اى را که بر دوش مى افکند، بايد روى شانه ها بيندازد، به طورى که روى هر دو کتف را بپوشاند. امّا شيوه اى که برخى از زائران خانه خدا انجام مى دهند يعنى در يک طرف، ردا را از روى شانه و در طرف ديگر اززير بغل عبور مى دهند، به طورى که يک کتف آنان پيداست، صحيح نيست.

مسأله107. از آنجا که پوشيدن دو جامه، يکى از واجبات احرام است، طبعاً بايد به نيت الهى بپوشد، يعنى قصد قربت کند.

مسأله108. کليه چيزهايى که در لباس نمازگزار شرط شده، در لباس احرام نيز شرط مى باشد، بنابراين نمى توان در جامه اى که از حيوان حرام گوشت تهيه شده يا لباسى که نجس است، محرم شد، و همچنين ، مرد و بنابر احتياط واجب، زن نمى تواند در لباس ابريشم

صفحه 55

خالص، محرم شوند.

مسأله109. جامه هاى احرام بايد به قدرى ضخيم باشد که بدن از پشت آنها نمايان نباشد.

مسأله110. هرگاه يکى از دو جامه احرام نجس شود، بايد آن را آب بکشد، يا عوض کند و در تطهير يا تبديل، مسامحه نکند.

مسأله111. مستحب است انسان اعمال عمره را با آن دو لباسى که در ميقات با آنها احرام بسته است، انجام دهد، بنابراين اگر محرم، لباس خود را عوض کرد، بهتر است در هنگام انجام اعمال از دو لباس پيشين استفاده کند.

مسأله112. محرم مى تواند براى عوض کردن دو جامه يا شستن آنها و يا رفتن به حمام و امثال آن، هر دو جامه را کنار بگذارد،،و در غير اين صورت، لازم است همواره دو لباس احرام را بر تن داشته باشد.

مسأله113. محرم مى تواند چند جامه احرام را روى هم بپوشد، تا خود را از سرما و مانند آن حفظ کند.

مسأله114. هرگاه در حالى که لباس دوخته بر تن دارد، لبيک بگويد و احرام ببندد، احرام او صحيح است، و اگر عمداً چنين کند، معصيت کرده، و بايد لباس دوخته را هر چه زودتر از تن به درآورد و دو جامه احرام را بپوشد، و همچنين است کسى که از روى

صفحه 56

فراموشى يا ندانستن مسأله، برخى از لباس هاى دوخته را از تن بيرون نياورده باشد.

مسأله115. اگر مردى به خاطر عذر نتواند لباس دوخته خود را درآورد، بايد دو لباس را بر روى آنها بپوشد، و نيت احرام کند، و هرگاه عذرش برطرف شد، جامه دوخته را درآورد، و به همان لباس احرام اکتفا کند، و در هر حال براى پوشيدن لباس دوخته گوسفندى را قربانى کند.

3. لبّيک گفتن

سومين واجب احرام، گفتن لبيک به اين صورت است:

«لَبَيْکَ اللّهُمَّ لَبَّيْکَ، لَبَّيْکَ لا شَريکَ لَکَ لَبَّيْکَ».

و احتياط آن است پس از جمله هاى گذشته چنين بگويد:

«إِنَّ الْحَمْدَ وَالنِّعْمَةَ لَکَ وَالْمُلْکَ ، لا شَريکَ لَک».

و مستحب است بعد از آن بگويد:

«لَبَّيْکَ ذَا الْمَعارِجِ لَبَّيْکَ، لَبَّيْکَ داعِياً إِلى دارِ السَّلامِ لَبَّيْکَ، لَبَّيْکَ غَفّارَ الذُّنُوبِ لَبَّيْکَ، لَبَّيْکَ أَهْلَ الْتَلْبِيةِ لَبَّيْکَ، لَبَّيْکَ ذَا الجَلالِ وَالإِکْرامِ».

مسأله116. گفتن تلبيه به صورت صحيح لازم و واجب است، و در حقيقت ، جايگاه لبيک، همانند جايگاه تکبيرة الاحرام در نماز

صفحه 57

واجب است و بدون گفتن آنها، انسان، محرم نمى شود.

مسأله117.هرگاه کسى نمى تواند لبيک را به صورت صحيح ادا کند، بايد به وسيله فرد وارد، آن را بگويد، يعنى کلمه به کلمه بگويند و او تکرار کند، و اگر هيچ کدام از آنها ممکن نيست، هر مقدارى که مى تواند بگويد.

مسأله118. اگر گفتن لبيک را فراموش کرد، يا از روى ندانستن مسأله، نگفت، لازم است برگردد، و از ميقاتى که به صورت ظاهر احرام بسته، لبيک بگويد و احرام ببندد، و اگر بازگشت ممکن نيست، اگر داخل حرم نشده، در همان جا لبيک بگويد و محرم شود، و اگر داخل حرم شده، به مرز حرم (ادنى الحل) برگردد، و در آنجا لبيک بگويد و محرم شود، و اگر آن هم ممکن نيست، از همان جا که مسئله را ياد گرفته يا به يادش آمده است لبيک بگويد و محرم شود.

مسأله119. در گذشته گفته شد لبيک در احرام به منزله تکبيرة الاحرام در نماز است و انسان بدون آن دو، وارد عمل نمى شود، بنابراين کسى که لبيک نگفته ولى لباس پوشيده و از ميقات عبور کرده، محرم نمى شود، و اگر چيزهايى که بر محرم حرام است که بعداً خواهيم گفت به جا آورد، حرام نبوده و کفاره ندارد. همچنين اگر کسى لبيک را به عنوان «ريا» بگويد.

مسأله120. هرگاه در عمل عمره از ميقات بگذرد و شک کند

صفحه 58

که آيا به هنگام احرام، نيت عمره تمتع کرده يا نيت احرام در حج تمتع، بايد بنا را بر اين بگذارد که نيت احرام عمره تمتع کرده است.

همچنين اگر در روز هشتم که معمولاً براى حج احرام مى بندند، پس از بستن احرام، ترديد کند که آيا براى عمره تمتع احرام بسته که احرام او باطل باشد يا براى حج که احرام او صحيح باشد. بايد بنا را بر دومى بگذارد و چه بهتر که لبيک را دوباره بگويد و محرم شود.