نماز مسافر (آیت الله سید محمد حسینی شاهرودی)

نــماز مسـافــر

مسافر بايد نماز ظهر و عصر و عشا را با هشت شرط شکسته بجا آورد، يعنى دو رکعت بخواند:

شرط اول: آنکه سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد و فرسخ شرعى تقريباً پنج کيلومتر و نيم است.

مسأله 1281 :

کسى که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است، اگر در يک شب و يک روز يا به فاصله کمتر از ده روز برود و برگردد مثلاً اگر روز برود و همان روز يا شب آن برگردد، چنانچه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد و همچنين برگشتن او، بايد نماز را شکسته بخواند. ولى اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد يا به عکس اظهر آنست که بايد تمام بخواند اگر چه در هر دو صورت ترک احتياط به جمع بين شکسته و تمام سزاوار نيست.

مسأله 1282 :

اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد، ولى روزى که مى رود، همان روز يا شب آن يا بعد از چند روز ديگر برنگردد مثلاً امروز برود و فردا و يا بعد از چند روز برگردد، نماز را شکسته بخواند و روزه را هم نگيرد، بلکه قضاى آنرا بجا آورد.

مسأله 1283 :

اگر سفر مختصرى از هشت فرسخ کمتر باشد، يا انسان نداند که سفر او هشت فرسخ است يا نه، نبايد نماز را شکسته بخواند. و چنانچه شک کند که سفر او هشت فرسخ است يا نه در صورتى که تحقيق کردن برايش مشقت دارد، بايد نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد، بنابر احتياط واجب بايد تحقيق کند که اگر دو عادل بگويند، يا بين مردم معروف باشد به طورى که سبب اطمينان شود که سفر او هشت فرسخ است، نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1284 :

اگر يک عادل خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است، بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند، و روزه بگيرد و قضاى آنرا هم بجا آورد.

مسأله 1285 :

کسى که يقين دارد سفر او هشت فرسخ است، اگر نماز را شکسته بخواند و بعد بفهمد که هشت فرسخ نبوده، بايد آنرا چهار رکعتى بجا آورد و اگر وقت گذشته قضا نمايد.

مسأله 1286 :

کسى که يقين دارد از جاى خود تا جائى که قصد رفتن به آنجا را دارد هشت فرسخ نيست، يا شک دارد که هشت فرسخ هست يا نه، چنانچه در بين راه بفهمد که هشت فرسخ بوده، اگر چه کمى از راه باقى باشد، بايد نماز را شکسته بخواند و اگر تمام خوانده دوباره شکسته بجا آورد.

مسأله 1287 :

اگر بين دو محلى که فاصله آنها کمتر از چهار فرسخ است، چند مرتبه رفت و آمد کند، اگر چه روى هم رفته هشت فرسخ شود، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1288 :

اگر محلى دو راه داشته باشد، يک راه آن کمتر از هشت فرسخ و راه ديگر آن هشت فرسخ يا بيشتر باشد، چنانچه انسان از راهى که هشت فرسخ است به آنجا برود، بايد نماز را شکسته بخواند، و اگر از راهى که هشت فرسخ نيست برود، بايد تمام بخواند.

مسأله 1289 :

اگر شهر ديوار دارد، بايد ابتداى هشت فرسخ را از ديوار شهر حساب کند، و اگر ديوار ندارد، بايد از خانه هاى آخر شهر حساب نمايد.

شرط دوم ـ آنکه از اول مسافرت قصد هشت فرسخ را داشته باشد، پس اگر به جائى که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسيدن به آنجا قصد کند جائى برود که با مقدارى که آمده هشت فرسخ شود، چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته، بايد نماز را تمام بخواند ولى اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود، يا چهار فرسخ برود و همان روز يا شب آن يا روز ديگر به وطنش يا به جائى که مى خواهد ده روز بماند برگردد، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1290 :

کسى که نمى داند سفرش چند فرسخ است، مثلاًبراى پيدا کردن گمشده اى مسافرت مى کند و نمى داند که چه مقدار بايد برود تا آنرا پيدا کند، بايد نماز را تمام بخواند. ولى در برگشتن چنانچه تا وطنش يا جائى که مى خواهد ده روز در آنجا بماند، هشت فرسخ يا بيشتر باشد، بايد نماز را شکسته بخواند. و نيز اگر در بين رفتن قصد کند که چهار فرسخ برود و همان روز يا شب آن يا بعد از چند روز ديگر برگردد، چنانچه رفتن و برگشتن هشت فرسخ شود، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1291 :

مسافر در صورتى بايد نماز را شکسته بخواند که تصميم داشته باشد هشت فرسخ برود، پس کسى که از شهر بيرون مى رود و مثلاً قصدش اين است که اگر رفيق پيدا کند، سفر هشت فرسخى برود، چنانچه اطمينان دارد که رفيق پيدا مى کند، بايد نماز را شکسته بخواند و اگر اطمينان ندارد، بايد تمام بخواند.

مسأله 1292 :

کسى که قصد هشت فرسخ دارد، اگر چه در هر روز مقدار کمى راه برود وقتى به جائى برسد که ديوار شهر را نبيند و اذان آنرا نشنود، بايد نماز را شکسته بخواند. ولى اگر در هر روز مقدار خيلى کمى راه برود که نگويند مسافر است، بايد نمازش را تمام بخواند و احتياط مستحب آنست که هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1293 :

کسى که در سفر به اختيار ديگرى است، مانند نوکرى که با آقاى خود مسافرت مى کند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است، بايد نماز را شکسته بخواند و اگر نداند بنابر احتياط واجب بايد از او بپرسد، که اگر سفر او هشت فرسخ باشد، نماز را شکسته بجا آورد.

مسأله 1294 :

کسى که در سفر به اختيار ديگرى است، اگر بداند يا گمان داشته باشد که پيش از رسيدن به چهار فرسخ از او جدا مى شود، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1295 :

کسى که در سفر به اختيار ديگريست، اگر شک دارد که پيش از رسيدن به چهار فرسخ از او جدا مى شود يا نه، بايد نماز را تمام بخواند. ولى اگر شک او از اينجهت است که احتمال مى دهد مانعى براى سفر او پيش آيد، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد، بايد نماز را شکسته بخواند.

شرط سوم ـ آنکه در بين راه از قصد خود برنگردد، پس اگر پيش از رسيدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد، يا مردد شود، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1296 :

اگر بعد از رسيدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود، چنانچه تصميم داشته باشد که همانجا بماند يا بعد از ده روز برگردد يا در برگشتن و ماندن مردد باشد، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1297 :

اگر بعد از رسيدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود و تصميم داشته باشد که همان روز يا شب آن برگردد، بايد نماز را شکسته بخواند بلکه اگر بعد از چند روز هم برگردد بايد شکسته بخواند.

مسأله 1298 :

اگر براى رفتن به محلى حرکت کند و بعد از رفتن مقدارى از راه بخواهد جاى ديگرى برود، چنانچه از محل اولى که حرکت کرده تا جائى که مى خواهد برود، هشت فرسخ باشد، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1299 :

اگر پيش از آنکه به هشت فرسخ برسد، مردد شود که بقيه راه را برود يا نه، و در موقعى که مردد است راه نرود و بعد تصميم بگيرد که بقيه راه را برود، بايد تا آخر مسافرت نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1300 :

اگر پيش از آنکه به هشت فرسخ برسد، مردد شود که بقيه راه را برود يا نه و در موقعى که مردد است مقدارى راه برود و بعد تصميم بگيرد که هشت فرسخ ديگر برود، يا چهار فرسخ برود و همان روز يا شب آن يا بعد از چند روز ديگر برگردد تا آخر مسافرت بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1301 :

اگر پيش از آنکه به هشت فرسخ برسد، مردد شود که بقيه راه را برود يا نه، و در موقعى که مردد است مقدارى راه برود و بعد تصميم بگيرد که بقيه راه را برود، چنانچه باقيمانده سفر او کمتر از هشت فرسخ باشد و نخواهد همان روز يا شب آن يا بعد از چند روز ديگربرگردد بايد نماز را تمام بخواند. ولى اگر راهى که پيش از مردد شدن و راهى که بعد از آن مى رود، روى هم هشت فرسخ باشد، بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.

شرط چهارم ـ آنکه نخواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد، يا ده روز يا بيشتر در جائى بماند، پس کسى که مى خواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، يا ده روز در محلى بماند، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1302 :

کسى که نمى داند پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطنش مى گذرد يا نه، يا ده روز در محلى مى ماند يا نه، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1303 :

کسى که مى خواهد پيش از رسيدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، يا ده روز در محلى بماند، و نيز کسى که مردد است که از وطنش بگذرد يا ده روز در محلى بماند، اگر از ماندن ده روز يا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم بايد نماز را تمام بخواند ولى اگر باقيمانده راه هشت فرسخ باشد، يا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و همان روز يا شب آن يا بعد از چند روز ديگر برگردد، بايد نماز را شکسته بخواند.

شرط پنجم ـ آنکه براى کار حرام سفر نکند و اگر براى کار حرامى مانند دزدى سفر کند، بايد نماز را تمام بخواند، و همچنين است اگر خود سفر حرام باشد، مثل آنکه براى او ضرر داشته باشد، يا زن بدون اجازه شوهر و فرزند با نهى پدر و مادر و اذيت شدن آنها سفرى بروند که بر آنان واجب نباشد، ولى اگر مثل سفر حج واجب باشد، بايد نماز را شکسته بخوانند.

مسأله 1304 :

سفرى که اسباب اذيت پدر و مادر باشد حرام است، و انسان بايد در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگيرد.

مسأله 1305 :

کسى که سفر او حرام نيست و براى کار حرام هم سفر نمى کند، اگر چه در سفر، معصيتى انجام دهد، مثلاً غيبت کند يا شراب بخورد، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1306 :

اگر مخصوصاً براى آنکه کار واجبى را ترک کند، مسافرت نمايد نمازش تمام است. پس کسى که بدهکار است، اگر بتواند بدهى خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند، چنانچه در سفر نتواند بدهى خود را بدهد و مخصوصاً براى فرار از دادن قرض مسافرت نمايد، بايد نماز را تمام بخواند ولى اگر مخصوصاً براى ترک واجب مسافرت نکند، بايد نماز را شکسته بخواند و احتياط مستحب آنست که هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1307 :

اگر سفر او سفر حرام نباشد ولى حيوان سوارى يا مرکب ديگرى که سوار است غصبى باشد، يا در زمين غصبى مسافرت کند، بنا بر احتياط واجب بايد نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1308 :

کسى که با ظالم مسافرت مى کند اگر ناچار نباشد و مسافرت او کمک به ظالم باشد، بايد نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد يا مثلاً براى نجات دادن مظلومى با او مسافرت کند، نمازش شکسته است.

مسأله 1309 :

اگر به قصد تفريح و گردش مسافرت کند، حرام نيست و بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1310 :

اگر براى لهو و خوش گذرانى به شکار رود، نمازش تمام است و چنانچه براى تهيه معاش به شکار رود نمازش شکسته است و همچنين اگر براى کسب و زياد کردن مال برود، ولى احتياط مستحب آنست که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند، ولى بايد روزه نگيرد.

مسأله 1311 :

کسى که براى معصيت سفر کرده، موقعى که از سفر برمى گردد اگر توبه کرده و برگشتن او هشت فرسخ باشد، بايد نماز را شکسته بخواند. و همچنين اگر توبه نکرده، بايد شکسته بخواند، اگر چه احتياط مستحب آنست که در اين صورت هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1312 :

کسى که سفر او سفر معصيت است، اگر در بين راه از قصد معصيت برگردد، چنانچه باقيمانده راه هشت فرسخ باشد، يا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و همان روز يا شب آن يا چند روز ديگر برگردد، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1313 :

کسى که براى معصيت سفر نکرده، اگر در بين راه قصد کند که بقيه راه براى معصيت برود، بايد نماز را تمام بخواند، ولى نمازهائى را که شکسته خوانده صحيح است.

شرط ششم ـ آنکه از صحرا نشينهائى نباشد که در بيابانها گردش مى کنند و هر جا آب و خوراک براى خود و حشمشان پيدا کنند، مى مانند و بعد از چندى به جاى ديگر مى روند، و صحرا نشينها در اين مسافرتها بايد نماز را تمام بخوانند.

مسأله 1314 :

اگر يکى از صحرا نشينها براى پيدا کردن منزل و چراگاه حيواناتشان سفر کند چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد، احتياط واجب آنست که هم شکسته و هم تمام بخواند اگر لوازم زندگى با او نباشد والا بنابر اقوى بايد تمام بخواند.

مسأله 1315 :

اگر صحرا نشين براى زيارت يا حج يا تجارت و مانند اينها مسافرت کند، بايد نماز را شکسته بخواند.

شرط هفتم ـ آنکه شغل او مسافرت نباشدبنا بر اين شتر دارو راننده و چوبدار و کشتيبان و مانند اينها، اگر چه براى بردن اثاثيه منزل خود مسافرت کنند، در غير سفر اول بايد نماز را تمام بخوانند. ولى در سفر اول اگر چه طول بکشد، نمازشان شکسته است.

مسأله 1316 :

کسى که شغلش مسافرت است اگر براى کار ديگرى مثلاً براى زيارت يا حج مسافرت کند، بايد نماز را شکسته بخواند ولى اگر مثلاً شوفر، اتومبيل خود را براى زيارت کرايه بدهد و در ضمن، خودش هم زيارت کند، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1317 :

حمله دار يعنى کسى که براى رساندن حاجيها به مکه مسافرت مى کند، چنانچه شغلش مسافرت باشد، بايد نماز را تمام بخواند و اگر شغلش مسافرت نباشد، بايد شکسته بخواند.

مسأله 1318 :

کسى که شغل او حمله داريست و حاجيها را از راه دور به مکه مى برد چنانچه تمام سال يا بيشتر سال را در راه باشد، بايد نمازش را تمام بخواند.

مسأله 1319 :

کسى که در مقدارى از سال شغلش مسافرت است، مثل شوفرى که فقط در تابستان يا زمستان اتومبيل خود را کرايه مى دهد، بايد در سفر نماز را تمام بخواند و احتياط مستحب آنست که هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1320 :

راننده و دوره گردى که در دو سه فرسخى شهر رفت و آمد مى کند، چنانچه اتفاقاً سفر هشت فرسخى برود، بايد نماز را شکسته بخواند. ولى اگر مردم بگويند شغل او مسافرت است، در صورتى که سفر هشت فرسخى برود، بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1321 :

کسى که شغلش مسافرت است اگر ده روز يا بيشتر در وطن خود بماند، چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد و چه بدون قصد بماند بايد در سفر اولى که بعد از ده روز مى رود نماز را شکسته بخواند ولکن در غير چاروادار(مُکارى) احوط وجوبى جمع است.

مسأله 1322 :

کسى که شغلش مسافرت است، اگر در غير وطن خود ده روز بماند، چنانچه از اول قصد ماندن ده روز را داشته، در سفر اولى که بعد از ده روز مى رود، بايد نماز را شکسته بخواند ولکن در غير چار وادار(مُکارى) احوط وجوبى جمع است. و اگر از اول قصد ماندن ده روز را نداشته، بايد در سفر اول تمام بخواند. و احتياط مستحب آنست که هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1323 :

کسى که شغلش مسافرت است، اگر شک کند که در وطن خود يا جاى ديگر ده روز مانده يا نه، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1324 :

کسى که در شهرها سياحت مى کند و براى خود وطنى اختيار نکرده، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1325 :

کسى که شغلش مسافرت نيست، اگر مثلاً در شهرى يا در دهى جنسى دارد که براى حمل آن مسافرتهاى پى درپى مى کند، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1326 :

کسى که از وطنش صرف نظر کرده و مى خواهد وطن ديگرى براى خود اختيار کند، اگر شغلش مسافرت نباشد و عنوان ديگرى هم از عناوينى که موجب تمام نماز مى شود بر او صادق نباشد، بايد در مسافرت نماز را شکسته بخواند.

شرط هشتم ـ آنکه به حد ترخص برسد، يعنى از وطنش و همچنين بنابر احتياط واجب از جائى که قصد کرده ده روز در آنجا بماند،به قدرى دور شود که ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آنرا نشنود. ولى بايد در هوا غبار يا چيز ديگرى نباشد که از ديدن ديوار و شنيدن اذان جلوگيرى کند و لازم نيست به قدرى دور شود که مناره ها و گنبدها را نبيند، يا ديوارها هيچ پيدا نباشد، بلکه همينقدر که ديوارها کاملاً معلوم نباشد، کافى است.

مسأله 1327 :

کسى که به سفر مى رود اگر به جائى برسد که صداى اذان را نشنود ولى ديوار شهر را ببيند، يا ديوارها را نبيند و صداى اذان را بشنود، چنانچه بخواهد در آنجا نماز بخواند، بنابر احتياط واجب بايد هم شکسته و هم تمام بخواند.

مسأله 1328 :

مسافرى که به وطنش برمى گردد، وقتى ديوار وطن خود را ببيند و صداى اذان آنرا بشنود، بايد نماز را تمام بخواند. و اما مسافرى که مى خواهد ده روز در محلى بماند وقتى ديوار آنجا را ببيند و صداى اذانش را بشنود بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند و يا نمازش را تأخير بيندازد تا به منزل برسد.

مسأله 1329 :

هر گاه شهر در بلندى باشد که از دور ديده شود، يا به قدرى گود باشد که اگر انسان کمى دور شود ديوار آنرا نبيند، کسى که از آن شهر مسافرت مى کند، وقتى به اندازه اى دور شود که اگر آن شهر در زمين هموار بود، ديوارش از آنجا ديده نمى شد، بايد نماز خود را شکسته بخواند، و نيز اگر پستى و بلندى خانه بيشتر از معمول باشد، بايد ملاحظه معمول بنمايد.

مسأله 1330 :

اگر از محلى مسافرت کند که خانه و ديوار ندارد وقتى به جائى برسد که اگر آن محل ديوار داشت از آنجا ديده نمى شد، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1331 :

اگر به قدرى دور شود که نداند صدائى را که مى شنود صداى اذان است يا صداى ديگر نماز را شکسته بخواند و بنابر احتياط مستحب بايد نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند. ولى اگر بفهمد اذان مى گويند و کلمات آنرا تشخيص ندهد، بايد تمام بخواند.

مسأله 1332 :

اگر به قدرى دور شود که اذان خانه ها را نشنود ولى اذان شهر را که معمولاً در جاى بلند مى گويند بشنود، نبايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1333 :

اگر به جائى برسد که اذان شهر را که معمولاً در جاى بلند مى گويند نشنود ولى اذانى را که در جاى خيلى بلند مى گويند بشنود، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1334 :

اگر چشم يا گوش او يا صداى اذان غير معمولى باشد، در محلى بايد نماز را شکسته بخواند که چشم متوسط ديوار خانه ها را نبيند و گوش متوسط صداى اذان معمولى را نشنود.

مسأله 1335 :

اگر موقعى که سفر مى رود شک کند که به حد ترخص يعنى جائى که اذان را نشنود و ديوار را نبيند رسيده يا نه، بايد نماز را تمام بخواند. و در موقع برگشتن، اگر شک کند که به حد ترخص رسيده يا نه، بايد شکسته بخواند. به شرط آنکه نماز در رفتن و برگشتن در يک جا نباشد.

مسأله 1336 :

مسافرى که در سفر از وطن خود عبور مى کند وقتى به جائى برسد که ديوار وطن خود را ببيند و صداى اذان آنرا بشنود، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1337 :

مسافرى که در بين مسافرت به وطنش رسيده تا وقتى در آنجا هست بايد نماز را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود، يا چهار فرسخ برود و همان روز يا شب آن يا چند روز ديگر برگردد. وقتى به جائى برسد که ديوار وطن را نبيند و صداى اذان آنرا نشنود، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1338 :

محلى را که انسان براى اقامت و زندگى خود اختيار کرده وطن اوست، چه در آنجا به دنيا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، يا خودش آنجا را براى زندگى اختيار کرده باشد و در نظر مردم وطن او محسوب گردد.

مسأله 1339 :

اگر قصد دارد در محلى که وطن اصلى اش نيست مدتى بماند و بعد به جاى ديگر رود، آنجا وطن او حساب نمى شود.

مسأله 1340 :

جائى را که انسان قصد دارد مدت زيادى بماند مثلاً سى سال يا بيشتر اگر چه دور نيست اينجا وطن عرفى او باشد، ولکن مع ذلک اگر مسافرتى براى او پيش آيد و دوباره به همان جا بر گردد تا مادامى که قصد اقامه نکرده بنابر احتياط واجب بايد نمازش را هم تمام و هم شکسته بخواند.

مسأله 1341 :

کسى که در دو محل زندگى مى کند، مثلاً شش ماه در شهرى و شش ماه در شهر ديگرى مى ماند، هر دو وطن اوست و نيز اگر بيشتر از دو محل را براى زندگى خود اختيار کرده باشد، همه آنها وطن او حساب مى شوند.

مسأله 1342 :

کسى که در محلى ملک دارد، اگر موقعى که آن ملک را دارد شش ماه بقصد توطن در آنجا بماند، تا وقتى که آن ملک، مال اوست هر وقت در مسافرت به آنجا برسد، بايد نماز را تمام بخواند تا مادامى که از آنجا صرف نظر نکرده و اما اگر صرف نظر کرده باشد بايد نمازش را شکسته بخواند و احتياط مستحب آنست که نمازش را هم تمام و هم شکسته بخواند.

مسأله 1343 :

اگر به جائى برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده، نبايد نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن ديگرى هم براى خود اختيار نکرده باشد.

مسأله 1344 :

مسافرى که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محل بماند، يا مى داند که بدون اختيار ده روز در محلى مى ماند، در آن محل بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1345 :

مسافرى که مى خواهد ده روز در محلى بماند، لازم نيست قصد ماندن شب اول يا شب يازدهم را داشته باشد، و همين که قصد کند از اذان صبح روز اول تا غروب روز دهم بماند، بايد نماز را تمام بخواند. و همچنين اگر مثلاً قصدش اين باشد که از ظهر روز اول تا ظهر روز يازدهم بماند، واجب نيست که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند، بلکه تمام خواندن کفايت مى کند.

مسأله 1346 :

مسافرى که مى خواهد ده روز در محلى بماند در صورتى بايد نماز را تمام بخواند که بخواهد تمام ده روز را در يکجا بماند پس اگر بخواهد مثلاً ده روز در نجف و کوفه بماند، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1347 :

مسافرى که مى خواهد ده روز در محلى بماند، اگر از اول قصد داشته باشد که در بين ده روز به اطراف آنجا برودتا کمتر از مسافت اگر چند ساعتى بيش معطل نشود ضرر به اقامه ندارد و بايد نمازش را تمام بخواند.

مسأله 1348 :

مسافرى که تصميم ندارد ده روز در محلى بماند مثلاً قصدش اين است که اگر رفيقش بيايد يا منزل خوبى پيدا کند ده روز بماند، بايد نماز را شکسته بخواند.

مسأله 1349 :

کسى که تصميم دارد، ده روز در محلى بماند، اگر چه احتمال بدهد که براى ماندن او مانعى برسد، بايد نماز را تمام بخواند، اين در صورتى است که احتمالى که مى دهد عقلائى نباشد که منافات با تصميم بر ماندن ده روزش داشته باشد و الا بايد قصر بخواند.

مسأله 1350 :

اگر مسافر بداند که مثلاً ده روز يا بيشتر به آخر ماه مانده و قصد کند که تا آخر ماه در جائى بماند، بايد نماز را تمام بخواند، ولى اگر نداند تا آخر ماه چقدر مانده و قصد کند که تا آخر ماه بماند بايد نماز را شکسته بخواند. اگر چه از موقعى که قصد کرده تا آخر ماه ده روز يا بيشتر باشد.

مسأله 1351 :

اگر مسافر قصد کند ده روز در محلى بماند، چنانچه پيش از خواندن يک نماز چهار رکعتى از ماندن منصرف شود، يا مردد شود که در آنجا بماند يا به جاى ديگر برود، بايد نماز را شکسته بخواند. و اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى از ماندن منصرف شود، يا مردد شود، تا وقتى در آنجا هست بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1352 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، اگر روزه بگيرد و بعد از ظهر از ماندن در آنجا منصرف شود، چنانچه يک نماز چهار رکعتى خوانده باشد روزه اش صحيح است و تا وقتى در آنجا هست بايد نمازهاى خود را تمام بخواند. و اگر يک نماز چهار رکعتى نخوانده باشد، روزه آن روزش صحيح است، اما نمازهاى خود را بايد شکسته بخواند و روزهاى بعد هم نمى تواند روزه بگيرد.

مسأله 1353 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، اگر از ماندن منصرف شود و شک کند پيش از آنکه از قصد ماندن برگردد، يک نماز چهار رکعتى خوانده يا نه، بايد نمازهاى خود را شکسته بخواند.

مسأله 1354 :

اگر مسافر به نيت اينکه نماز را شکسته بخواند، مشغول نماز شود و در بين نماز تصميم بگيرد که ده روز يا بيشتر بماند، بايد نماز را چهار رکعتى تمام نمايد.

مسأله 1355 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند اگر در بين نماز چهار رکعتى از قصد خود برگردد، چنانچه داخل رکوع رکعت سوم نشده، بايد نماز را دو رکعتى تمام نمايد و بقيه نمازهاى خود را شکسته بخواند. و اگر به رکوع رکعت سوم رفته، بنابر احتياط واجب بايد نماز را چهار رکعتى تمام کند و دوباره شکسته بخواند، و تا در آنجا هست نمازهايش را هم تمام و هم شکسته بجا آورد.

مسأله 1356 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، اگر بيشتر از ده روز در آنجا بماند، تا وقتى مسافرت نکرده، بايد نمازش را تمام بخواند، و لازم نيست دوباره قصد ماندن ده روز کند.

مسأله 1357 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، بايد روزه واجب را بگيرد و مى تواند روزه مستحبى را هم بجا آورد، و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشا را هم بخواند.

مسأله 1358 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى بخواهد به جائى که کمتر از چهار فرسخ است برود و برگردد و دوباره در جاى اول خود ده روز بماند، از وقتى که مى رود تا برمى گردد و بعد از برگشتن، بايد نماز را تمام بخواند ولى اگر نخواهد بعد از برگشتن، ده روز بماند در موقع رفتن به جائى که کمتر از چهار فرسخ است و در مدتى که آنجا مى ماند و در موقع برگشتن و بعد از آنکه بر گشت بنابر اقوى بايد نمازش را تمام بخواند و احتياط مستحب آنست که هم تمام و هم شکسته بخواند خصوصاًدر برگشتن و محل اقامت، اين در صورتى است که قصد مسافرت نکرده باشد و اما اگرقصد مسافرت کرده باشد بايد در رفتن به جائى که قصد دارد و در مدتى که آنجا مى ماند و در موقع برگشتن و بعد از آنکه برگشت نمازش را شکسته بخواند.

مسأله 1359 :

مسافرى که قصد کرده ده روز در محلى بماند، اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى بخواهد به جاى ديگرى که کمتر از هشت فرسخ است برود و ده روز در آنجا بماندبايد در رفتن و در محلى که قصد ماندن ده روز دارد،نمازهاى خود راتمام بخواند، ولى اگر محلى که مى خواهد برود هشت فرسخ يا بيشتر باشد و نخواهد ده روزدر آنجا بماند، بايد موقع رفتن و مدتى که در آنجا مى ماند نمازهاى خود راشکسته بخواند.

مسأله 1360 :

مسافرى قصد کرده ده روز در محلى بماند اگر بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى بخواهد به جائى که کمتر از چهار فرسخ است برود چنانچه مردد باشد که به محل اولش برگردديا نه، يا بکلى از برگشتن به آنجا غافل باشد، يا بخواهد برگردد ولى مردد باشد که ده روز در آنجا بماند يا نه، يا آنکه از ده روز ماندن در آنجا و مسافرت از آنجا غافل باشد، بايد از وقتى که مى رود تا برمى گردد و بعد از برگشتن، نمازهاى خود را تمام بخواند.

مسأله 1361 :

اگر بخيال اينکه رفقايش مى خواهند ده روز در محلى بمانند، قصد کند که ده روز در آنجا بماند، و بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى بفهمد که آنها قصد نکرده اند، اگر چه خودش هم از ماندن منصرف شود، تا مدتى که در آنجا هست، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1362 :

اگر مسافر بعد از رسيدن به چهار فرسخ سى روز در محلى بماند و در تمام سى روز در رفتن و ماندن مردد باشد بعد از گذشتن سى روز اگر چه مقدار کمى در آنجا بماند بايد نماز را تمام بخواند ولى اگر پيش از رسيدن به چهار فرسخ در رفتن بقيه راه مردد شود، از وقتى که مردد شود، بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1363 :

مسافرى که مى خواهد نه روز يا کمتر در محلى بماند، اگر بعد از آنکه نه روز يا کمتر در آنجا ماند، بخواهد دوباره نه روز ديگر يا کمتر بماند و همينطور تا سى روز، روز سىويکم بايد نماز را تمام بخواند.

مسأله 1364 :

مسافرى که سى روز مردد بود، در صورتى بايد نماز را تمام بخواند که سى روز را در يکجا بماند، پس اگر مقدارى از آنرا در جائى و مقدارى را در جاى ديگر بماند، بعد از سى روز هم بايد نماز را شکسته بخواند.