مسائل متفرقه
«1313» م - در وقتى که در »مسجد الحرام« يا »مسجد النبى« نماز جماعت منعقد شد، مؤمنين نبايد از آنجا خارج شوند، و بايد از جماعت تخلف نکنند و با ساير مسلمين به جماعت نماز بخوانند، ولى به آن اکتفاء نکنند و نماز را با شرايط کامل انجام دهند.
«1314» م - سجده نمودن بر تمام اقسام سنگها چه مرمر باشد يا سنگهاى سياه معدنى يا سنگ گچ و آهک قبل از آنکه پخته شود جايز است، و سنگهايى که در »مسجد الحرام« از اين قبيل است سجده بر آنها اشکال ندارد و همينطور در »مسجد رسول اللهصلى الله عليه و آله«.
«1315» م - در »مکه« و »مدينه« در مسافر خانه و هتل نبايد نماز را به جماعت بخوانند، در صورتيکه مفسده داشته باشد، و مى‌توانند در جماعت ساير مسلمين در مساجد شرکت کننند و نماز را به جماعت بخوانندو اکتفاء به آن نکنند.
«1316» م - تخيير بين قصر و اتمام در مکه و مدينه اختصاص به مسجد الحرام و مسجدالنبى دارد و در تمام مکه و مدينه جارى نيست بلى اختصاص به مسجد اصلى ندارد و در جاهاى توسعه داده شده مسجد هم جارى است هرچند احتياط واجب اقتصار بر مسجد اصلى است پس در تمام مسجد فعلى مسافر مى‌تواند نماز را تمام بخواند همانطور که مى‌تواند شکسته بخواند.
«1317» م - در تقصيرهايى که در عمره تمتع کرده است احتياط واجب مستحب است که گوسفند يا غير آن را در مکه سر ببرد. و اگر در حج تقصير کرد در منى سر ببرد، و اگر ترک کرد آن را و برگشت به محل خود، در محل خود بکشد و صدقه بدهد.
«1318» م - کسى که در ميقات يا محاذى آن يا جاى ديگرى که تکليف اقتضاء مى‌کرد محرم شد نمى‌تواند احرام خود را بهم بزند و محل شود براى رفتن به مدينه منوره يا براى مقصد ديگرى، و اگر لباس احرام را هم بکند و قصد بيرون آمدن از احرام را بکند احرامش بهم نمى‌خورد، و آنچه بواسطه احرام بر او حرام شده حلال نمى‌شود و اگر کارى که موجب کفاره است بجا آورد بايد کفاره بدهد.
«1319» م - اگر بواسطه عذرى مثل مرض نتواند لباس دوخته خودرا بکند و لباس احرام بپوشد بايد در ميقات يا محاذات آن نيت عمره و يا حج کند و لبّيک بگويد و کافى است و هر وقت عذرش برطرف شد جامه دوخته را بکند، و اگر لباس احرام نپوشيده بپوشد، و لازم نيست به ميقات برگردد، ولى براى پوشيدن لباس دوخته بايد يک گوسفند قربانى کند.
«1320» م - کسى که از روى ندانستن مسأله يا نسيان از حکم يا موضوع يا غفلت، بعضى از محرمات احرام را ارتکاب نمود کفاره ندارد مگر صيد که در هر صورت کفاره دارد، پس در غير صيد ارتکاب از روى عمد و علم موجب کفاره است. مگر در موارد ذيل:
1- کسى که طواف فريضه حج ياعمره را فراموش نموده و با عيال خود نزديکى کرده.
2- يا مقدارى از سعى را در عمره تمتع فراموش نموده و از احرام درآمده و گمان اينکه فارغ شده است از سعى.
3- و يا آنکه بعد از سعى و قبل از تقصير به جهت نداشتن حکم با زن خود نزديکى کند.
4- کسى که دست را بى خود بر سر يا ريش خود بکشد و يک يا دو مو از آن بيفتد.
5 - آنکه بدن خود را روغن مالى کند از روى نادانى.
«1321» م - عمره تمتع و حج تمتع بايد در يکسال واقع شوند، پس اگر در يک سال عمره تمتع بجا آورد و در سال ديگر حج تمتع صحيح نمى‌باشد.
«1322» م - کسى که وظيفه‌اش حج تمتع است بايد در حالى که مى‌خواهد احرام عمره ببندد نيت آن داشته باشد که عمره تمتع کند و بعد از آن حج تمتع اگرچه به نيت ارتکازى اجمالى و اگر کسى که عمره مفرده را در ماههاى حج بجا آورده و اتفاقاً وقت حج در مکه باقى مانده مى‌تواند عمره خود را عمره تمتع قرار دهد و حج را به جا آورد و فرقى در اين حکم بين حج واجب و حج مستحبى نيست.
«1323» م - اگر بعد از مشغول شدن به حج تمتع شک کند که عمره تمتع را بجا آورده يا نه يا شک کند که صحيح بجا آورده يا نه اعتناء نکند و عملش صحيح است.
«1324» م - در هر يک از اعمال عمره و حج اگر شک کند بعد از آنکه وارد عملى شده باشد که مترتب بر اوست اعتنا نکند، چه شک کند که آورده يا نه، يا شک کند که صحيح آورده يا فاسد.
«1325» م - بايد عمره تمتع و حج تمتع هر دو در ماههاى حج واقع شود، و ماههاى حج، شوال و ذى‌القعده و ذى‌الحجه است، پس اگر کسى در شوال يا ذى‌القعده عمره تمتع بجا آورد و در موقع حج، حج تمتع بجا آورد صحيح است و اگر قبل از شوال بخواهد عمره تمتع بجا آورد صحيح نيست اگرچه بعض اعمال عمره قبل از شوال واقع شود و بقيه در شوال يا ساير ماههاى حج.
«1326» م - کسى که به احرام عمره تمتع وارد مکه شد در صورتى که حج او فوت شده قصد عمره مفرده کند، و به همان احرامى که بسته، عمره مفرده بجا آورد و از احرام خارج شود و اگر حج بر او مستقر بوده يا سال ديگر شرايط استطاعت را دارا باشد بايد به حج برود.
«1327» م - شرايطى که براى هدى است هک در حج تمتع بايد ذبح کند هيچيک در حيوانى که براى کفاره تقصير بايد قربانى کند معتبر نيست پس مى‌تواند گوسفند خصى و معيوب را براى کفاره قربانى کند هرچند احتياط اين است که شرايط در کفاره نيز رعايت شود.
«1328» م - غير از هدى تمتع از هدهايى که براى کفاره يا چيز ديگر بر انسان واجب مى‌شود نمى‌تواند شخص کفاره دهنده از گوشت آنها بخورد هرچند عيبى ندارد که مقدارى از آن را خودش بخورد و قيمت آن را براى فقراء بعهده بگيرد. و اما از قربانى استحبابى، جايز است بخورد.
«1329» م - مصرف کفارات: فقراء و مساکين مؤمن هستند.
«1330» م - اگر در حرم چيزى پيدا کرد برداشتن آن کراهت شديد دارد، بلکه احتياط واجب در برنداشتن است.
«1331» م - اگر )لقطه( حرام را بداشت واز يک درهم کمتر باشد مى‌تواند قصد تملک آن را بکند و آن را مصرف کند، و ضامن صاحبش نيست. و چنانچه تملک نکرد و تفريط نکرد ضامن نيست، ولى اگر بدون تملک نگاه داشت و در نگاهداى کوتاهى و تفريط کرد ضامن است و اگر قصد تملک کرد وصاحبش قبل از تلف شدن پيدا شد بايد آن را به صاحبش رد کند.
«1332» م - اگر لقطه را که در حرم برداشت يک درهم يا بيشتر ارزش داشت بايد يک سال تعريف کند و از صاحبش جستجو کند. پس اگر نيافت او را بعد از يک سال، مخير است بين دو امر: يکى آنکه آن را براى صاحبش حفظ کند، در اين صورت اگر در نگاهدارى کوتاهى نکرد ضامن نيست در صورت تلف، دوم آنکه براى صاحبش صدقه بدهد، لکن اگر تملک کند و اگر تملک کند مالک نمى‌شود و ضامن هم مى‌شود.
«1333» م - کسى که بعد از محرم شدن نتوانسته باشد وظيفه‌اى انجام دهد که محلّ شود اگر مصدود يا محصور است بايد بوظيفه آنها که در آخر مناسک ذکر شده عمل نمايد و اگر مصدود يا محصور نيست در بعض موارد با انجام عمره مفرده مى‌تواند محلّ شود.
«1334» م - در مسجد النبى)ص( سجده کردن روى فرشهاى مسجد مانع ندارد و مهر گذاشتن جايز نيست. اگر تقيه و ضرورت اقتضاء کند و همچنين نسبت به جايى نماز خواندن که سنگ باشد و الاّ در غير ضرورت و تقيه بايد رعايت شود حتى باينکه نماز را با شرايط کامل اعاده نمايد.
حصير يا نحو آن با خود ببرند، ولى اگر مراعات کنند که موجب وهن نشود و حصير براى جانماز با خود داشته باشند و روى آن نماز بخوانند به طورى که متعارف ساير مسلمين است اشکال ندارد، لکن تأکيد مى‌شود از عملى که موجب هتک و انگشت نما شدن باشد اجتناب نمايند.